Ditë më parë, Gjykata Supreme liroi nga akuza ish-sekretarin e Ministrisë së Punëve të Brendshme (MPB), Ilhami Gashin, i cili akuzohej në rastin e njohur si “Pronto”, shkruan “Bota sot”.
Gashi ishte personi i fundit që u lirua nga ky rast. Kujtojmë se afera ‘Pronto’ ishte një nga rastet më të përfolura në vend, e cila mori vëmendje shumë të madhe mediale, pasi aty u përfshinë emra të mëdhenj politikanësh, kryesisht të Partisë Demokratike të Kosovës (PDK).
Në këtë rast tre personat kryesor që u gjykuan për vite me radhë, por më pas çuditërisht gjykata i liroi nga akuzat, ishin: Adem Grabovci, Ilhami Gashi dhe Sedat Gashi.
Përveç këtyre, edhe emra të tjerë ishin pjesë e rastit ‘Pronto’, siç janë: Besim Beqaj, Zenun Pajaziti, Nijazi Kryeziu, Arbenita Pajaziti, ish-sekretari i Ministrisë së Punëve të Brendshme, Fatmir Shurdhaj, Ismet Neziraj, Xhavit Dakaj dhe Rexhë Abazi.
Duke e parë numrin e lartë të udhëheqësve të përfshirë në këtë rast, menjëherë ngritën dyshime se si ka mundësi që të gjithë janë liruar nga akuzat dhe janë shpallë të pafajshëm.
Kësisoj, edhe mund të hidhen dyshime se sistemi prokurorial dhe gjyqësor në Kosovë ende mund të jenë nën shërbim të grupeve të caktuara të interesit.
Njohësit e çështjeve juridike për gazetën “Bota sot” komentuan këtë verdikt të gjykatës dhe treguan arsyet e ardhjes deri te ky vendim.
Kelmendi: Sistemi i drejtësisë në Kosovë është në krizë!
Njohësi i çështjeve kushtetuese, Muhamet Kelmendi
Njohësi i çështjeve kushtetuese, Muhamet Kelmendi në një prononcim për “Bota sot” komentoi vendimin e Apelit lidhur me rastin ‘Pronto’ dhe situatën aktuale në sistemin e drejtësisë.
Fillimisht, ai kërkoi që sistemi juridik në Kosovë duhet urgjentisht të ndryshohet me ardhjen e prokurorëve dhe gjyqtarëve të rinj.
“Sistemi juridik, ai gjyqësor dhe prokurorial në Kosovë, ka kohë që duhet të rinovohet dhe të profesionalizohet me kuadro të rinj dhe të guximshëm.
Mënyra se si kërkohet të bëhet kjo është një çështje që ka kundërthënie dhe mendime të ndryshme kontradiktore. Tash po zhvillohet procedura për prokurorë të rinj. Forma është e njëjtë, keqpërdorimet dhe punësimet do të jenë të larta, mjafton një shabllon të jepet dhe kandidati i plotëson më së miri kushtet, pse e ka shabllonin e plotësuar, pa disponuar njohuri në fushë”, deklaroi juristi.
Krahas kësaj, Kelmendi thotë se me këta prokurorë dhe gjyqtarë që janë për momentin nuk ka mundësi të luftohen dukuritë anti-ligjore.
Ai kërkoi që organet e rendit të jenë më produktive në arrestimin e të dyshuarve, nxjerrjen e provave dhe zbatimin e normave ligjore.
Domosdoshmëria e Vettingut në sistemin e drejtësisë
“Me këta prokurorë dhe gjyqtarë nuk mund të luftohen dukuritë antiligjore. Pa një sistem juridik ligjor (shih: gjykata dhe prokurori) që funksionon dhe që nuk varet nga dukuritë negative në shoqëri, por nga ligji dhe si vepron, sistemi dështon.
Shteti ligjor varet nga ky sistem. Organet e luftimit të krimit kërkohet që të jenë produktive, kjo, jo vetëm në kapjen e të dyshuarve, por edhe në nxjerrjen e provave dhe të dëshmive, në mënyrë që të kemi zbatim adekuat të normave ligjore penale. Është parë shumë herë se dënimet e shqiptuara kundruall padive të bëra nuk janë adekuate në masat juridike”, theksoi ai.
