Sipas Bibles, kur lindi Jezusi, edhe në zemrat e heshtura diçka këndonte, një mrekulli ndodhi në kasollën baritore, lindi një fëmi i vogël, të cilin do e quanin „mbret i paqës“ dhe si foshnje e ëmbël e butë dhe engjëllore, sikur edhe nata plot me yje dhe qielli vezullonte me dritë, kur në shtrojen e tokës kjo foshnje kishte zbritë.
Të gjithë ata që ishin për rreth kësaj foshnje të mrekullueshme sikur brohorisnin, mos pushoni e këndoni, ju o, të dashur edhe ju fëmijë , mos heshtëni edhe ju pleq e të rinjë, festoni e buzëqeshni pa brenga e lot faqës, indi Jezusi, mbreti i dashurisë dhe i paqës.
-Atë ditë lindi një fëmijë, një foshnje sikur të gjitha foshnjët tjera, edhe vargjet e një kënge do titullohen me fjalët e këngës,“ A baby just like you“.
Tradita e besimit krishterë, për lindjen e Jezusit, ka ndikuar edhe në etimologjinë e fjalës shqipe „Krishtlindje“, të cilën besimtarët e krishterë e kremtojnë solemnisht mesin e natës 24-25 dhjetorit, duke e marrë këtë simbolikë momentin e lindjes së Jezuesit.
Krishtlindja lidhët me ditën e lindjes së Jezukrishtit, të adhuruar me miliona njerëz në botë, pastaj, për të dhënë mundësi të krishterëve që të përqendrohen në vepren dhe adhurimin e Jezusit, si dhe në përkujtim të lindjes së kësaj figure madhështore, këto rituale do emitohen dhe përcjellën që nga kishat e hershme dhe deri më sot.
Lindja e Jezuesit
Perandori Romak, Cezari August, në atë kohë të lindjes së Krishtit, jep urdhër që të bëhët regjistrimi i popullsisë në qytetin e Palestinës, i cili urdhër ishte i prerë, që sëcili duhej të ishte në vendin e vet, për t’u regjistruar. Ky urdhër vlente edhe për Jozefin e Marinë (prindërit e Jezusit), të cilët e kishin preardhjen prej Betlehemi, me ç’rast u detyruan ta zbatojnë këtë urdhër të Cezarit, ose do të dënoheshin rëndë.
Kur arritën në Betlehem, Jozefi dhe Maria, nuk gjetën vend ku të vendosën, sepse popullsija ishte e dendur, për këtë arsye ata u detyruan të gjejnë një bujtinë në një shpellë, në të cilën barinjtë e atij vendi e kishin vendosë bagëtinë e tyre.
Diku në mesin e asaj nate ndodhi një mrekulli e pa parë, por edhe një gëzim i pa pritur, kur aty lindi një foshnje në mes të njerëzve dhe bagëtisë, pothuajse se, lindjen e kësaj foshnje e kumtuan edhe yjët e qiellit, duke e ndriquar atë vend, edhe pse në ato çaste kishte shenja të errësirës dhe të përbuzjeve njerëzore nga regjimi i Cezarit.
Në këtë lindje u gëzuan të gjithë, por edhe barinjtë, duke brohoritur, “Lindi shëlbuesi i njerëzimit“, lindi mbreti i judejve. Këtë lajm e ndëgjoi edhe HERODI, i cili ishte një njeri egoist dhe primitiv, që nuk kishte ndjenja njerëzore dhe për atë, Mbretërija Romake e zgjodhi në mbretërinë e vet.
Mirëpo, me lindjen e Jezuesit, Herodin e kaploi frika, sepse mbretëria e tij do të rrënohej dhe do të mposhtët, i cili udhëroi ushtrinë e tij, që ta kontrollojnë tërë Betlehemin dhe ta gjejë mbretin e vogël i cili quhej « Jezus », me qëllim për t’a zhdukur.
Urdhëri i Herodit u zbatua në mënyrë barbare, duke vrarë shumë fëmijë të tjerë të pa fajshëm, me çëllim që ndër ata gjindet edhe Jezuesi foshnje. Jozefi dhe Marija e kishin ndëgjuar këtë ngjarje tragjike, të cilët u detyruan të largoheshin sa më shpejt së bashku me foshnjen e vogël, që e kishin pagëzuar me emrin Jezus , duke gjetë vendstrehim në Egjipt. Kështu filloi jeta e Jezuesit foshnje, i cili ende pa e filluar veprimtarinë e vet, përjetojë tortura e ndjekje mizore nga barbarët e Cezarit.
