(E plptësuar 17:44) - Presidenti Joe Biden hapi të enjten Samitin e parë të Shtëpisë së Bardhë për Demokracinë duke dhënë alarmin për një rrëshqitje globale për institucionet demokratike dhe u bëri thirrje liderëve botërorë të "bllokojnë krahët" dhe të demonstrojnë se demokracitë mund t'ia dalin.
Biden e quajti një moment kritik që liderët e tjerë të dyfishojnë përpjekjet për të forcuar demokracitë. Duke bërë kërkesën për veprim, ai vuri në dukje miratimin e legjislacionit për të drejtat e votës në betejën e tij dhe aludoi për sfidat e vetë Shteteve të Bashkuara ndaj institucioneve dhe traditave të saj demokratike.
"Kjo është një çështje urgjente," tha Biden në komentet për hapjen e samitit virtual dy-ditor. "Të dhënat që po shohim janë kryesisht në drejtimin e gabuar."
Pas fjalëve hapëse të Biden-it, liderët me radhë dhanë vërejtjet e tyre mbi gjendjen e demokracisë – shumë të regjistruara paraprakisht – me shumë duke reflektuar mbi stresin që teknologjia me zhvillim të shpejtë po u jep kombeve të tyre. Ata gjithashtu ankuan për shtimin e fushatave dezinformuese që synojnë dhe minojnë institucionet dhe zgjedhjet.
"Biseda demokratike po ndryshon," tha kryeministrja e Danimarkës Mette Frederiksen. "Teknologjitë e reja dhe kompanitë e mëdha të teknologjisë po krijojnë gjithnjë e më shumë terrenin për dialogun demokratik, ndonjëherë me më shumë theks në arritjen sesa në lirinë e fjalës."
"Shtetet e Bashkuara kanë demokraci të lulëzuar, por ajo ka qenë duke dëmtuar vitet e fundit," tha Michael Abramowitz, president i Freedom House, raporti vjetor i të cilit shënoi vitin e 15-të radhazi të një rrëshqitjeje demokratike globale. “Tani për tani, ne po kalojmë një fazë në Amerikë ku është shumë e vështirë të kryhen gjërat dhe të provosh me të vërtetë se demokracia mund të japë rezultate”.
Në raportin e ri vjetor të publikuar të mërkurën, CIVICUS Monitor, një indeks global i të drejtave, tha se 13 vende panë se liritë e tyre qytetare u ulën në vitin 2021 nga viti i kaluar. Vetëm një, Mongolia, ka të përmirësuar liritë qytetare, sipas raportit. Nga 197 vendet e vlerësuara nga grupi, vetëm 39 u vlerësuan si shoqëri të hapura.
Një raport i Qendrës Kërkimore Pew të publikuar këtë javë tha se ndërsa "njerëzve u pëlqen demokracia, angazhimi i tyre ndaj saj shpesh nuk është shumë i fortë". Edhe vendet e pasura, përfshirë SHBA-në, kanë disa njerëz që favorizojnë sundimin ushtarak, thuhet në raport.
Një grup tjetër, Instituti Ndërkombëtar për Demokraci dhe Asistencë Zgjedhore, tha në raportin e tij vjetor se numri i vendeve që përjetojnë kthim prapa demokratik "nuk ka qenë kurrë aq i lartë" sa në dekadën e kaluar, me SHBA-të e shtuara në listë së bashku me Indinë dhe Brazilin.
Zyrtarët kinezë kanë ofruar një rrymë kritikash publike për samitin. Ata gjithashtu kanë shprehur zemërim për administratën që ka ftuar Tajvanin të marrë pjesë. Kina e pretendon ishullin vetëqeverisës si pjesë të territorit të saj dhe kundërshton që ai të ketë kontakte më vete me qeveritë e huaja.
“Faktet tregojnë edhe një herë se i ashtuquajturi Samiti i Demokracisë së Lidershipit nuk ka të bëjë fare me mirëqenien publike ndërkombëtare, por t'i shërbejë sektorit privat amerikan; nuk ka të bëjë fare me demokracinë globale, por ruajtjen e hegjemonisë amerikane”, tha sot zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze, Wang Wenbin.
