Vetëlëndimi është veprimi i kryerjes qëllimisht të dëmtimit të trupit tuaj, më shpesh në lëkurë, për shembull, duke shkaktuar prerje ose djegie. Zakonisht mendohet të jetë një tentativë për vetëvrasje, por jo. Është një mënyrë jo e shëndetshme për një person që të merret me dhimbje emocionale, zemërim të fortë ose frustrim.
Kjo mund të sjellë një ndjenjë momentale të qetësisë dhe lirimit të tensionit, por zakonisht ndiqet nga turpi dhe kthimi i emocioneve të dhimbshme.
Trajtimi i saktë mund të ndihmojë një person të mësojë mënyra më të shëndetshme për t'u marrë me problemet.
Shenjat dhe simptomat e vetëlëndimit
• Grithje
• Shenja të freskëta në lëkurë, gërvishtje, ethe ose plagë të tjera
• Fërkim i tepruar i lëkurës dhe krijimi i skuqjes si djegie
• Mbajtja e objekteve të mprehta në dorë
• Mbajtja e dorëzave ose pantallona të gjata, madje edhe kur është nxehtë
• Vështirësitë në marrëdhëniet ndërpersonale
• Pyetjet ekzistuese në lidhje me identitetin personal: "Kush jam unë?" "Çfarë po bëj këtu?"
• Paqëndrueshmëria emocionale, impulsiviteti dhe paparashikueshmëria
• Ndjenja e pafuqisë, mungesës së shpresës ose pavlerësisë
Format e vetëlëndimit Vetëlëndimi zakonisht bëhet në mënyrë sekrete dhe në mënyrë të kontrolluar ose rituale që shpesh lë një formë lëndimesh në lëkurë.
Shembuj të vetëlëndimit
Prerje me mjete të mprehta
Djegie me qirinj, cigare, shkrepëse
Shkrimi i fjalëve ose simboleve në lëkurë
Krijimi i njollave nga goditjet
Nxjerrja e flokëve ose qimeve
Pengimi i vazhdueshëm i shërimit të plagëve
Pjesët më të zakonshme të trupit të përdorur për vetëlëndim janë: krahët, këmbët dhe pjesa e përparme e bustit. Njerëzit që lëndojnë veten mund të përdorin më shumë se një mënyrë për të lënduar veten, transmeton KosovaPress.
Ankthi mund të shkaktojë nevojë për vetëlëndim. Shumë njerëz lëndohen vetëm disa herë dhe më pas ndalojnë. Vetëlëndimi mund të përsëritet për disa njerëz në afat të gjatë. Edhe pse rrallë, disa të rinj mund të dëmtojnë veten në një vend publik ose në një grup për t'u treguar të tjerëve se janë në dhembje.
Kur duhet kërkuar ndihmë?
Nëse lëndoheni ose nëse keni ndonjë mendim rreth tij, kërkoni ndihmë. Çdo formë e vetëlëndimit është simptomë e problemeve kryesore që duhet adresuar. Bisedoni me dikë që ju besoni - si një mik, një të dashur, një punonjës shëndetësor, një mësues - të cilët mund t'ju ndihmojnë të merrni hapat e parë.
Kur lëndohet një mik apo një i dashur
Nëse keni një mik ose një të dashur, ju mund të tronditeni dhe të frikësoheni. Mendoni seriozisht se si mund të ndihmoni dhe të mos e fyeni atë person. Megjithëse ju mund të mendoni se do të tradhtoni besimin, vetëlëndimi është një problem shumë i madh për të injoruar dhe për të lënë një person që lufton vetëm.
Disa nga mënyrat e ndihmës:
Fëmija juaj
Ju mund të filloni të konsultoheni me një pediatër ose një profesionist tjetër shëndetësor i cili mund të japë një vlerësim fillestar ose t'i referohet specialistëve të shëndetit mendor. Mos i bërtitni fëmijës suaj, mos e kërcënoni apo ta akuzoni, por shprehni shqetësim.
Tinejxherët
Propozoni që miku juaj të bisedojë me prindërit, një mësues, një pedagog shkollash ose një të rritur tjetër të besueshëm.
Të rriturit
Ngadalë nxisni një person që të kërkojë ndihmë mjekësore ose ndihmë nga ekspertët e shëndetit mendor.