Festimi i Krishtlindjes
„Krishtlindja“ festohet ndër popuj të krishterë në mënyra të ndryshme, por duke pasur një çëllim të njejtë me zbatimin e ritualëve. Disa njerëz këtë festë e festojnë me familjet e veta në gjirin familjar, por disa e festojnë në rrethe e shoqëri të ngushta shoqërore e miqësore.
Edhe në mërgatë kjo festë kremtohet në mënyrën madhështore, e cila i ka përgaditjet e veta, duke e përgaditë bredhin e « Krishtlindjes » me stoli të lloj-llojshme e ngjyra të ndritshme, njëherit bëhët edhe përgaditja e Betlehemit, vendi ku lindi Jezuesi foshnje.
Si rutual tjetër i kësaj feste, për veq të tjerave, përgaditja e „Buzmit bujar“, apo siq quhet „Buzmi i Kërshëndellave“, që zakonisht kjo traditë bëhët në familje dhe vende të lira, apo më mirë më thënë në vende ku hapësira është më e madhe.
„Kërshëndellat“ janë festa e Krishtlindjes, që lidhet më këtë fenomen, ku bëhët gërshëtimi i traditave të tilla krishtëre, të cilat do na përkujtojnë idilin tonë të fëmijërisë, ku përgaditët bredhi, që e ka domëthënjën e një peme të qëndrueshme, sëcilës nuk i bien gjethët aqë lehtë dimër e verë, ashtu që edhe besimi ndër popuj e merr një kuptim të tillë, që të mos e ndryshojë ngjyrën e vet dhe besimin e tij, ndoshta sikur gjethi i bredhit.
Përgaditja e Betlehemit bëhët në mënyrën e përshtatshme, sikur Jezuesi që ka lind në shtallën e bagëtive, por edhe ndezja e dritave të ndryeshme e qirinjëve me domëthënjën e tyre, po sikur drita e yjëve që shëndrisin natën dhe bëjnë dritë kundra errësirës. “Kërshëndellat“ dhe „Buzmi bujar“, nuk janë gjë tjetër, vetëm lindja e Jezuesit prej vërxhireshës Mari, që lindi një foshnje të ngjajshme si çdo foshnje tjetër në këtë botë, që sjellë mirësinë, përvujtërinë, shpresën, dashurinë dhe jetën me begaditë e veta në familje.
Tradita e buzmit të „Kërshëndellave“
Nga traditat e popullit shpjegohet se, aty nga fundi i dhjetorit bima e merr ngrohjen dhe lëngun e energjisë së vet për tu ripërtëri. Dhe nga kjo fillon ceremonija, që në këtë rast populli, duke marrë një dru të njomë që e sjellë në shtëpi të vet dhe e vëndosin në zjarr, duke ndezë vetëm njërën anë të drurit, i cili bëhët në formën e kryqit, ku në anët e skajshme të tij, vendosen të gjitha llojet e drithnave dhe pijeve, më shpresë që ato të bëhën më shumë në vitët e ardhshme.
Dhe pastaj, në mëngjesin e hershëm, së bashku me anëtarët e familjes dalin në kopësht, ku në dorë mbajmë drunjtë e ndezur dhe i farkojmë më njri-tjetrin, duke shkakëtuar shkëndija zjarri dhe duke thënë, sa gaca, apo shkëndija që bëhën, aq karrica do të ketë, që me fjalën “karrica“ kuptojmë një masë e drithit, me të cilën është matur drithi më herët.
Mandej bëhët ceremonija e prerjes së pemëve, ku njëri ndër anëtarët e familjes e merr një sopatë dhe provon ti presë pemët, duke thënë, a do bëshë fryte më të mira dhe me shumicë, apo të preva me sopoatë, ndërsa tjetri thotë, mos e dëmto se do bënë fryte më shumë në tjetrin mot.
Ceremonija e buzmit e ka domëthënjën b u z a e m o t i t, apo fillimi i vitit, ku edhe ditët fillojnë të zgjatën, pothuaj se çdo gjë fillon të përtërihët, poashtu edhe krishtërimi këtë kohë e përkujton me ditëlindjen e Jezuesit, si simbol të paqës dhe dashurisë njerëzore, poashtu edhe shqiptarët e besimit të krishterë, Krishtlindjet i kremtojnë në shenjë harmonie dhe paqe dhe simbol i dashurisë njerëzore pa dallim.
