Deri tani të gjithë e kuptojmë rëndësinë e gjumit të mjaftueshëm, por po aq e rëndësishme është nëse po flini shumë. Një i rritur mesatar ka nevojë për afërsisht shtatë e gjysmë deri në nëntë orë gjumë, dhe nëse vazhdimisht keni nevojë për më shumë se kaq, është një shenjë që në të vërtetë nuk po bëni gjumë cilësor. Këtu janë disa shenja për t’u parë nëse mendoni se po flini shumë, plus disa mënyra se si të riktheheni në rrugën e duhur, sipas ekspertëve të gjumit.
6 shenja se po flini shumë
Siç thotë eksperti i gjumit Nishi Bhopal, shumë çrregullime të gjumit mund të çojnë në gjumë të tepërt ose “hipersomni”, përfshirë apnea e gjumit, narkolepsi dhe sindromën e këmbës së shqetësuar. “Ekziston edhe një gjendje e quajtur “hipersomnia idiopatike”, shton ajo, që i referohet përgjumjes së tepërt të ditës dhe gjumit të tepërt pa ndonjë shkak të identifikueshëm.
Ndërsa gjumi i tepërt nuk është gjithmonë një shenjë e një problemi të diagnostikueshëm, këtu janë disa shenja që duhen parë:
Ju keni shpesh dhimbje koke, veçanërisht kur zgjoheni
Ekziston një lidhje e fortë mes gjumit të dobët dhe dhimbjeve të kokës, dhe nëse keni fjetur ndonjëherë për një periudhë të zgjatur kohe, mund të keni vërejtur se kur zgjoheni keni një dhimbje koke që zgjat për pjesën më të madhe të mëngjesit dhe potencialisht gjatë gjithë ditës.
Keni tendencë të qëndroni zgjuar pas mesnatës
Sipas profesorit dhe studiuesit të gjumit Richard K. Bogan, disa njerëz përballen me diçka të quajtur vonesë cirkadiane e gjumit: “Këta janë bufët e natës. Ata priren të qëndrojnë zgjuar deri pas mesnatës”, shpjegon ai, duke shtuar se është më vështirë për ta që të zgjohen në mëngjes.
Ju ndjeheni gjithmonë të lodhur, pa marrë parasysh se sa flini
Nëse gjumi juaj i tepërt ka të bëjë me hipersomninë idiopatike, do të keni inerci të tmerrshme të gjumit, thotë Bogan. “Me hipersomni idiopatike, ata priren të jenë në gjumë të gjatë ose të marrin sasinë normale, por nuk ndihen të pushuar,” thotë ai. “Ata mund të vendosin dy, tre alarme dhe u duhet më shumë se gjysmë ore që truri i tyre të nxehet dhe të zgjohet – dhe madje edhe kur veprojnë, ata janë akoma të përgjumur.”
Ju përjetoni mjegullën e trurit
Duke pasur parasysh që gjumi i tepërt shpesh barazohet me mungesën e gjumit cilësor, kjo mund të ndikojë shumë në aftësinë tuaj për të funksionuar çdo ditë, duke ju lënë në një turbullirë. “Jo vetëm që jeni të përgjumur, por nuk mund të mendoni dhe nuk mund të përqendroheni” thotë Boga. “Mund të ndikojë edhe në kujtesë”.
Përjetoni ndryshime të humorit
Shumë probleme të gjumit, duke përfshirë gjumin e tepërt, mund të shkaktojnë ndryshime në humor dhe madje edhe motivim të zvogëluar, thotë Bogan.
Ju mund të dremisni çdo moment
Dhe së fundmi, pyesni veten se sa lehtë do binit në gjumë tani? Ju mund të përdorni diçka të quajtur Epëorth Sleepiness Scale, thotë Bogan, për të vlerësuar nëse niveli juaj i përgjumjes është normal. Nëse mund të bini lehtë në gjumë në mes të një bisede, ose për shembull kur jeni bllokuar në trafik, kjo është diçka që duhet parë.
