Pushtuesi shekullor më arrestuan së shkruaja poezi së e ndezja “shpirtin tim, ndezjen shpirtin e popullit” që t´i bëja natën ditë. Të mos mësohen më robërinë e tash më thuaj. “E di ti pse kënga e shqiptarit është vaji? Jo ti s´e di, se ai që nuk e njeh poetiken e gurit, gurit që e rrokullisin, ai s´e njeh as farën, as rrënjën, as shpirtin e vet, e ku me njoh këngën dhe vajin e shqiptarit
Në bisedën egjatë dhe mjafte interesante të cilën e zhvilluam këto ditë me poetin, drammaturgun dhe krijuesin letrar - Nazmi Rudarin mësuan së që nga vitetet e-7o-ta në kohen e ish- Jugosllavisë në komunënë e Podujeves u konsiderua si nacionalist i rrezikshem rreth të cilave përjetoi shumë tronditje dhe skena tronditese të cilave me bisnikerin e një shqiptari të vertet u qëndroi në ruajtjen e dinjitetit të tij kombëtar dhe atë njerëzor. Këtij poeti, shkrimtari dhe dramaturgu mire i kujtohet: “ Kur disa herë e arrestuan! Por kurrë nuk u mposht. Dikush mendonte së ky shkrimtar do të mposhtet ndonjëherë, jo kurrë. Kam heshtur në diete dhe momentet me të vështira nuk kam bërë zhurmë së plagët e popullit tim ishin njëmijë herë më të renda dhe ma të mëdha të cilat i kam në shpirt dhe në zemër trashëgim – na rrëfeu Nazmiu.”Ky armik shekullor na piu gjak tone, dhe ne ditëlindjen e tij ngriti më gjakun e fëmijëve, e grave, e pleqve dolli! Ky pushtues rrahu, na preu, na dhunoi dhe me forcë na përzuri nga toka e stërgjyshoreve tonë dhe dikush thotë se ne shqiptaret kishim liri e liri, plot liri. Krijuese.
Ky ishte takim i papritur dhe i pabesueshëm. Nuk e kisha besuar se kishe shkuar deri aty. “I gërryej gjunjët e mijë e i ha dhe nuk e bëj atë punë!”Kështu kishe deklaruar vet para sa vitesh kur të akuzoj Beni. Po ti ishe në gjykimin përfundimtar dhe e pe me sytë e tu. Më arrestuan na tha ky poet dhe shkrimtar i vyeshëm së shkruaja poezi me të cilat ndezja “shpirtin popullit tim për të cilin shkrova që natën ta beja ditë. Të mos mësohen më robërinë e tash më thuaj. “E di ti pse kënga e shqiptarit është vaji? Jo ti s´e di, se ai që nuk e njeh poetiken e gurit, gurit që e rrokullisen, ai s´e njeh as farën, as rrënjën. Dhe kur më arrestuan mua ishe dëshmitari i parë. Po ishe dëshmitar. Se ai që nuk e di e ndjen poetiken e zënkës së pranverës peng. Ai që s´e di si zihen gjëmat ku e di ai, ku e di? Ku e di cili është vaji i shqiptarit. Ai as njeh fis e as nuk njeh plis e as nuk njeh asgjë shqiptare. Unë ja njoh këngën, ja njoh vajin. Ja njoh dhembjen, ja njoh plagët, ja njoh dijen, ja njoh besën, burrërinë na rrëfeu poeti dhe shkrimtari i vuajtur Nzmi Rudari
“Kush më ndjek mua e ndjek edhe popullin shqiptar”...
Ai që e ka ndjek popullin shqiptar më ndjek edhe mua, se ne nuk kemi të ndarë asnjëherë, dhe kurrë nuk e kemi mohu besën as zotin, se unë modest si jam më gjithë forcat që kam tash pesëdhjetë vjet i kam mbyllur plagët e tij dhe për të mbërri të populli im duhet të më heqësh mua qafe. Prandaj unë nuk shkruaj poezi as libra që të pëlqejnë dikujt, Kam thane së unë nuk shkruaj poezi as për lule, e as për flutura, por lidhi plagë e mbaj gjëmë. Dhe ti me thua se jetoja në liri, e kisha liri të shkruaja poezi, o njeri i përdalë. Ti ishe dëshmitar kur tash a e di pse quhem Nazmi Rudari. Rrudari është fshat sot në serbi.