Kryeministri i Pakistanit Imran Khan refuzoi të marrë pjesë në konferencë. Në një deklaratë të lëshuar përpara takimit, ministria e Jashtme tha se Khan nuk do të merrte pjesë pa ofruar një shpjegim.
Duke shprehur vlerësimin për ftesën, në deklaratë thuhet se “ne vlerësojmë partneritetin tonë me SHBA-në, të cilin dëshirojmë ta zgjerojmë si në planin dypalësh, ashtu edhe në atë rajonal dhe ndërkombëtar”, transmeton AP.
Pakistani shihet se po afrohet gjithnjë e më shumë me Kinën, por në një fjalim televiziv të enjten Khan tha se Islamabadi nuk ka interes të bashkohet me ndonjë bllok dhe ai ofroi të ndihmojë në qetësimin e marrëdhënieve midis Pekinit dhe Uashingtonit.
Megjithatë, vetë marrëdhënia e Pakistanit me SHBA-në ka qenë e mbushur me dyshime nga të dyja palët.
Islamabadi ka refuzuar kritikat e deklaruara shpesh të Uashingtonit se Pakistani nuk ka qenë një partner i besueshëm në luftën kundër terrorizmit, duke e akuzuar atë se strehon talebanët edhe kur ata luftuan kundër koalicionit të udhëhequr nga SHBA.
Pakistani thotë se ka humbur 70.000 njerëz në luftën kundër terrorizmit që nga viti 2001 dhe tha se vendi i tij ishte gati të ishte një partner në paqe, por jo në luftë
Vuçiq përmend Ballkanin e Hapur në Samitin për Demokracinë
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq në Samitin për Demokracinë ka përmendur iniciativën rajonale Ballkani i Hapur.
Ai në samitin virtual para liderëve botërorë, tha se në frymën e respektimit të vlerave demokratike kanë nisur iniciativën e këtij bashkëpunimi rajonal. Përmes të njëjtit, sipas tij do të promovohen liria e lëvizjes së qytetarëve, mallrave, kapitalit dhe shërbimeve.
Vuçiq: Stabiliteti, parakusht për një të ardhme më të mirë në Ballkanin Perëndimor
“Në periudhën paraprake i kemi kushtuar vëmendje të veçantë arritjes së marrëdhënieve dhe bashkëpunimit sa më të mirë të përgjithshëm në rajon. Forcimi i kontekstit të lidhjes më të mirë të infrastrukturës janë pikënisja për një cilësi më të lartë të jetës së qytetarëve, gjë që lehtëson dialogun dhe respektimin e vlerave demokratike. Në këtë frymë Serbia ka nisur nismën e ‘Ballkanit të Hapur’ së bashku me miqtë tanë nga Ballkani, për të cilën jam i bindur se duke promovuar katër liritë e lëvizjes, lirinë e njerëzve, mallrave, kapitalit dhe shërbimeve, krijohen kushte për forcimin e të gjitha vlerave demokratike. Udhërrëfyesi dhe parimi ynë është për ushtrimin e të drejtave dhe lirive themelore, prandaj më lejoni të shpreh bindjen time se samiti për demokracinë është mundësia e duhur për të nënvizuar nevojën për trajtim të barabartë të të gjithë popujve, grupeve fetare në rajon, për të forcuar më tej stabilitetin në këtë pjesë të Evropës, që është parakusht për krijimin e një të ardhmeje edhe më të mirë dhe më të begatë në Ballkanin Perëndimor”, tha ai.
Samiti për Demokracinë është organizuar nën përkujdesjen e presidentit të SHBA-së, Joe Biden. Në kuadër të tij, një fjalim ka mbajtur edhe presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani.
Deklarata e presidentes së Republikës Së Kosovës, Vjosa Osmani, në samitin për Demokraci:
I nderuari President Biden,
Të nderuar pjesëmarrës,
Po ju drejtohem si Presidente e Republikës së Kosovës, një nga demokracitë më të reja por edhe më aktive në botë.
