LIVE: Lufta po del jashtë kontrollit, avionët luftarakë Mig-29 të Sllovakisë “nxehin gjakrat”, NATO përgatit planin e madh

Banka Botërore e ka rritur vlerësimin e saj për koston e rimëkëmbjes dhe rindërtimit të Ukrainës nga lufta e Rusisë në më së paku 411 miliardë dollarë në dekadën e ardhshme.

Vlerësimi u bë në bashkëpunim me grupin e Bankës Botërore, qeverisë së Ukrainës, Komisionin Evropian dhe OKB-në.

Shifra e fundit ishte rritur nga 349 miliardë dollarë nga parashikimi i mëparshëm.

Dëmet e drejtpërdrejta të ndërtesave dhe infrastrukturës kanë arritur në 135 miliardë dollarë deri më tani nga lufta më shumë se njëvjeçare.

”Rreth dy milionë shtëpi dhe më shumë se 20 për qind e institucioneve shëndetësore publike u dëmtuan, si dhe është konfirmuar vdekja e të paktën 9 655 civilëve, përfshirë 461 fëmijë”, sipas raportit.

Gjithashtu theksohet se lufta e Rusisë ka përmbysur progresin ekonomik 15-vjeçar të Ukrainës, duke ulur PBB-në e vendit me 29 për qind dhe duke shtyrë 1,7 milion njerëz në varfëri.

Komandantët e forcave ajrore nga Norvegjia, Suedia, Danimarka dhe Finlanda kanë nënshkruar një letër qëllimi për të krijuar një forcë të përbashkët ajrore nordike.

Forcat ajrore do të krijohen si rezultat i asaj që vendet e perceptojnë kërcënime të shtuara nga Rusia.

Sipas shefit të mbrojtjes ajrore të Danimarkës, Jan Dam, nisma është për shkak të pushtimit rus të Ukrainës në shkurt të vitit të kaluar.

"Flota jonë e kombinuar mund të krahasohet me flotën e një vendi të madh evropian", tha ai për agjencinë e lajmeve Reuters të premten.

Marrëveshja u nënshkrua në bazën ajrore amerikane Ramstein në Gjermani javën e kaluar nga shefat e mbrojtjes ajrore të katër vendeve nordike, duke përfshirë Rolf Folland, shefin e Forcave Ajrore Norvegjeze.

I pranishëm ishte edhe shefi i mbrojtjes ajrore të NATO-s, gjenerali amerikan James B. Hecker, i cili është edhe komandanti i forcave të mbrojtjes ajrore amerikane në Evropë!

Ukraina ka dhënë përditësimin e saj të fundit mbi numrin e humbjeve që ka pësuar Rusia që nga fillimi i luftës.

Ky përditësim pretendon se 169 mijë e 170 trupa ruse janë vrarë, raporton Sky News.

Sipas tyre, edhe 6 mijë 921 automjete të blinduara janë shkatërruar.

Aty përfshihen edhe 3 mijë e 574 tanke dhe 305 avionë.

Është i akuzuari i profilit më të lartë që kërkohet nga Gjykata Ndërkombëtare Penale në historinë e saj mbi 20-vjeçare.

Akuza që e ngarkon lidhet me një nga krimet më të tmerrshme të pushtimit rus të Ukrainës.

Ekspertët ligjorë thonë se urdhërarrestimi për Vladimir Putinin është shumë më tepër sesa simbolik.

Tensionet shtohen dita-ditës në frontin ukrainas. Dërgimi i 4 avionëve të parë luftarakë MiG-29 nga Sllovakia në Kiev nuk është pritur aspak mirë nga Rusia. “Është një hap tjetër që tregon se për çështjen e Ukrainës, vendet e NATO-s dhe BE-së vazhdojnë të përshkallëzojnë konfliktin, përpiqen ta zvarritin atë me të gjitha forcat dhe përpiqen të kryejnë operacione ushtarake deri në ukrainasin e fundit”, komenton zëvendësministri rus Aleksandër Grushko. Për Kremlinin, tha ai, është "një hap padyshim shkatërrues" dhe që "kundërshton deklaratat e shumta të liderëve të BE-së, sipas të cilave është e nevojshme të kërkohet rrugëdalje me mjete paqësore".

Avionët MiG-29 nga Sllovakia

Sllovakia ka dërguar në Ukrainë katër avionët e parë nga 13 avionët luftarakë që ka premtuar, sipas një deklarate të ministrisë së mbrojtjes. Sllovakia është vendi i dyti që miratoi dërgimin e avionëve MiG-29 javën e kaluar, një ditë pasi Polonia njoftoi se do të dërgonte katër. Ministria Sllovake e Mbrojtjes tha se pjesa tjetër e avionëve do të dorëzohej në javët e ardhshme. Ndërkohë, sipas qeverisë, Shtetet e Bashkuara kanë ofruar t'i shesin Sllovakisë pajisje ushtarake me vlerë një miliard dollarë me një çmim të reduktuar. Qëllimi? Kompensimi për transferimin e MiG-29.

