Shqiptarët Gegë u përmendën para 6 mijë vitesh, edhe në Betejën e Kadeshit!

Aktuale

Shqiptarët Gegë u përmendën para 6 mijë vitesh, edhe në Betejën e Kadeshit!

Nga: Albert Nikolla Më: 19 janar 2022 Në ora: 13:31
Foto ilustrim: Një shqiptar

Nëse emrat e fiseve para - ilire citohen për herë të parë në Betejën e Kadeshit në Azinë e Vogël, kur Ramses III në shtyllën që glorifikon “fitoren” e tij në tempullin monumental të Abou Simbel, de Karnak, në Louxor dhe Abydos, përmend mes të tjerëve edhe pjesëmarrjen e fiseve të Shardaneve Ashenëve (spartanëve), emërtimi */Gig/, nga ku vjen edhe emri */Geg/, haset shumë më herët në poemën “Gilgamesh” (Gil ka mesh=Gila ka pyetje për Zotin) në Sumerian rreth 4200 vite para Lindjes së Krishtit.

Në një nga vargjet thuhet “En dim² gig’ki (un ndihem geg). Por, sipas vrojtimeve të kujdesshme të Pashko Vasës, emri Giga (geg) gjendet tek Iliada e Homerit, saktësisht në rreshtat ku thotë: “Përtej maleve të Akrokerauneve (Ἀκροκεραύνια) banojnë Gjigantët”. Pra, vendi ku banonin Gegët nuk ishte vetëm zona e sotme e Gegërisë, por fillonin që nga Jugu i Shqipërisë (Vargmalet e Jugut) aktuale dhe përfshinte gjithë Epirin e poshtëm dhe të sipërm.

Pashko Vasa për herë të parë theksoi faktin që fjala /Geg/ korrespondon me fjalën */gigas/ (Γίγας), që ruhet në toskërisht në mbiemrin “Gjika” që në greqishten e vjetër do të thotë */gigant/, -njerëz me gjoks të gjerë dhe trup të madh, të cilët na i përshkruan Homeri.

Nëse i drejtohemi semantikës shkencore të krijimit të emrit të banorëve në bazë të vendit ku jetojnë ose të aktivitetit jetësor që kryejnë, fjalët */Gik/ dhe */Geg/ janë pothuajse e njëjta gjë, por me konotacione shtesë, pasi */Gjik/ vjen nga fjala */gji/ e shqipes, sepse njerëzit primitivë të bregdetit merreshin me gjueti peshku dhe jetonin në gjire ku kishte shpella të thata dhe të përshtatshme për banim, ndërkohë që njeriu primitiv i malit jetonte në gjire liqenesh ose bërryle lumenjsh dhe merrej me gjueti kafshësh të egra prandaj quhej */Gi-eg/= Geg (I madh dhe i egër). Kemi të bëjmë me një shembull tipik sesi gjuha primitive, krijonte fjalët, ta zëmë Gi (gjiri i femrës) Gī (ngop-ushqej) dhe Gî (gjiri i detit-gjiri i liqenit, gjiri i malit (shpella)...

Image
Shkrime sumere

Në mitologjinë Greke dhe Romake, Gígas (Gegët) që quheshin edhe Gigantes (grek: Γίγαντες, Gígantes, singulier: Γίγας, Gígas), ishte një racë e fortë dhe e egër, paksa më e madhe se racat e tjera. Njiheshin gjithashtu si Gigantomachie, për shkak se ishin në gjendje tu kundërviheshin zotave Olimpikë [2] Selon Hésiode, gjigantët ishin pasardhës të perëndeshës de Gaïa (Toka) =ose Gala n§ latinisht, lindur gjatë përleshjeve nga gjaku i T'Uranit (qiellit), i cili u Kastrua nga i biri i tij Geg: Kronos nga ku vjen edhe emri i qytetit të Krujës. [3]

BURIMET:

2^ Hansen, p. 177-179; Gantz, p. 445-454. Quant à leur taille : Hansen p. 177 : « Hésiode les décrit comme étant « grands », se référant peut-être à leur stature, mais les géants ne sont pas toujours représentés comme étant énormes. Bien que le mot géants dérive en fin de compte du grec Gigantes , les traits les plus persistants des Gigantes sont la force et agression hubristique."

3^ Hésiode , Théogonie 185 . Hyginus , Fabulae Préface donne Tartare comme le père des Géants. Un parallèle à la naissance des géants est la naissance d' Aphrodite de la mer fertilisée de la même manière.

4^ Gantz, p. 446, 447.

5^ Gantz, p. 453 ; Hanfmann 1992, The Oxford Classical Dictionary sv "Giants"; Frazer 1898b, note à Pausanias 8.29.3 "Que les géants ont des serpents au lieu de pieds" pp. 315-316 .

6^ Dur, p. 86 ; Gantz, p. 16 ; Joyeux, l'Odyssée d'Homère 7.59 ; Douglas Harper mentionne qu'uneorigine pré-grecque a également été proposée (« géant ». Dictionnaire d'étymologie en ligne).

7^ Hésiode , Théogonie 132-153

8^ Hésiode , Théogonie 154-175 ; Gantz, p. dix.

9^ Hésiode , Théogonie 176 sqq.

10^ Apollodore , 1.6.1 ; Hansen, p. 178.

11^ Gantz, p. 446. Ogden, p. 82 n. 74 dit que les «Géants de l' Odyssée se tiennent un peu en dehors du reste de la tradition, dans la mesure où ils sont ethnologisés en une race sauvage, arrogante et condamnée, autrefois présidée par un roi Eurymédon ». Hanfmann 1937, p. 175, voit dans les descriptions « conflictuelles » d'Homère et d'Hésiode, « deux traditions locales différentes ».

12^ Homère , Odyssée 7.56-63 . Alcée et Acusilas font des Phaiakiens, comme les Géants, les descendants de la castration d'Uranus, Gantz, p. 16.

13^ Homère , Odyssée 7.199-207 .

14^ Homère , Odyssée 10.119-120 .

15^ Pausanias , 8.29.1-4 . Smith, William, "Gigantes" et Hanfmann 1992, The Oxford Classical Dictionary sv "Giants", à la suite de Pausanias, affirment tous deux que, pour Homère, les Giants étaient une "race sauvage d'hommes". Pour le mythographe Diodorus Siculus , les Géants étaient aussi une race d'hommes, voir 4.21.5 , Gantz, p. 449.

Homère , Odyssée 7.56-63 . Alcée et Acusilas font des Phaiakiens, comme les Géants, les descendants de la castration d'Uranus, Gantz, p. 16.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat