Analisti politik serb Dushan Janjiq, ka mohuar të ketë thënë se ish-emisari special amerikan për dialogun Kosovë-Serbi, Richard Grenell, paguhet me 100 mijë euro në muaj për të lobuar për Serbinë.
Duke folur në një intervistë ekskluzive për gazetën “Bota sot”, Janjiq ka thënë se deklarata e tij për radion serbe u keqinterpretua, duke u fabrikuar në një lajm “të rremë”.
Megjithatë, sipas tij, aktivitetet e fundit të Grenellit në Serbi duken si lobim. Janjiq ka treguar se si i është përgjigjur analistit amerikan Daniel Serwer, në lidhje me këtë çështje, duke premtuar se ai do të sjellë dëshmi, nëse presidenti Aleksandar Vuçiq, nuk i publikon pagesat për aktivitetet e lobimit në Amerikë.
Themeluesi dhe presidenti i Forumit për Marrëdhënie Etnike, ka folur poashtu edhe për marrëveshjen e Washingtonit, duke vlerësuar se ajo është më seriozja në marrëdhëniet serbo-shqiptare. Ai ka theksuar se presidenti serb, Aleksandër Vuçiq e mbështeti njohjen e Kosovës me nënshkrimin e kësaj Marrëveshjeje.
Teksa ka lavdëruar ish-presidentin Donald Trump për pragmatizëm lidhur me nënshkrimin e Marrëveshjes së Washingtonit, Janjiq ka thënë se duhet të mendojmë se si Bashkimi Evropian do ta realizojë marrëveshjen finale ndërmjet të dyja vendeve, sepse “Amerika nuk mund të jetë lojtari i vetëm në këtë rast”.
Edhe pse thotë se nuk është fans i politikës së Trumpit, lidhur me këtë Marrëveshje ai i thotë atij “Bravo”.
Intervista – pjesa I:
“Bota sot”: Z. Janjiq, ju keni deklaruar se ish-ambasadori amerikan për dialogun Kosovë-Serbi, Richard Grenell, është paguar nga Serbia me 100 mijë dollarë për të lobuar kundër Kosovës. A keni dokumente dhe fakte që e dëshmojnë këtë? Për këtë çështje, z. Daniel Serwer, analist amerikan për Ballkanin, ka kërkuar fakte nga ju për t'i dorëzuar ato në Departamentin e Shtetit. A keni komunikuar me z. Serwer?
Dushan Janjiq: Z. Serwer më kërkoi të dërgoja dëshmi që lidhen me këtë. Unë në përgjithësi nuk do të diskutoj dhe nuk do të komentoj për këtë, por do t'ju tregoj atë që i lexova Daniel Serwer, që është përgjigjja e kësaj. Unë do të modifikoj vetëm një fjali për këtë: Çështja prej 100 mijë dollarësh, është një lloj imagjinate e gazetarëve. Unë po flisja për shembuj, cili është çmimi më i lirë me të cilin mund të merrni shërbimin e lobit nëse keni mik, kjo është përvoja ime personale me kompaninë e infermierisë kur ne bashkëpunuam duke u përpjekur për të zhvilluar një pjesë në Serbi dhe ky ishte çmimi i kësaj.
Për Grenellin në radio thashë pikërisht këtë: Po flisja për aktivitetet më të fundit të Grenellit në Serbi, që dukeshin si lobim, ky ishte prezantimi që thashë. Ky është komenti im për ju: Gazetari vendosi diçka ndryshe në faqen e internetit në Antena M. Fatkeqësisht, intervista ime u keqinterpretua, duke shkuar në fabrikim në një lajm të rremë. Në fund të fundit, unë nuk mund ta menaxhoja dhe unë nuk mund ta imagjinoja atë lloj shoqërie mediatike dhe kampanjën politike, që mund të hidhej kundër meje, çfarë edhe u bë.
Për këtë, në të vërtetë për momentin nuk jam gati më të komentoj për Daniel Serwer. Gjithsesi, unë kisha disa informacione të besueshme për marrëveshje të veçanta dhe do të kërkoja disa dokumente dhe jam gati t'ju dërgoj dokumentet kur të vijë koha.
“Bota sot”: Çfarë nënkuptoni me "kur të vijë koha"?