Dhe ky armik i lig na nxori më top e thikë. E nxori gjithë popullin shqiptar nga Kosova historike. Gjyshi im ka lindur këtu në Rudar, kurse gjyshi i gjyshit tim ka vdekur dhe është varrosur këtu në vendin e të parëve, ne Rudar- na tha në vazhdim Nazmiu. Kosova e veriut është thellë në Serbi, jo këtu ku thuhet, po ku e di ti këtë, kujt po i flas se, jo ti e di, ti ke qenë dhe je dëshmitar sikur unë e gjithë shqiptaret të tjerët. Pra, gjithçka e populli tim u kthye, e s´mbeti , as histori as për arkeologji. Prapë ti mbete dëshmitar Madem!
Për pak mbetem pa kapërcyell dhe ja mendja jote fyell, fyell për ditën e diel, fyell krejt fyell. Por askujt nuk i falet e as ty te thuash se ka pasur çfarëdo lirie nën pushtetin e atij satrapi që më shekuj e përgatiti gjenocidin: tash të flet kjo fotografi: Unë e di ti jo, jo ti jo, ti ke pasur liri krijimi, liri shprehje, liri mendimi, pra kur ke thënë se ka pasur liri krijuese nuk më ke fyer vetëm mua, por gjithë popullin shqiptar i cili nga krimi dhe thika u detyrua të emigroi që nga Gjermani - ku emigroi Nazmiu e deri në katër në katër anët e botes. Ti ke qenë dëshmitar i krimeve barbar. Por s´ mund ta vesh në dyshim arrestimin tim, si mund ta vesh në dyshim robërinë e popullit tim.
Unë ja njoh këngën, e njoh vajin, dhembjen, ja e njoh dijen, ja njoh besën dhe burrërinë”shqiptare ...
Shikoje artin e krimit barbar ku çdo liri edhe ajo e të ekzistuarit qe vrarë vetëm pse ishim shqiptarë. Çka i bëri Serbisë kjo foshnje? Çka i bëri Serbisë kjo nënë? Çka i bëri Serbisë ky populli shqiptar- ishin pyetjet e shkrimtarin tonë Nazmiut? Ti je dëshmitar i planeve të gjenocidit siç bëri me gjyshërit e mijë, në Rudar, siç bëri edhe me mua edhe me ty. Dhe dikush i thoshe kësaj pune si në hajgerë punë e madhe. Çfarë merite është kjo? O Pus! O Pusi i lumit! O o o o! Ma ktheve ditën në zie. E borxh nuk të pata. Tash shikoje këtë harte. Shënon varret kolektive.
Me gjak e eshtra është shkruar poezi e lirisë të shkrimtarit tonë Nazmi Rudari për këto krime dhe shumë të tjera edhe me të dhimbshme të planifikuar dhe udhëhequr nga hoteli Albania, në Beogradi e vende të tjera - ku kanë emëruar çdo ditë zhdukjen Shqiptareve. Këto vrima të zeza janë në zemrën time si shkrimtar, janë në zemrat të çdo shqiptarë. Kjo është zemra ime kjo është zemra e çdo shqiptari prandaj jeta jonë është e rënd.
E dikush del e me thotë se kemi pasur liri. Për të shkruar poezi. E sheh secila shtëpi ka humb një të dashur. Më shumë së gjysma kanë humbur të dashur e tyre. Dhe ti me thua mua pse e kemi shkruar në biografi së jemi ndjekur nga shtëpitë dhe trojet tona stërgjyshore. Kur një populli ia shan mësuesin, dijen, dhe dëshmorin, shkollën universitetin, flijimin, mitin, ëndrrën, besimin, foshnjoren, ti si njeh ato se nuk je as nga Kosova as nga Shqipëria nëse je nga Kosova, a Shqipëria. Ti ose je çmendur ose ke ndërruar atdheun.
Dhe o dëshmitar i të gjithave, Unë jam martir i punës sime. Nuk të pata borxh të më fyesh. Në ditëlindjen time te gjashtëdhjetë e pestën si. shqiptari di t´i dallojë drekën dhe vdekjen. Por jo edhe ti fatkeqësisht jo. Nuk e di sa duhet të durojmë së boll patëm viktima e ta gëzojmë lirinë. Prandaj kur kam pasur durim e durim. Me duhet edhe ty të duroj, të duroj por mos më bë të, të duroj gjithmonë se thika pas shpine mësuesit, thikë pas shpine dijës; prindit dhe fëmijës intelektuali nuk i bie. Gjithmonë dhe gjithherë të duron populli. Jo gjithmonë e gjithherë të duron Zoti e përfundoi rrëfimin e tij shkrimtari dhe poeti i mirënjohur Nazmi Rudari tani mërgimtar në Gjermani.