Amfilohije Radoviq, mitropoliti i Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi, ka vdekur sot si rezultat i infeksionit të koronavirusit. Ai ishte njeriu i dytë në hierarkinë e të gjithë Kishës Ortodokse Serbe për dekada, por më së shpeshti i pari në angazhimin në politikë, në nxitjen për luftë dhe Serbinë e Madhe. Besimin e ka përdorur shumë më tepër për të përhapur përçarje, intolerancë dhe urrejtje sesa për mirëkuptim me njerëzve, feve dhe kombeve.
Ka lindur si Risto Radoviq më 1938 në Bare Radoviq në Moraçën e poshtme malore. Ka diplomuar në Seminarin Teologjik të Shën Savës në Beograd, dhe përveç teologjisë, ka studiuar edhe filologji klasike, dhe përfundoi studimet pasuniversitare në Bernë dhe Romë. Ka marrë doktoratën për shërbime në Athinë, dha mësim në Institutin Ortodoks Rus në Paris, ishte për disa kohë dekan dhe profesor i seminarit të Beogradit dhe peshkop i Banatt, ndërsa më 1991 u bë metropoliti i KOS-it i Malit të Zi dhe i Bregdetit. Perandori Romak Septimius Severus do të thoshte: Ishte pothuajse gjithçka, por s'i ndihmoi asgjë.
Roli i Amfilohije Radoviq në forcimin e luftës kundër Kroacisë dhe në fushatat vrasëse dhe plaçkitëse në zonën e Dubrovnikut ishte vendimtar: ai veproi si një benzinë shpirtërore në flakën më të vogël të luftës dhe mbrojti bashkimin e shenjtë të të gjitha tokave serbe, pavarësisht nga kostoja. Ai personalisht bëri një turne në pjesët e pushtuara dhe të djegura të jugut kroat, dhe atje ai gjithashtu luajti me shuplakë dhe çlirues të mallrave të bardha.
Në manastirin e Cetinjes, ka pritur mikun e tij, kriminelin e luftës Zhelko Razhnjatoviq Arkan dhe vrasësit e tij, me nderimet më të mëdha e ka stolisur shokun e tij luftënxitës Vojislav Sheshel me medaljet më të larta dhe ka përhapur me krenari dashurinë e Zotit me Radovan Karaxhiqin. Kombin e tij, malazez, e ka quajtur "bastard të Millovan Gjillasit" dhe, si një magjistar fisnor, ndante bekime të tilla:
'Kushdo qoftë kundër Rusisë dhe Ortodoksisë me një gjak, një besim dhe një gjuhë, mishi i gjallë i rëntë nga trupi! Mallkuar qoftë ai tre herë, dhe tre mijë herë!
Me devotshmëri Amfilohije fliste publikisht edhe për dëshmorin gjeneralin Dragolub Mihailoviq, duke e quajtur "viktimë të një ideologjie fashiste të pa zot dhe jo më pak të pa zot komuniste". Udhëheqësin çetnik e quante "udhëheqës të kryengritjes së tretë serbe" dhe i kompozoi këngë në dhjetërrokësh nën flamurin e zi me kokën e një të vdekuri dhe kocka të bardha, duke i kënduar me të gjitha shkollat e tij në ato dy fije nga bishtii kalit. Fjalët më të ngrohta megjithatë i ruajti për më përgjegjësin për shkatërrimet e fundit, krimet dhe qindra mijëra të vdekur dhe të zhvendosur:
"Sllobodan Millosheviq do të mbetet i shkruar me shkronja të arta në historinë e Malit të Zi dhe Serbisë, popullit serb, si një njeri që sakrifikoi veten deri në frymënxjerrjen e tij të fundit. Sakrifica e tij ishte sakrifica për të cilën fliste Njegoshi kur fliste për Miloshin."
Fitorja e fundit e Amfilohije Radoviq do të dëshmohet të jetë e Pirros: këtë vit ai frymëzoi dhe udhëhoqi protesta masive kundër ligjit për lirinë e fesë në Malin e Zi, për të cilin Kisha Ortodokse Serbe pretendoi se ishte një mbulesë për sekuestrimin e pasurisë së saj. Sipas udhëzimeve të Amfilohijes, u formua një koalicion pro-serb "Për Ardhmërinë e Malit të Zi", në krye të të cilit ai emëroi personalisht mandatarin aktual për qeverinë e re, Zdravko Krivokapiq. Megjithëse ata janë fitues zyrtarë të zgjedhjeve, do të jetë e vështirë për serbomëdhenjër dhe rusofilët në Mal të Zi të arrijnë suksese të reja pa babanë e tyre shpirtëror, shkruan Slobodna Dalmacija.
