Vlerat letrare të diasporës sonë janë të panumërta, reale, origjinale dhe mbresëlënëse. Në vargjet e poetëve dhe të prozatorëve tanë shëndrit malli ndaj atdheut, ndaj familjes, ndaj vendlindjes dhe ndaj gjuhës amtare. Njëri ndër ta është edhe mëmëdhetari ynë Mustafël Ismaili me origjinë nga Kosova Lindore, që vepron në trojet e diasporës. U lind më 7 Mars 1955 në Samolicë të Bujanocit. Sudimet për Letërsi dhe Gjuhë shqipe i ka kryer në Universitetin e Kosovës në Prishtinë. Për disa vite ka punuar si mësimdhënës në Prishtinë dhe në Fushë Kosovë. Ka bashkëpunuar me gazetat “Rilindja”, “Zëri i Rinisë” etj. Është autor i 10 librave. Prej vitit 1999, jeton, punon dhe krijon në Toronto të Kanadasë. Veprate botuara: "Jeta ka një kahe", poezi, Prishtinë 2011; "Rruga pa Adresë", roman, Prishtinë 2012; "Shtigjeve të natës" roman, Prishtinë 2013; "Monolog mërgimtari", poezi, Prishtinë 2014; "Loti i Çamërisë" reportazh, Tiranë 2015; "Krenaria Arbëreshe", udhëpërshkrim, Bota Sot, Zurich 2016; "A Journey Without Destination", roman në gjuhën angleze, Vancouver - Canada 2017; "The Night Trails" roman në gjuhen angleze, Prishtinë 2018; "Deportation With Violence" roman në gjuhën angleze, Prishtinë 2018; "Me Luginasit e mi në Kanadanë e largët", Prishtinë 2018. Ky është numri i parë i revistës „Shqiptari” kushtuar bashkatdhetarit tonë të frymëzuar dhe të talentuar.
Poezi nga Mustafë Ismaili
POETËT E DIASPORËS
Si pelegrinë nëpër botë kalërojnë,
Më hapa të lodhur çalojnë!
Ndriçojnë mendjen, thesarin e krijojnë,
Në furtunën e mërgimit kurorëzojnë!
Në një kohë të pasosur
Malli i tokës i ndez eshkë!
Porsi prrushi zbardhin kujtimet,
Ngarkuar me peshë malli sa një bjeshkë!
Dhe fjala e lidhur në pranga
N’Atëdhe merrë arratinë!
Si të ishte zjarr i ndezur,
Duartrokitjet nuk kanë mbarim!
ARRITA
Tërë natën shtigjeve çalova!
Gjymtyrëgërvishur i lënduar
Plot hidhrim i trishtuar!
Me plagët e huaja i shoqëruar,
arrita në mëngjesin e bekuar!
KËRKOJ
Kërkoj edhe një herë të kthehem ,
Te çatia ime të më lag shiu lejsan,
nën strehën e shtëpisë sê vjetër, . .
Kur aty prezent eshte dikush tjeter!
I krekosur me gëzim e pres natën
Nuk shpifi do të vi në ëndërr,
Të futem e do pushoj kokën,
Në të ngrohtën time votër!
Jam ai që dêshiroj strehën time,
Me bukë në dorë si kalaman lazdran,
Me grimca sheqer kubani duke ngrënë.
Të më lag deri në palcë shiu lejsan!
Sikur krejt botën të ma falin
Edhe bulevardet zhurmuese,
Që aqë mirë i njoh
Asgjë si streha ime nuk mê qetson!
LUTJE
Të lutem eja më rino,
Eja më ndez zjarrin e djalërisë.
Eja hapi portat e mbyllura më beko!
Sa s'më ka humbur durimi!
Eja se nesër
As kush nuk ka për të besuar.
Eja mos ngel fajtore,
Mos prit fundin fjalës së pa thënë.
Më dhuro aromë festive.
Eja dashurinë mos e nxjerr nga radha.
Eja sa nuk më është ndalur fryma.
ZHGËNJIM
Akullin nëse e shkrij
Me lotë të ngrohtë
Nëse kujtesa ime
shtrydhet si nji rrobë e larë!
Nëse nuk vi këtë behar
Kur të vijë dielli i ngrohtē!
Dije se diçka e shëmtuar
Mua më ka ngjarë.
Do të krekosem i përgjakur,
I molisur nga dhimbjet ...
Nuk do të ndalem për ty
Pa arrdhur si rilindja
E një dielli të ri...!
SONTE
Sonte jam në brendinë e të krisurve.
Kujtimet më ngacmojnë,
Sa padrejtësisht fitova padrejtësi.
Fjalët nuk lirohen të më mbrojnë!