Në vazhdim, juristi tha se mbyllja e rastit ‘Pronto’ në këtë mënyrë ka dy arsye, ose prokuroria ka dështuar në mbledhjen e provave, ose gjykatat janë tërësisht të korruptuara.
“Këtu ose ka dështuar prokuroria në tubimin e provave dhe të dëshmive, kuptohet për shkaqe të ndryshme, ose gjykatat janë tërësisht të korruptuara dhe veprojnë në interes të grupeve informale.
Gjykatat dhe prokuroritë duhet të plotësohen me kuadro të reja dhe të guximshme, pa elemente të dyshimta. Kuptohet se problemi qëndron te aftësia profesionale e kuadrit që konkurron për të punuar në sistem”, shpjegoi Kelmendi.
Në fund, ai përmendi jetën e shtrenjtë që e bëjnë prokurorët dhe gjyqtarët e vendit, nga makinat deri te veshjet luksoze.
Po ashtu, juristi e bëri me dije se një mënyrë e tillë jetesë nuk mund të bëhet vetëm me pagat e tyre të punës.
“Nuk ka prokurorë dhe gjyqtarë te pa pasur apo me një jetë mesatare të Kosovës, pasuria e tyre shkon shumë lartë. Kanë shtëpi dhe banesa të mira dhe të kushtueshme, makina të shtrenjta dhe kanë jetë mbi nivelin që ka shoqëria në Kosovë.
Këto të gjitha me të ardhura personale të marra nga puna nuk realizohen.
Kjo tregon se duhet domosdoshmërisht Vetting në Kosovë. Ndryshe sistemi nuk shërohet dhe Republika e Kosovës nuk shndërrohet në shtet ligjor”, përfundoi Muhamet Kelmendi për “Bota sot”.
Burjani: S’ka gjykim serioz për shumë njerëz që janë bërë milionerë brenda këtyre viteve në mënyrë të paligjshme
Juristi Blerim Burjani
Juristi Blerim Burjani në prononcimin e tij për “Bota sot” u shpreh se aferat korruptive në Kosovë burojnë nga partitë politike.
Krahas kësaj, ai përmendi korrupsionin në ndërmarrjet publike dhe keqmenaxhimin e tyre, të cilat janë bërë çerdhe të punësimeve partiake.
“Normal se në Kosovë ka shumë afera edhe korruptive, ka krim të organizuar që buron nga partitë politike. Ka pasur privatizim me krime ekonomike dhe zhvlerësim të aseteve publike, ka pas politika jo të drejta për të mbajtur ndërmarrje publike pa i privatizuar, pa marrë parasysh, cili është fundi i këtyre ndërmarrjeve siç ishte rasti i Valës 900, ku kjo ndërmarrje është çerdhe e punësimeve partiake”, deklaroi juristi.
Burjani kritikoi ashpër sistemin e drejtësisë, që sipas tij ende nuk ka ngrit akuza ndaj shumë personave të përfshirë në akte kriminale.
Madje, ai thotë se nuk ka pasur as gjykim për personat që janë bërë milionerë brenda pak viteve.
“Deri tani, ndaj askujt nuk është ngrit procedurë penale për qindra persona të përfshirë në shumë akte kriminale kundër pronës publike në Kosovë. Deri tani askush nuk është dënuar dhe as që ka pas gjykim serioz për shumë njerëz që janë bërë milionerë brenda këtyre viteve në mënyrë të paligjshme”, theksoi ai.
Në fund, juristi thotë se disa raste për të cilat janë ngritur komisione hetimore nga Kuvendi, ka pas mundësi t’i dërgojë në prokurori, por këtë gjë nuk e ka bërë!
“Krejt iniciativat në Kuvend për hetime janë një lloj cirku deri më tash siç ishte ai për privatizim, seanca parlamentare, diskutime, Komision hetimor, pa kurrfarë gjëje tjetër, Kuvendi ka mundur që këto lëndë t’i dërgoj në prokurori, pse nuk e ka bërë?” përmbylli Blerim Burjani për “Bota sot”.
