Sot është 15 tetor 2020 dhe kaloi gjithë dita e askujt nuk iu kujtua se sa e rëndësishme për historinë tonë është kjo ditë.
Ne jemi të bindur se kemi historianë të mirë e të lavdëruar po edhe nga ata që kritikohen pse nuk janë historianë kombëtarë po internacionalistë.
Kemi përditë e më shumë edhe studiues me diplomë baçelor, master, me specializime, magjistratura e doktoratura , po jo rrallë duket se kujtesa nuk iu funksionon. Nuk kanë asnjë detyrë shtëpie, përpos ndonjërit që ka detyra partie aty ku militon duke e vlerësuar vetveten me kulturë akademike.
Kalendari historik i atyre që nuk janë historianë, por e duan historinë e popullit shqiptar thotë se para 108 vitesh me 15 tetor 1912 Serbia e filloi luftën e saj për pushtimin e Shqipërisë me parullën se po e çlironin "Serbinë e vjetër" dhe Maqedoninë.
Caku i parë ishte Kosova dhe ushtria e Serbisë me formacionet çetnike filluan sulmin kundër karaullës mbi fshatin Dumnicë e Llapit dhe kundër karaullës në fshtin Miroc.
70.000 mijë ushtarë dhe 96 topa kishte grumbulluar përgjatë kufirit me Llapin,Armata e III e Serbisë kundër 16-18.000 forcave turke që kishin me veti 18 topa. Pjesa më e madhe e këtyre trupave që ishin vënë përballë ushtrisë serbe ishte koncentruar në kufirin verilindor dhe përbëhej nga 2000 ushtarë turq dhe 12.000 ushtarë "arnautë" (siq i quanin turqit dhe serbët shqiptarët atëhere).
Edhe pse kishin epërsi në njerëz dhe artileri, ushtria e Serbisë zhvilloi luftime të përgjakshme dhe pati humbje të mëdha. Edhe sot historianët serbë si ushtarakët e atëhershëm serbë fajin ua lënë shqiptarëve që sipas tyre ishin tepër të motivuar për luftë dhe për ta mbrojtur jo Turqinë por kufirin e Shqipërisë.
Ndoshta dikush nesër do të shkruajë se si një shqiptar i Llapit me 16 tetor 1912 e vrau komandantin çetnik Millan Popoviç i cili kur i pa ushtarët e Llapit që i kishin lidhur në tytat e pushkëve të tyre mahramat e bardha me të cilat mbështillnin plisin , duke menduar se ishin dorëzuar iu kërkoi ti dorëzonin armët. Por edhe ai që iu printe llapjanëve i kërkoi njëkohësisht Popoviçit që serbët ti dorëzojnë armët dhe kështu ndodhi kthesa e madhe me luftë fyt a fyt për jetë a vdekje ku u vranë rreth 160 ushtarë serb dhe ra përtokë morali luftarak dhe guximi për të luftuar atë ditë saqë Serbisë iu desht të dërgonte përforcime të mëdha.
Beteja e lavdishme për mbrojtjen e kufirit në frontin verilindor të gjatë 15 kilometra zgjati nga 15 deri me 19 tetor 1912.
Serbët e thyen frontin dhe marshuan duke djegur fshatra e qytete dhe ranë njëra pas tjetrës Prishtina, Prizreni, Shkupi, Kumanova e u pushtua pjesa më e madhe e Shqipërisë.
Shtrohet pyetja , se a do të ishte ngritur flamuri kuqezi në Vlorë me 28 nëntor 1912 pasi që ushtria serbe pas masakrave në trojet veriore shqiptare , zbriti në Durrës me 25 nëntor dhe sikur mos të kishin qenë ato katër ditë të lavdisë, gjakut e të heroizmit në betejën te fshati Miroc i Podjevës, që Serbisë i dogji aq shumë mashtimi me mahramat e bardha , saqë edhe sot ai vend quhet "Prevare" (Prevara-mashtrim serbisht), kushedi se si do të kishin ecur rrjedhat e historisë sonë.
Besoj fort se është detyrë e të gjithë neve që ti kujtojmë ato ditë të sakrificës mbinjerzore të mbrojtësve të kufirit në fushëbetejën e përgjakshme të Llapit nga 15 deri me 19 tetor 1912.
Qeveria e Tiranës dhe ajo e Prishtinës ua kanë borgj kujtesën dhe duhet ngritur një muze dhe një memorial kushtuar këtyre faqeve të heroizmit historik shqiptar.
Lavdi përjetë trimave dhe herojve të betejës së Prevares