Dushan Janjiq: Presidenti Vuçiq premtoi se do të informojë publikun për të gjitha aktivitetet lobuese në Amerikë dhe të gjitha pagesat. Unë po mundohem të bëhem naiv, ky është komenti im, të jem naiv e të besoj se Vuçiq do ta bëjë këtë. Kur Vuçiq po fliste për lobimin në Kongres, ai kritikonte liderët e opozitës, po mendoj për Dragan Gjilasin, liderin e një grupi të partive opozitare, e kam fjalën për letrën e fundit të Kongresit për Serbinë dhe vet Vuçiq. Por, ideja dhe motivi im për të arritur pyetjet për Grenellin, nuk ishte vetë Grenell, ai është i rëndësishëm, ai tani është më shumë informacion se unë, por ai është i mirë për shembull të nxjerrë përgjegjësitë e Vuçiqit dhe qeverisë serbe, për të dhënë datën në publik për të gjitha marrëveshjet me Grenellin, pas nënshkrimit të marrëveshjes së Uashingtonit. Kjo do të thotë unë po e pres raportin e Vuçiqit, nëse ai do publikojë apo nuk do ta publikojë, varet nga Vuçiq. Unë do të mbyll këtë temë, nuk ka të bëjë me personalitetin e Grenellit, nuk ka të bëjë në lidhje me marrëveshjen e Uashingtonit, kjo ka të bëjë me komunikimin e veçantë më shumë privat sesa zyrtar. Bëhet fjalë për qeverinë dhe njerëzit e qeverisë në Serbi dhe Grenell për imazhin publik që Grenell vjen në Beograd dhe ai është një kulturë e veçantë që është larg Beogradit. Beogradi nuk është ajo që është shoqëria e Beogradit. Serbia nuk është e barabartë me disa njerëz në qeveri sa janë aq afër Grenellit. Në Serbi është problemi imazhi i presidentit të SHBA-së. Fatkeqësisht siç e di, Grenell kishte të njëjtin problem edhe në Gjermani, por nuk do të hyjë në jetën e tij private, jeta e tij private - është jeta e tij private, liria e tij, privilegji, do të ndalojë këtu, por duhet të them se jam shumë i habitur nga reagimet e tij. Ky është komenti im i vetëm personal për Grenellin.
Kur ka qenë në disa media/ gazeta këtu, ai ka thënë “refuzoj”. Unë jam përpjekur, që për çështjen e lobit, të irritoj Vuçiqin për të parë reagimin e tij. Unë shqetësohem për paratë e mia, për taksat e mia që i paguaj qeverisë dhe për të cilat punoj. Unë duhet të di se çfarë po bën qeveria me paratë e mia, buxhetin tim. Grenell nuk është tema ime dhe jam vërtet i habitur që ai tha se është kaq personalisht, personalisht nuk jemi takuar kurrë. U takuam vetëm në udhëkryq si dje në Merdare. Por, do të pinim një herë kafe së bashku.
“Bota sot”: Ish-presidenti amerikan Donald Trump lëshoi një deklaratë për vizitën e fundit të Grenellit në Kosovë, duke e quajtur atë ende "ambasador". Si e shihni këtë formë komunikimi, e cila ka nxitur reagime në Shtëpinë e Bardhë, pasi Trump nuk është më president?
Dushan Janjiq: Në terma formale ose ndoshta joformale, gjëja më e rëndësishme është ajo që tha Trump në të njëjtën ditë, për një arritje vërtet të rëndësishme të marrëveshjeve të Uashingtonit. Është vërtet e vërtetë që Grenell ishte një ambasador një kohë në Gjermani. Ai është ambasador, në përgjithësi, por jo gjithmonë aktiv, herë po, herë jo. Ndoshta ai është edhe tani ambasador, ndoshta ai është pjesë e Departamentit të Shtetit. Supozoj se po, sepse në pyetjet e Daniel Serwer përmendet Ministria e Drejtësisë, që do të thotë se ndoshta Grenell është ende një ambasador, i paguar nga Departamenti i Shtetit. Në atë rast është në rregull, që Trump ta quajë ambasador ose diçka të tillë, por gjithsesi roli i Grenellit, si ndërmjetës, ishte vërtetë i rëndësishëm. Ndoshta ne jemi habitur nga ai , por gjatë atij procesi, unë isha publik për të shkruar atë që thashë, shikoni dhe mësoni diçka nga Grenell. Ai më duket si trajner i lezetshëm amerikan i basketbollit, i cili po i shtyn lojtarët të luajnë, veçanërisht, ai është i mirë në lojën dhe stërvitjen e njerëzve dhe për t'i shtyrë njerëzit.
