Fokusi strategjik: Ballkani me siguri do të jetë një pikë strategjike e sigurisë amerikane

Opinione

Fokusi strategjik: Ballkani me siguri do të jetë një pikë strategjike e sigurisë amerikane

Nga: Drizan Shala Më: 5 nëntor 2019 Në ora: 23:42
Drizan Shala, ekspert i sigurisë

Në samitin e korrikut 2018, NATO u përqendrua në mbrojtjen e sigurisë nga deti Baltik në Ballkan, veçanërisht për të kundërshtuar Rusinë. Përveç bazës së re ajrore të NATO-s në Shqipëri, ka të ngjarë që SHBA-të ta bëjnë bazën e KFOR-it një bazë të përhershme, si dhe të stacionojnë 3,000 trupat të këmbësorisë dhe ateleris në Poloni (Varshava). Lëvizje të tilla janë në përputhje me Iniciativën tre Dete për të krijuar një zonë stabiliteti midis deteve Baltik, Zi dhe Adriatik. Gjatë Luftës së ftohtë, Evropa Juglindore ishte e ekuilibruar strategjikisht përmes një formule 2 + 2 + 2: dy anëtare të NATO-s (Turqia dhe Greqia), dy shtete të Paktit të Varshavës (Bullgaria dhe Rumania), dhe dy shtete jo brenda ndonjë blloku ushtarak (Jugosllavia dhe Shqipëria). Sot, Bullgaria, Rumania, Mali i Zi dhe Shqipëria janë bashkuar të gjithë në NATO. Rusia po kthehet në rajon përmes aleatëve të saj Serbisë dhe Republika Srpska.

Sidoqoftë, Maqedonia me gjasë do të bëhet anëtari i 30-të i NATO-s këtë vit, ndërsa Kosova gjithashtu shpreson të anëtarësohet në një periudhë 5 vjeçar. Ajo pret që kamp Bondsteel - të shndërrohet si baza kryesore e ushtrisë amerikane nën komandën e KFOR-it, një nga bazat më të mëdha ushtarake amerikane në Evropë. Baza e vetme ushtarake e huaj në Ballkan ishte një bazë detare sovjetike në ishullin Sazan në Shqipëri. Pastaj, Shqipëria u largua nga Pakti i Varshavës dhe mbeti neutral për katër dekada derisa u anëtarësua si anëtare e plotë e NATO-s në 2009. Tani, së shpejti do të presë bazën e parë ajrore të NATO-s në rajon, duke siguruar aleancën një si të rëndësishëm strategjik, vetëm një orë fluturim nga Siria.

Në gusht të vitit 2018, NATO njoftoi se do të investojë rreth 51 milionë euro në bazën ajrore në Kuçovë, dhe kjo është vetëm faza e parë. Objekti do të sigurojë karburante, logjistikë dhe mbështetje policore, si dhe trajnime për aleancën transatlantike. Vendi dikur shërbeu si një bazë për Forcën Ajrore Shqiptare, por nuk është përdorur ndër vite dhe kishte rënë nga përdorimi. Duket se NATO vendosi të krijojë bazën e saj të parë ajrore në Ballkan, si pasojë e asaj që e konsideroi një qëndrim të ri agresiv ushtarak nga Rusia, duke arritur kulmin në aneksimin e Krimesë në Mars të2014-ws.

Në prill 2018, Ministrja e Mbrojtjes shqiptare Olta Xhacka dhe nga ana e SHBA-së, Sekretari i Mbrojtjes James Mattis përfundoi marrëveshjen e bazës ajrore gjatë bisedimeve në Uashington. Reagimi i Kremlinit ishte i shpejtë. Kryeministri rus Dmitry Medvedev e quajti vendimin themelor si një "provokim", dhe tha se Moska nuk do të "qëndrojë pranë dhe të shikojë" ndërsa ishte ndërtuar. Shërbimet e lajmeve ruse madje paralajmëruan që NATO po shkelte "kufirin" e Rusisë. Në shtator, Rusia zhvilloi stërvitjet ushtarake Vostok 2018 (Lindja 2018).

Rreth 297,000 ushtarë u raportua të ishin përfshirë, duke e bërë atë stërvitjen më të madhe ushtarake që nga kulmi i Luftës së Ftohtë. Serbia, një aleat kryesor rusë në rajon, mori pjesë në ato stërvitje. Në gusht, forca ajrore e Serbisë mori dorëzimin e dy avionëve luftarakë rus MiG-29. Beogradi dhe Moska gjithashtu nënshkruan disa marrëveshje ushtarake, duke përfshirë tanke dhe sisteme raketash, kur Presidenti rus Vladimir Putin vizitoi Serbinë. Gjithashtu u raportuar së Serbia do të blejë gjithashtu sistemin e mbrojtjes ajrore S-400 të prodhimit rus dhe gjashtë avionë MiG-29 të tjerë nga Bjellorusia, së bashku me disa automjete ajrore pa pilot për qëllime ushtarake nga Kina.

Serbia po mbështet gjithashtu krijimin e forcave të sigurisë së Republikës Srpska. Për më tepër, gjatë vizitës së tij në Kosovë në shtator, Presidenti Vuçiq bëri një fjalim në të cilin indirekt vlerësoi Sllobodan Millosheviçin. Më të menduarit dhe vepruarit të rrugës së Millosheviçit nga Vuçiq dhe Daçiq në pushtet në Beograd, çdo demilitarizim i ri i Ballkanit duket një rrugë e gjatë.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat