Konflikti mes Izraelit dhe Iranit ndjek dekada armiqësie mes dy kundërshtarëve të përbetuar. Por, deri në revolucionin islamik të vitit 1979, Irani dhe Izraeli ishin aleatë të ngushtë, me lidhje të gjera ekonomike dhe ushtarake, shkruan BBC përcjell "Bota sot".
Çfarë ndryshoi pas 1979?
Revolucioni solli në pushtet një regjim radikal shiit, me një ideologji thellësisht anti-perëndimore dhe anti-izraelite.
Ajatollah Khomeini, udhëheqësi i ri suprem i Iranit, mohoi të drejtën e Izraelit për të ekzistuar, duke e përshkruar atë si një simbol të shtypjes dhe imperializmit perëndimor.
Irani prishi marrëdhëniet me Izraelin, mbështeti çështjen palestineze dhe u bë sponsori kryesor i grupeve të armatosura anti-izraelite si:
Hezbollah në Liban
Hamas në Gaza
Houthit në Jemen
Reagimi i Izraelit
Izraeli e ka quajtur Iranin sponsori më i madh shtetëror i terrorizmit në botë.
Ka bashkëpunuar ngushtësisht me SHBA-në dhe aleatë të tjerë për të vendosur sanksione dhe presion diplomatik mbi programin bërthamor dhe aktivitetet ushtarake të Iranit.
Ka ndërmarrë për vite me radhë operacione të fshehta (vrasje të shkencëtarëve, sulme kibernetike, sabotime) – pjesë e një "lufte në hije" që ka zgjatur shumë përpara se përplasja të shpërthente hapur.
Thelbi i konfliktit
Në thelb, ky është një rivalitet i thellë ideologjik dhe strategjik, ku:
Irani e sheh Izraelin si një pushtues të paligjshëm dhe si një aleat të rrezikshëm të Perëndimit.
Izraeli e sheh Iranin si një kërcënim ekzistencial, për shkak të armatosjes së grupeve rreth kufijve të tij dhe përpjekjeve të Iranit për të zhvilluar armë bërthamore.
Ky konflikt, i lindur nga ndryshimet ideologjike të vitit 1979, është zgjeruar në një përplasje të gjerë që përfshin diplomaci, luftë kibernetike, spiunazh dhe konflikte të ndërmjetme – dhe sot rrezikon të përshkallëzohet në një luftë të hapur rajonale.