Së shpejti, Kosova do të shënojë 14 vjetorin e pavarësisë, por regjimet autoritare dhe gjenocidale i kemi luftuar për një kohë shumë më të gjatë se kaq. Demokracia është në themelet e shoqërisë sonë, ajo është e rrënjosur thellë në luftën tonë historike për liri dhe të drejtat e njeriut. Dhe, siç e parashikoi ati ynë themeltar, Presidenti Rugova, Republika jonë mbështetet fuqishëm në tri shtylla: liri, pavarësi, demokraci.
Sot, Kosova vazhdon të përparojë përmes zgjedhjeve të lira dhe të ndershme, me tranzicion paqësor të pushtetit, liri të pacenuar të mediave dhe standardet më të larta të të drejtave të njeriut të vulosura në kushtetutën tonë.
Por, Demokracia nuk është kurrë një projekt i përfunduar apo i kufizuar në kohë. Andaj sot, do të paraqesë zotimet e Kosovës për forcimin dhe zhvillimin e demokracisë sonë për të siguruar që ajo t’i rezistojë kohës. Ne do të:
1. Forcojmë sundimin e ligjit përmes zbatimit të plotë të Strategjisë Kombëtare për Sundim të Ligjit, dhe një procesi të vetingut i cili do t`i rrënjosë integritetin, paanshmërinë dhe profesionalizmin në zemër të sistemit tonë të drejtësisë. Ne zotohemi për miratimin dhe zbatimin e legjislacionit të avancuar për konfiskimin e pasurisë së paligjshme, vendosjen e ndalimit të udhëtimit për individët e huaj të përfshirë në abuzime të rënda të të drejtave të njeriut, ndalimin e financimit të qeverive të huaja për partitë politike dhe ndalimin e institucioneve publike që të përdorin teknologji të vëzhgimit nga prodhues jo të besueshëm.
2. Forcojmë rolin e gruas në shoqërinë tonë duke iniciuar veprime për harmonizimin e të gjitha ligjeve përkatëse me dispozitat e ligjit për barazinë gjinore, për të garantuar vendin e duhur të gruas në institucionet publike dhe rolet vendimmarrëse. Ne gjithashtu do ta miratojmë një strategji kombëtare të guximshme kundër dhunës me bazë gjinore për ta zbatuar Konventën e Stambollit, për ta frenuar këtë epidemi përmes parandalimit dhe mbrojtjes dhe duke i rritur dënimet minimale për të pasqyruar peshën e rëndë të krimeve me bazë gjinore.
3. Do ta themeloj një Këshill Presidencial për Demokraci dhe të Drejta të Njeriut, i cili do të bashkojë institucionet publike dhe shoqërinë civile për të shtyrë përpara dhe monitoruar zbatimin e zotimeve tona. Ky këshill tregon përkushtimin tonë afatgjatë për ta përmirësuar demokracinë tonë.
Ne nuk duhet ta marrim demokracinë si të mirëqenë dhe duhet ta mbrojmë pa u dorëzuar asnjëherë. Qoftë një vend i madh apo i vogël, ne të gjithë mund të bëjmë një ndryshim, veçanërisht nëse i bashkojmë forcat. Andaj, ne zotohemi së do të punojmë me ju të gjithë për t`i arritur objektivat tona, për t`i ndarë praktikat më të mira, për ta kundërshtuar ndërhyrjen dhe propagandën ruse dhe për ta promovuar paqen në mbarë botën.
Në këtë frymë, unë do të organizojë një Samit Global për Gratë në Paqe dhe Siguri në vitin 2022 që do të bashkojë liderë nga e gjithë bota.
Në betejën mes demokracisë dhe autokracisë, historia na mëson se akomodimi i autokratëve nuk funksionon kurrë. Sot është më shumë se një samit. Është zëri ynë i përbashkët që i refuzon tendencat autokratike dhe zëri ynë i përbashkët në mbrojtje të demokracisë.
Dua të falënderoj Presidentin Biden për lidershipin e tij në këtë përpjekje!
Nga populli më pro-amerikan në botë, faleminderit të gjithëve dhe mirupafshim!
Rama në samitin për demokracinë: Jemi plotësisht të angazhuar të luftojmë korrupsionin dhe krimin e organizuar
KryeminisKryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka marrë pjesë sot në “Samitin për demokracinë” të organizuar nga presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës Joe Biden. Rama në fjalën e tij tha se janë plotësisht të angazhuar për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar në të gjitha nivelet.
Rama tha se katër vite më parë, qeveria shqiptare nisi një prej reformave më të thella e gjithëpërfshirëse nga të gjitha vendet ish-komuniste, reformën në sistemin e drejtësisë.
Në këtë proces, ai tha se në bashkëpunim të ngushtë me ShBA-në, BE-në dhe shtetet anëtare të Bashkimit Evropian, po e pastrojnë sistemin gjyqësor nga mbi 70% e gjyqtarëve dhe prokurorëve të tij dhe se tashmë janë në proces rindërtimi të institucioneve gjyqësore, sipas modelit të demokracive të konsoliduar.
Rama: Jemi plotësisht të angazhuar të luftojmë korrupsionin dhe krimin e organizuar
“Ne jemi plotësisht të angazhuar për vazhdimin me sukses të reformës në drejtësi, në mënyrë që një sistem i ri drejtësie, i paanshëm dhe i pavarur nga pushteti ekzekutiv e legjislativ, të bëhet plotësisht funksional e të jetë në shërbim të njerëzve. Në të njëjtën kohë, jemi plotësisht të angazhuar të luftojmë korrupsionin dhe krimin e organizuar në të gjitha nivelet. Duke u mbështetur te sukseset ekzistuese në fushën e digjitalizimit të shërbimeve publike, ne po investojmë në shërbime elektronike, me synim që të mbyllim hapësirat ende të ekspozuara ndaj korrupsionit dhe për të siguruar mirëqeverisje dhe transparencë për të gjitha proceset qeverisëse. Për t’i bërë qytetarët pjesë të reformave tona, po nisim një Partneritet për Qeverisjen e Hapur, si forum shumaktorial, që do të sigurojë një dialog kuptimplotë publik me të gjithë sektorët e shoqërisë”, tha ai.
Ai u shpreh se reformat duhet mbështetur me përpjekje të përditshme nga një mori aktorësh dhe me një angazhim e integrim në rritje me strukturat dhe institucionet euroatlantike.
Rama: Negociatat për anëtarësim në BE do të ndihmojnë për konsolidimin e institucioneve demokratike
“Negociatat për anëtarësim në BE do të ndihmojnë për konsolidimin e institucioneve demokratike, për mbrojtjen e të drejtave themelore dhe thellimin e sundimit të ligjit. Së fundi, ashtu si demokracisë i duhen demokratë, ashtu edhe paqes së qëndrueshme i duhen demokraci të forta. Vetëm përmes bashkëpunimit ndërkombëtar dhe rajonal do të mundemi të parandalojmë konfliktet dhe të sjellim paqen. Qasja e fortë shumëpalëshe e Shqipërisë u dëshmua gjatë krizës së COVID-it dhe, së fundi, gjatë krizës afgane, kur shfaqëm gatishmërinë dhe vendosëm të mirëprisnim mijëra të evakuuar. Përmes kësaj që bëmë, nderuam angazhimin tonë si aleatë të NATO-s dhe si një forcë e së mirës mes kombeve. Ndërkohë që Shqipëria merr mandatin si anëtare jo e përhershme në Këshillin e Sigurimit të OKB-së për periudhën 2022-2023, ne mbështetemi te përkrahja dhe angazhimi juaj ndaj qasjes shumëpalëshe, për të bërë të mundur që OKB-ja të funksionojë më mirë dhe të gjejë zgjidhje praktike, por të qëndrueshme për paqen”, tha ai.
“Samiti për demokracinë” po mbahet virtualisht me pjesëmarrjen e liderëve të mbi 100 vendeve. Gjatë ditës në këtë samit do të flasë edhe presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani
Rama: Mbështetja e SHBA-së ishte vitale në rrugën tonë drejt demokracisë
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama në Samitin për Demokraicinë tha se shtetit të tij iu desh shumë kohë që të dalë nga izolimi i plotë dhe të bëhet pjesë e komunitetit të demokracisë.