PRITËM
Plot me mall mbusha valixhet,
bres rrokaqiejëve të besdisura.
Në maje hunde më erdhën çalimet
e bulevardeve të qëndisura!
Plot energji përmallimi po nisem
të zbres në provincën time.
Të përqafoj lahutën e gjyshit
e këngët e pakënduara t'i ringjallë.
Unë plak me energji djalërie!
Po nisem me arrdhë.
Pritem aty ku benim dikur vendtakime!
Të trazoj rrugët e fëmijerisë time.
Ju që erdhët pas ikjes time.
Më pritni t'ua prezentoj,
rrudhat unike të biografisë!
Të çmallem me mallin e rinisë!
Do të vij të rilind si lulja në prill
Do t'i shtroj ëndrrat magjike
në aromën e vendlindjes.
Të ngopem me pogaçet
e pjekura nga duart e gjyshes.
MUHAXHIR
Harta e shkruar me ngjyrë gjaku,
me plagë kujtese nuk po hiqet për jetë!
Pas vdekjes kerkoi vdekjen te pragu.
Vesa e mëngjesit të nëntorit 1878!
Lumi i lotëve si vajtim nëne
rrodhi si krua mbeti si klithje!
Nga parajsa e amshimit
e dergove porosinë:
Në orën e historisë
çmimi për Atdhe,
nuk paska kufi, moshë as gjini!
Syçelë e hape një kaptinë,
që të gëzojmë ne,
krenarinë që dhuratë na e le!
MONOLOG MËRGIMTARI
Nuk e dija se ata që më përcollën
nuk do t’i gjeja më!
Çantën kur e hodha në krah,
Nëna zemërthyer bekimin ma dha!
Nuk e dija se bota është kaq e vogël!
Se i gjatë qënka rrugëtimi.
Por e di se askush nuk më priti
para anijes së shpëtimit!
Nuk e dija se jeta vazhdon pa emër.
Nuk e dija se rinia ikën kaq shpejt!
E dija se ditën për të huajtë punoja
natën vendlindjen veç në ëndërr e takoja!
Nuk e dija se trupi im i njomë
vegël do bëhet larg tokës "Mëmë"!
Nuk e dija se vendin ku u linda
nga largë do ta mendoj!
Nuk e dija se jetën ku e nisa të mos e mbaroj!
nuk e dija se lirinë e pritur nuk do ta gëzoj!
Nuk e dija se do të lindin nipa e mbesa
pa u takuar me gjysh, gjyshe, halla e teze!
Nuk e dija se fati i mërgimtarit
paska qenë i hidhur shumë!
Prap sot nuk e dij se trupi i im
atje ku lindi a do të ketë vallë qetsim!?
PËR JU, LUGINASIT E MI
Qiejt e botës na u bënë shpesh si lesa e gardhit ,
Dritat e aeroporteve na u bënë si kandilët e gjysheve.
E prapë mbetëm si gurët e fortë që dalin nga shkembi .
Mbase dhe një çerdhe e ngrohtë me shumë dallëndyshe.
Lugina na vjen në tryezat e halleve te pragu,
Ku kafshata e bukës shpesh mbetet pa u prekur.
Krismat e plumbave sikur na vijnë nga oxhaku.
Dhe kënga në buzë bëhet si dorë nga trupi e hequr.
Shkon jeta lindin fëmijë të bukur me njëmijë urime.
Duke përcjellë në varr ata që na bënë djem e burra.
Dhe prapë mes dritave vijnë si një varg kujtimet …
Si dritat kuqëlore që ndizen një ditë tek furra.
URREJ
Urrej lajkatarët nga brenda dhe jashtë.
E urrej pritjen nuk mund të pres pa u lodhur,
Nganjëherë urrej edhe jetën time!
Pasi dikush më dhuroi dhe prap ma merrë!
I urrej edhe ata që ëndrrojnë pa kufi,
I urrej të pavenosurit kur thonë:Të dal ku të dal,
Pra nuk dua të flas më këta të urryerë!
LYPSARI
Në udhëkryq drite ,
E në kthina te pazari
Lëmoshë kërkon i gjori
Duke i shtrirë dorën
me lutje dhe uratë çdo kalimtari.
Në këto ditë dimri
pa strehë,pa ushqim as shtëpi…
Kam të smurë nënë e fëmijë …
Më fal nji cent ju lutem zotni!
Më tutje dëgjohet
një refren si melodi!
lypsarja nênë me foshnjen në gji,
Kërkon lëmoshë, nga çdo njeri!
Edhe lypsari fëmijë,
zbathur e çveshur
Është largë nga shkolla
dhe loja e tij!
.
Kurse për ahengje nate!
Prishë me mija euro
i marri pushtetari!