Presheva, një komunë e trekëndëshit kufitar: Serbi-Maqedoni-Kosovë, me mbi 95 për qind shqiptarë dhe me një parlament lokal krejtësisht etnik, prej kohësh ka qenë në shënjestër të Beogradit, i cili, asnjëherë, nuk është ndjerë i kursyer nga masat represive ndaj saj.
Kjo që po ndodh, kohëve të fundit, me masat e përkohshme në Komunën e Preshevës, të servuara nga një vendim diskriminues i Qeverisë së Serbisë, nuk përjashton mundësinë e përçarjeve edhe më të mëdha ndërshqiptare, të cilat në skenën politike, reflektojnë mosdurim institucional, partiak e qytetarë.
Beogradi, në stilin e masave të përkohshme ndaj pushtetit preshevar, ka vepruar që moti, nga viti 2002 e këndej, duke krijuar klimë të keqe të qeverisjes lokale, nga më të këqijat që njeh historia e pushteteve vendore e rajonale.
Këto vendime të pushtetit qendror të Serbisë, ndaj klasës politike të Preshevës, sado që të quhen “tendencioze, manipulative, antiligjore e diskriminuese”, ato nuk do të kishin gjetur truall të përshtatshëm për jetësim, po sikur korpusi politik shqiptar të ishte unik, i njësuar dhe kompakt.
Mungesa e një bashkëpunimi të sinqertë institucional dhe partiak ndërshqiptar, ia ka dhënë rastin e mirë Beogradit, për ta sunduar Preshevën me masa të dhunshme, me ngërçe politike dhe kolapse ekonomike.
Sindromi i përçarjeve
Fenomeni i përçarjeve shqiptare në Preshevë, ka kaluar në një urrejtje patologjike ndërpartiake, së cilës, për momentin, vështirë se mund t’i gjendet “ilaçi”!
Ky sindrom përçarës i ka rrënjët e thella, që nga vitet e 90-ta e ndoshta edhe më herët. Por, kulminacioni i këtyre mospajtimeve, dallon nga ato të mëhershmet kur kishin pak parti e tashti kur janë bërë me dhjetëra sish, ato vështirë se mund të gjejnë ndonjë “strumbullar” bashkëpunimi.
Sindromi i përçarjeve do të vazhdoj edhe në të ardhmen në Preshevë, ngase kështu e pëlqen Beogradi dhe nuk mund ta tejkaloj Prishtina dhe Tirana, bile as faktori ndërkombëtare, që në këto hapësira e luan rolin e vëzhguesit.
Meqë krerëve politikë në Preshevë, nuk mund t’ia ngre veshin muskuloz askush nga faktorët relevantë shqiptar, si dikur ish president Rugova, atëherë loja e “strucit” do të vazhdojë në forma dhe mënyra të ndryshme.
Ky primitivizëm politik, klanor, partiak e grupor e lë Preshevën edhe në të ardhmen pa institucione stabile, pa një klimë të mirë investitive dhe pa një perspektivë të shëndoshë arsimore, kulturore e shëndetësore.
Pushteti i çmendurive
Rrallë se mund të gjendet ndonjë krijues si Kadare, i cili është në gjendje të paraqesë “atmosferën e frikës, dhunës, përgjimit, denoncimit, oportunizmit, gënjeshtrave, besëtytnisë dhe fuqisë spekulative”, të pushteteve gjatë udhëtimeve nëpër histori.
Tre janë tregimet e kandidatit shqiptar për Çmimin Nobel, Ismail Kadare, që ribotohen me titullin “Die Schleierkarawane” (Sjellësi i fatkeqësisë).
Mos i lini pa lexuar, sidomos ata të politikës, që ia kanë vënë vetes për barrë, të merren me politikë dhe nga ajo të sigurojnë pushtet, famë dhe karrierë.