Pse gjumi i tepërt mund të jetë i dëmshëm për shëndetin tuaj?
Besoni apo jo, shumë nga problemet që lidhen me gjumin e tepërt janë të ngjashme me ato të privimit të gjumit, thotë Bhopal.
“Fjetja e tepërt është e lidhur me depresionin, diabetin, dhimbjet e kokës, sëmundjet e zemrës, shtimin e peshës, problemet me metabolizmin dhe më shumë”, thotë ajo. Kërkimet kanë lidhur gjithashtu gjumin e tepërt me mbipeshën dhe çrregullimet psikiatrike, dhe siç shpjegon Bhopal, marrëdhënia midis gjumit të tepërt dhe këtyre kushteve është “dydrejtimëshe”. Kjo në thelb do të thotë se ato përbëjnë njëra-tjetrën. Për shembull, gjumi i tepërt kontribuon në depresion, i cili kontribuon në më shumë probleme të gjumit, etj.
Si të hiqni zakonin dhe të bëni më shumë gjumë rikuperues?
Së pari dhe më e rëndësishmja, Bhopal dhe Bogan theksojnë se nëse jeni vazhdimisht të lodhur, pa marrë parasysh se sa flini, nuk është kurrë një ide e keqe të flisni me mjekun tuaj për të kuptuar nëse ekziston një problem themelor që duhet të adresohet.
Ndërkohë, më poshtë janë këshillat e tyre për të bërë më shumë gjumë rikuperues, në mënyrë që kur të zgjoheni, të ndjeheni më të pushuar:
Mbani një orar të qëndrueshëm të gjumit
Sa më mirë që të jetë e mundur, shmangni privimin e gjumit dhe mbështesni ritmin tuaj cirkadian duke shkuar në shtrat dhe duke u zgjuar çdo ditë në të njëjtën kohë. “Përfshirë fundjavat dhe pushimet,” thotë Bhopal.
Provoni një suplement magnezi
Magnezi është një mineral që mund të ndihmojë në promovimin e relaksimit dhe për ta bërë trupin dhe mendjen gati për shtrat.
Mundohuni të bëni gjumë të pandërprerë
Ne e dimë, ky lloj gjumi është shumë i vështirë nëse keni fëmijë, kafshë shtëpiake, apo jetoni në një lagje të zhurmshme. Por Bogan thotë se zgjimi sa më pak që të jetë e mundur do t’ju ndihmojë të ndiheni më të shplodhur në mëngjes. Disa faktorë të kontrollueshëm do të përfshijnë vendosjen e termostatit në temperaturë optimale për gjum dhe lënien e telefonit tuaj jashtë dhomës.
Kujdesuni për dritën
Ju ndoshta keni dëgjuar se duhet të shmangni dritën blu para gjumit, për këtë arsye Bogan sugjeron të shmangni përdorimin e pajisjeve elektronike para gjumit. Por gjithashtu, Bhopal shton se është një ide e mirë të ekspozoheni ndaj dritës natyrale gjatë ditës, për të mbajtur ritmin tuaj të rregullt.
Kufizoni marrjen e alkoolit dhe substancave të tjera
Sidomos para gjumit, alkooli dhe substanca të tjera (madje edhe receta të caktuara) mund të shkaktojnë prishje të gjumit dhe përgjumje të tepruar, vëren Bhopal. Mundohuni t’i shmangni, ose flisni me mjekun tuaj nëse nuk jeni të kënaqur me efektet anësore të një ilaçi të veçantë.
Gjumi është thelbësor, dhe pavarësisht nëse jeni duke fjetur shumë ose jo sa duhet, efektet anësore janë shqetësuese. Flisni me mjekun tuaj nëse jeni të lodhur dhe/ose flini tepër për të gjetur një zgjidhje, por mos harroni gjithashtu higjienën tuaj të gjumit