Kërkesat e Zelensky-t

Qeveria e Ukrainës ka kërkuar në mënyrë urgjente dërgimin e avionëve luftarakë muajt e fundit. Presidenti Volodymyr Zelensky ka thënë vazhdimisht se vendi i tij ka nevojë për avionë për të luftuar efektivisht kundër pushtimit rus. Por edhe MiG-ët nuk i mjaftojnë Volodymyr Zelensky-t. Presidenti ukrainas u kërkon udhëheqësve evropianë më shumë sanksione që synojnë Moskën, por edhe më shumë armë dhe "avionë modernë". “Çdo vonesë do të kishte ndikim të menjëhershëm në fushën e betejës”, ka thënë Zelensky.

“Leopard 2” nga Finlanda

Edhe Finlanda nuk ka qëndruar duarkryq. Ministria e Mbrojtjes e Finlandës ka njoftuar një paketë të re prej 161 milionë eurosh mbështetje ushtarake për Ukrainën, duke përfshirë sigurimin e tre tankeve të tjera ‘Leopard 2’, shkruan Sky News.

Vendi tashmë është zotuar të dërgojë tre nga tanket e prodhimit gjerman në Ukrainë, duke e çuar numrin total në gjashtë. Finlanda do të financojë trajnimin për tanket si dhe mirëmbajtjen e tyre, tha Ministria e saj e Mbrojtjes. Armët e rënda dhe municionet gjithashtu do të dërgohen në Kiev për luftën e tij kundër pushtimit rus.

Alarmi i NATO-s

Sakaq, Jens Stoltenberg, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, ka ngritur alarmin se lufta do të zgjasë shumë. “Putin nuk ka plane të menjëhershme për paqen në Ukrainë dhe kështu perëndimi duhet të përgatitet për të ofruar ndihmë vdekjeprurëse në Kiev për një kohë të gjatë”, ka paralajmëruar ai në një intervistë për The Guardian.

Ai u bëri thirrje anëtarëve të NATO-s të bien dakord që të shpenzonin 2% të PBB-së për mbrojtjen në samitin e ardhshëm të aleancës, në kryeqytetin lituanez, Vilnius. “Presidenti Putin nuk planifikon paqen, ai po planifikon më shumë luftë”, tha Stoltenberg, duke shtuar se Rusia po rrit prodhimin industrial ushtarak dhe po iu afrohet regjimeve autoritare si Irani apo Koreja e Veriut. Qëllimi, theksoi ai, ishte "të mundësonte nisjen e një ofensive dhe rimarrja e territorit nga ukrainasit", megjithëse ai tha se NATO nuk ishte palë në konflikt.

Reagimi i Rusisë

Pasi Polonia dhe Sllovakia u bënë anëtarët e parë të NATO-s që premtuan avionë luftarakë në Ukrainë, Sky News foli me analistin ushtarak Sean Bell nëse avionët ish-sovjetikë MiG-29 do të bënin një ndryshim të madh.

“Ata janë avionë të vjetër, 40 vjeç, nuk janë aq të mirë sa avionët rusë. Por ka disa anë pozitive pasi pilotët ukrainas dinë t’i përdorin,” tha ai. Rusia ka qenë shpërfillëse, duke pretenduar se dhurimi i më shumë Mig-ve të epokës sovjetike për Ukrainën nuk do të ndryshojë rrjedhën e konfliktit. Mig-29 janë avionë analogë që përdorin teknologji më të vjetër fluturimi. F-16-të e kërkuar të Zelensky janë dixhitalë. Avionët Mig-të mund të përdoren për misione të shkurtra luftarake, ata mund të vendosin armatim dhe të rrëzojnë aeroplanët rusë me manovrim të mirë në distancë të shkurtër.

Sllovakia i ka dorëzuar Ukrainës katër avionët e parë nga 13 avionët luftarakë të premtuar për Kievin, ka njoftuar ministria e mbrojtjes ditën e sotme.

Pas Polonisë, Sllovakia është vendi i dytë që ka miratuar furnizimin e Kievit me avionë MiG-29 duke dërguar 4 të tillë, ashtu si zyrtarët në Varshavë para disa ditësh.

Ministria Sllovake e Mbrojtjes tha se pjesa tjetër e avionëve do të dorëzohej në javët e ardhshme.

Qeveria e Ukrainës ka bërë kërkesa gjithnjë e më urgjente për furnizimin me avionë luftarakë muajt e fundit, teksa Presidenti Volodymyr Zelenskyy ka thënë vazhdimisht se vendi i tij ka nevojë për avionë për të luftuar efektivisht kundër pushtimit rus.

Eksportet e peshkut nga Rusia në Bashkimin Evropian janë rritur për një të pestën që nga fillimi i pushtimit të Putinit në Ukrainë, sipas të dhënave të fundit tregtare. Vitin e kaluar, eksportet e peshkut u rritën me 18.7 për qind në 198,000 tonë metrikë, sipas të dhënave nga Shoqata Ruse e Industrisë së Peshkimit (VARPE) të raportuara nga Moscow Times.

Vlera totale e peshkut të dorëzuar u rrit me 57.6 për qind në gati një milion euro, dhe blerësit më të mëdhenj janë Holanda, Polonia dhe Gjermania. 4.5 për qind e totalit prej 4.4 milionë tonësh peshk të importuar nga BE në vitin 2022 erdhi nga Rusia.

German Zverev, presidenti i Shoqatës Ruse të Industrisë së Peshkimit, thotë se rritja ka shumë të ngjarë për shkak të tregtarëve me shumicë dhe përpunuesve që donin të rrisnin stoqet në pritje të sanksioneve të mundshme ndaj industrisë ruse të peshkimit.

Telegrafi britanik raportoi vitin e kaluar se Britania e Madhe po përgatitej të godiste me sanksione kundër industrisë ruse të peshkut dhe prodhimeve të detit në përgjigje të pushtimit të paligjshëm të Ukrainës nga Putin.

Ky raport nxiti frikën se një e treta e restoranteve që shërbejnë peshk dhe patatina do të duhej të mbylleshin për shkak të mungesës së merlucit dhe peshqve të tjerë të bardhë nga Rusia dhe vajit të lulediellit nga Ukraina, e cila furnizonte gjysmën e të gjithë vajit përpara se Moska të bllokonte eksportet nëpërmjet Detit të Zi.

Importi i peshkut të bardhë nga Rusia në Britaninë e Madhe nuk ishte subjekt i sanksioneve, pasi ushqimi shpesh përjashtohet nga masa të tilla. Megjithatë, BE-ja dhe Britania e Madhe sanksionuan importin e havjarit rus. Ndërsa importet e peshkut janë rritur, forma të tjera të tregtisë së BE-së me Rusinë janë prekur rëndë nga sanksionet.

Një video po bëhet virale në mediat sociale ruse ku pretendohet se Vladimir Putin po përdor një person shumë të ngjashëm me të, për udhëtime që ai nuk dëshiron të bëjë.

Sipas Daily Mail, ai shfrytëzon spekulimet se i vetmi udhëtim i presidentit të Kremlinit deri më tani në territorin e pushtuar rishtazi në Mariupol është kryer nga një “i ngjashmi” i tij.

Dallimet vihen re në formën e veshit, por edhe mungesa e herë pas hershme e një nishani të vogël në fytyrën e tij. Ndërkohë që po ashtu besohet gjerësisht se Putini ka bërë një operacion plastik.

Dritan Hoti, pedagog i Marrëdhënieve Ndërkombëtare tha në një intervistë për Euronews Albania se nisur nga karriera e mëparshëm e Putin si oficer i KGB dhe paranoja për shkak të luftës, kjo mund të jetë e mundshme.

Por deri tani është e paprovuar si për Putin ashtu edhe për personalitete të tjera të rëndësishme për të cilat është përfolur se kanë përdorur sozi.

“Një aludim të tillë ka pasur edhe për Zelenskin që flitet se përdor një sozi, ka pasur interpretime nga një gazetë indiane edhe për Melanie Trump. Nuk janë provuar kurrë. Si ish-oficer i KGB ai i druhet kurtheve, një njëri i tillë mund të përdorë një sozi në udhëtime që mund të bartin rrezik ndaj tij. Nuk përjashtohet mundësia, paranojat parapërgatitëse përballë një kurthi, Putin i ka të zhvilluara”, tha eksperti.

Oleksiy Danilov, sekretari i Këshillit të Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes së Ukrainës, thotë se asnjë afat kohor nuk mund të vendoset për një kundërofensivë nga Ukraina.

Kievi ka thënë prej kohësh se planifikon një kundërofensivë të madhe në një moment të këtij viti duke përdorur armët perëndimore të furnizuara rishtazi.

Këtë javë, presidenti i Republikës Çeke Petr Pavel, i cili është gjithashtu një ish-gjeneral i NATO-s, tha se beson se Ukraina ka "vetëm një përpjekje" për të nisur një kundërofensivë të madhe dhe se ajo duhet të ndodhë "brenda disa muajsh".

“Nëse vendos të nisë një kundërofensivë të madhe dhe ajo dështon, do të jetë jashtëzakonisht e vështirë të marrë fonde për atë të radhës”, tha ai në një intervistë për gazetën polake Rzeczpospolita.

Në një postim në Twitter, zoti Danilov nuk iu referua ndonjë komenti specifik, por tha se është "tendenca më e fundit e informacionit" se është "pothuajse mundësia e fundit" për Ukrainën që të nisë një shtyrje të re.

Ai dukej se hodhi poshtë idenë se kishte ndonjë presion kohor mbi planet e Kievit.

Dy raketa ruse thuhet se janë rrëzuar mbi rajonin jugor të Ukrainës, Odesa.

Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës shkroi në Twitter se dy raketat e drejtuara Kh-59 u rrëzuan sonte.

Ai vjen pasi tre persona u plagosën në një sulm me raketa ruse në një manastir në qytetin port të rajonit, i quajtur gjithashtu Odesa, të martën mbrëma.

Kreu i zyrës presidenciale të Ukrainës, Andriy Yermak tha se dy nga katër raketat u rrëzuan gjatë sulmit.