Presidenti Biden vuri në dukje urdhrin e tij ekzekutiv se marrëveshja e Uashingtonit si një marrëveshje e rëndësishme duhet zbatuar, respektuar dhe nëse njerëzit nuk do ta bëjnë këtë, ata mund të sanksionohen.
Marrëveshja e Uashingtonit është arritja më serioze në marrëdhëniet serbo-shqiptare dhe unë do të përmend tre pika. Njëra është më e rëndësishmja. Për njerëzit e zakonshëm, ekspertët, gazetarët, ishte aq e çuditshme që Hoti, Vuçiq dhe Trump nënshkruan letra të veçanta, kjo ishte një truk i mirë, ishte i zgjuar.
“Bota sot”: Pse mendoni kështu?
Dushan Janjiq: Sepse, ajo që është e rëndësishme, është ajo që është në letër. Çfarë është në letër? Hoti, kryeministër i Republikës së Kosovës, Vuçiq, president i Republikës së Serbisë - ishte hera e parë që e drejta formale ndërkombëtare mbështeti njohjen e ekzistencës së Republikës së Kosovës. Nuk është shkurt Kosova, nuk është Kosova-Metohi, nuk është fjalori i Lajçakut “dialogu Prishtinë-Beograd”, nuk është dialogu Prishtinë-Beograd.
Bashkimi Evropian duhet të thyejë akullin me marrëveshjen finale sikur Trump dhe Grenell, pasi Marrëveshja e Washingtonit ishte vërtet e rëndësishme dhe mund të jetë objekt studimi në edukim për dialogun dhe ndërmjetësimet.
E dyta: Njohja e Kosovës për liderët. Në thelb për Hotin është më e rëndësishme. Një shtet i ri po mbron njohjen e Kosovës dhe është lidhja me Egjiptin. Në të njëjtën kohë, çfarë është interesi i Serbisë, pjesërisht, është një pjesë, e cila është gjetje nga Amerika, e cila është e lidhur me shkretëtirën në Egjipt dhe në veri të Afrikës. Ky është një diversifikimi i ri dhe hamendësoj interesi i ardhshëm i Serbisë në Kosovë.
E treta: Personalisht po, jam i magjepsur nga Trump, pata rastin ta takoj në vitin 1993 kur mbahej “Miss Bota” dhe vajza sllovene u bë Miss i Jugosllavisë, Sllovenia nuk ishte në Jugosllavi. Trump është një djalë interesant, për të arritur këtë lloj suksesi, duhet të jesh një person i aftë dhe me talent të veçantë. Por ai nuk është i mirë në politikë, ai është populist i djathtë, ai është një nga njerëzit në botë, i cili kishte me të vërtetë përgjegjësitë e tij për ngjalljen e racizmit dhe shfaqjen e ksenofobisë dhe për Amerikën është shumë mirë që tani ka një qeveri krejtësisht të ndryshme.
Po të flasim në përgjithësi për të, ideja e Trumpit, nuk ishte për të ndalur globalizimin, por për të humbur kontrollin e globalizimit, sepse ai u përpoq të përqendronte fuqinë në Amerikë dhe në interesin e Amerikës. Tani kemi një president krejtësisht të ndryshëm, i cili po kthehet në ofrimin e një demokracie demokratike dhe socialdemokratike, gjë që është vërtet e rëndësishme për ekonominë dhe pandeminë globale, sepse këto politika tregojnë solidaritet.
Nuk jam një fans i politikës së tij, por për aktivitetet e Trumpit dhe Grenellit, lidhur me Marrëveshjen e Washingtonit, duhej të themi “Bravo”. Është një shembull i mirë se si njerëzit pragmatikë, të fuqishëm dhe të uritur, shtypin njerëz të ngjashëm (nuk po mendoj për Hotin) të firmosin marrëveshje. Lajçak për fat të keq nuk ka mundur ta bëjë këtë, duhet të mendojmë se si do të funksionojë Bashkimi Evropian, kush do ta bëjë këtë në BE, sepse Amerika nuk mund të jetë lojtari i vetëm në këtë rast.
