Është hequr shenja e konfidencialitetit nga dokumentet nga biblioteka presidenciale e Bill Clintonit. Bëhet e ditur se gjashtë muaj para bombardimeve të Serbisë ultimatumi ka qenë i gatshëm.
Së paku siç transmeton gazeta serbe "Novosti", gjashtë muaj para fillimit të bombardimeve të Serbisë, më 24 shtator 1998, Samuel Berger, këshilltari i atëhershëm amerikan i sigurisë kombëtare, informoi presidentin e SHBA-së Bill Clinton për përgatitjet për ultimatumin ndaj Serbisë.
Sipas dokumenteve që u deklasifikuan për "ndalimin e katastrofës humanitare në Kosovë dhe përgatitjen e një zgjidhjeje politike", ai propozoi një "kërcënim të besueshëm të veprimit ushtarak të NATO-s".
"Kjo do të thotë të bësh presion ndaj NATO-s për të bërë një ultimatum duke kërkuar që Millosheviqi të ndërmarrë hapa konkretë për të zgjidhur krizën humanitare dhe politike, ose të përballet me një përgjigje ushtarake. Që ultimatumi të jetë i besueshëm, ne dhe aleatët tanë duhet të jemi të përgatitur për të kryer sulme të kufizuara raketore. Nëse Millosheviqi nuk pranon të bindet. Nëse ai vazhdon, ne duhet të jemi të gatshëm të fillojmë sulme më të gjera ajrore për të parandaluar aftësinë e tij për të kryer operacione ushtarake dhe të sigurisë në Kosovë," rekomandoi Berger.
Ekipi amerikan i politikës së jashtme, thotë Berger, pajtohet se mbështetja vetëm në veprime humanitare dhe negociata diplomatike nuk ka perspektivë për sukses. Thotë se procesi i negociatave të ambasadorit Hill me Millosheviqin dhe shqiptarët e Kosovës nuk do të japë një marrëveshje të pranueshme për sa kohë që dhuna vazhdon, "nga veprimet brutale të forcave serbee të sigurisë, të kombinuara me sulme të herëpashershme të UÇK-së".
Rezoluta e Këshillit të Sigurimit të KB, e miratuar me 14 vota pro dhe zero kundër, me përmbajtjen e Kinës, dhe vendimi i NATO-s për të filluar tubimin e forcave janë hapa të rëndësishëm në përgatitjet tona politike dhe ushtarake për dhënien e ultimatumit, ndërsa në të njëjtën kohë i dërgohen sinjale të forta Millosheviqit. Rezoluta e KB-së ndihmon në krijimin e një baze politike për përdorimin e forcës për shumë prej aleatëve tanë, por ajo në mënyrë eksplicite nuk lejon përdorimin e forcës - thotë ai, transmeton Bota Sot.
Prandaj, gjithnjë sipas gazetes beogradase, Berger paralajmëron Clintonin se kjo qasje ka çmimin dhe rreziqet e saj, si politike ashtu edhe ushtarake. Dokumenti tregon se kreu i SHBA-së ishte e vetëdijshme për pengesat e shumta në Amerikë, midis aleatëve, si dhe në botë, për zbatimin e këtij plani.
"Dhënia e mbështetjes për aleatët do të kërkojë një përpjekje të madhe, veçanërisht me Rusinë, e cila kundërshton fuqimisht përdorimin e forcës. Shumë aleatë do të duan të provojnë një rezolutë tjetër të KB-së që autorizon përdorimin e forcës para se NATO të jep një ultimatum," thoshte Berger.
Megjithatë, ai shton se rezoluta e re është problem më i vogël sesa vendimi i disa aleatëve për të hequr dorë nga pjesëmarrja në operacion. Mbajtja e konsensusit është problematik, veçanërisht nëse Millosheviëi pjesërisht pajtohet me kushtet e ultimatumit, thotë ai.
"Ne do të duhet të këshillohemi në detaje në mënyrë bilaterale me Rusinë, si dhe përmes NATO-s, në mënyrë që të kufizojmë dëmtimin e marrëdhënieve tona", thekson Berger.