“Në këtë rrugëtim, mbështetja e SHBA-së ka qenë vitale për avancimin e aspiratave demokratike, forcimit të sundimit të ligjit”, tha Rama.
Gjatë adresimit në këtë samit, Rama përmendi reformën në sektorin e gjyqësorit të nisur katër vjet, të cilën tha se Tirana është përkushtuar që ta vazhdojë.
“Me mbështetjen e SHBA-së, BE-së dhe shteteve të BE-së ne po pastrojmë sistemin gjyqësor nga pothuajse 70 për qind të gjyqtarëve dhe prokurorëve dhe tani jemi në procesin e rindërtimit të sistemit gjyqësor duke u bazuar në modelet e demokracive të konsoliduara”, tha ai.
Megjithatë Rama tha se politikat mund të kthehen mbrapsht, andaj ai tha se anëtarësimi i Shqipërisë në Bashkimin Evropian do të ndihmonte në konsolidimin e institucioneve demokratike.
Nisja e bisedimeve për anëtarësim mes BE-së dhe Shqipërisë e Maqedonisë e Veriut janë bllokuar, për shkak të mospajtimeve që ka Bullgaria me Maqedoninë e Veriut lidhur me historinë dhe gjuhën. Sofja ka vendosur veto për nisjen e bisedimeve.
Biden: Demokracia po përballet me sfida të mëdha në mbarë botën
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden tha se demokracia po përballet “me sfida të qëndrueshme dhe alarmante” në mbarë botën.
Ai këto komente i bëri në nisjen e Samitit për Demokracinë, një samit virtual, ku po marrin pjesë liderët e 110 shteteve, përfshirë edhe Kosovën.
Sipas Bidenit, trendet e demokracisë “gjerësisht janë duke shkuar në drejtimin e gabuar”, prandaj, ai tha se “demokracia ka nevojë për kampionë”. Sipas presidentit amerikan, ripërtëritja e demokracisë kërkon "përpjekje të vazhdueshme".
“Demokracia nuk ndodh aksidentalisht. Ne duhet ta ripërtërijmë në çdo gjeneratë dhe sipas meje, kjo është çështje urgjente për të gjithë ne”, tha Biden.
Presidenti Biden thanë se autokracitë e fuqishme po tentojnë që ta zgjerojnë ndikimin e tyre në mbarë botën.
“Përmes presionit të jashtëm nga autokratët, që duan të zgjerojnë fuqinë e tyre, për ta eksportuar dhe zgjeruar ndikimin e tyre në mbarë botën dhe për të justifikuar politikat dhe praktikat e tyre represive, si mënyrë më e mirë për të adresuar sfidat e sotme. Kështu e paraqesin ata këtë gjë", tha Biden.
Ai tha se në planin e brendshëm, SHBA-ja ka nisur një sërë iniciativash për t’ua përmirësuar jetën amerikanëve, por po ashtu “ne po dyfishojmë mbështetjen tonë për demokracitë në mbarë botën”, tha Biden.
Biden bëri thirrje që bota të ngrihet në mbrojtjen e lirive dhe të drejtave të njeriut.
“Si komunitet global për demokracinë ne duhet të ngrihemi për vlerat që na bashkojnë, ne duhet të ngrihemi për drejtësi dhe sundim të ligjit, për liri të shprehjes, liri të tubimit, liri të medias, liri të besimit dhe për të gjitha të drejtat e njeriut”, tha Biden.
Kosova në këtë samit përfaqësohet nga presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani. Ajo pritet që në këtë samit të paraqesë zotimet kryesore të Kosovës në fushën e sundimit të ligjit, bashkëpunimit ndërkombëtar në luftimin e autokracive, fuqizimit të rolit të grave në shoqëri dhe krijimin e mekanizmave për të siguruar zbatimin e zotimeve.
Samiti për Demokracinë do të mbahet gjatë dy ditëve, përmes video-lidhjeve, për shkak të pandemisë së koronavirusit. Kjo ngjarje është cilësuar si demonstrim i udhëheqjes amerikane në mesin e një lufte ekzistenciale midis demokracive dhe autokracive apo diktaturave të fuqishme.
LIVE: Nis Samiti për Demokraci i ShBA-së, merr pjesë edhe presidentja Osmani
Ka nisur Samiti për Demokraci i ShBA-së.
Të enjten më 9 dhjetor do të fillojë Samiti për Demokracinë i organizuar nga presidenti amerikan Joe Biden dhe do të marrin pjesë liderë të 110 vendeve.
E gjithë ngjarja do të organizohet në mënyrë virtuale.
Biden – që është i vendosur që t’i tregojë botës se demokracia mund të funksionojë ende teksa autoritarizmi po rritet në mbarë botën – do të flasë nga Shtëpia e Bardhë, duke hapur kështu Samitin për Demokracinë.
Biden është zotuar se do ta organizojë këtë samit në nisje të mandatit të tij presidencial, me qëllim që të përforcojë angazhimin e SHBA-së që të vendosë demokracinë dhe të drejtat e njeriut në qendër të politikës së jashtme të Uashingtonit.
Samitin mund ta ndiqni direkt në faqen zyrtare të Shtëpisë së Bardhë.
Në samit janë ftuar të gjitha vendet e Ballkanit, me përjashtim të Bosnje e Hercegovinës.
Kosovën në këtë samit do ta përfaqësojë presidentja Vjosa Osmani e cila do të ketë tre minuta kohë për fjalim.
Nga presidenca, kanë bërë të ditur se Osmani në fjalën e saj në këtë Samit do t’i paraqes pikat kryesore të zotimeve të Kosovës në fushën e sundimit të ligjit, bashkëpunimit ndërkombëtar në luftimin e autokracive, fuqizimit të rolit të grave në shoqëri dhe krijimin e mekanizmave për të siguruar zbatimin e zotimeve.
Kjo është agjenda për sot e Samitit për Demokraci
Samiti për Demokraci i organizuar nga Shtëpia e Bardhë në Washington ka filluar që nga dje agjendën e tij.
Dita e sotme në kuadër të këtij eventi, do të fillojë me presidentin e SHBA-së, Joe Biden, i cili do t’i hap punimet e samitit.
Nga ora 08:00 e mëngjesit e kësaj të marte, me orë lokale në Kosovë ora 14:00, Biden do mbajë fjalimin hyrës.
Pas tij, fjalën do ta marrë presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen. Tutje, pason sekretari amerikan i shtetit, Anthony Blinken.
Në samit do të marrë pjesë edhe presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, bashkë me liderë të tjerë të Ballkanit Perëndimor. Samiti do të mbahet në platëformën online dhe do të zgjas edhe nesër
***
Samiti për Demokraci, i organizuar nga presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden, fillon sot dhe vazhdon edhe nesër. Aty do të marrin pjesë më shumë se 100 shtete nga e gjithë bota duke përfshirë edhe Kosovën.
Pas shumë diskutimeve dhe pjesëmarrjes ose jo të Kosovës në këtë Samit, presidentja e vendit, Vjosa Osmani e pati publikuar në Facebook ftesën zyrtare nga presidenti amerikan.
Në mesin e të ftuarve janë aleatët Perëndimorë, por jo Kina dhe Rusia.
Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia janë vendet e ftuara në këtë Samit nga rajoni i Ballkanit Perëndimor. Në anën tjetër, Bosnje-Hercegovina nuk është ftuar.
Sot dhe nesër në Samitin për Demokracinë do të mblidhen liderë qeveritarë, pjesëtarë të shoqërisë civile dhe anëtarë të sektorit privat.
Samiti për demokraci do të ketë tri tema kyçe: mbrojtjen kundër autoritarizmit, adresimin dhe luftimin e korrupsionit dhe avancimin e respektimit të të drejtave të njeriut.
Pas takimit të parë dhe konsultimeve në të, Biden do të ftojë liderët botërorë sërish, që të diskutojnë rreth përparimit të bërë.