Pamje mahnitëse tregojnë se si një teknikë revolucionare po lejon që shkencëtarët të hyjnë brenda qelizave në nivelin gjenetik – së bashku në imazhin e qelizës dhe sekuencimin e ADN-së së saj.
Ndryshe nga mikroskopët tradicionalë, të cilët përdorin dritë, qasja e re përdor “bar kodet” e ADN-së për të etiketuar secilën molekulë në qelizë.
Nga leximet e ndërveprimeve komplekse të këtyre etiketave me molekulat dhe njëri-tjetrin, një algoritëm kompjuter mund të punojë prapa për të zbuluar një imazh të qelizës.
Mikroskopi i ADN-së mund të gjejë aplikime të panumërta – duke përfshirë ndihmën që shkencëtarët të studiojnë qelizat imunologjike dhe tumoret për të zhvilluar trajtime të reja për të luftuar kancerin.
Teknika e çuditshme e imazhit u zhvillua nga bio-fizikani Joshua Weinstein dhe kolegët e Institutit të gjerë në Kembrixh, Massachusetts.
Ndryshe nga një mikroskop tradicional që përdor dritë për të krijuar një imazh, teknika e re mikroskopike përdor “bar kodet” e ADN-së për të identifikuar pozicionet relative të molekulave brenda një mostre.
Qasja mund t’i lejojë shkencëtarët të mbledhin një pamje të qelizave që ata po studiojnë, duke zbuluar njëkohësisht sekuencat gjenetike të qelizave.
Teknika e re e imazhit punon duke fiksuar qelizat në pozicion në një dhomë reagimi dhe duke u shtuar atyre një shumëllojshmëri të bar kodeve të ADN-së.
Këto sekuenca të personalizuar të ADN-së punojnë duke iu përmbajtur molekulave të ADN-së dhe ARN-së në qeliza, duke i dhënë çdo molekule një etiketë unike, transmeton KosovaPress.
Sapo etiketat të mbërthehen, ato krijojnë gjithnjë e më shumë kopje të secilës prej molekulave të shënuara – qindra sosh – duke formuar një grumbull në rritje që zgjerohet nga pozicioni fillestar i molekulës origjinale.
Ndërsa molekulat e etiketuara kopje shpërndahen, ato përfundimisht bien ndesh me kopje të tjera të molekulave të etiketuara – duke i detyruar ato të lidhen së bashku për të formuar sekuenca gjenetike të çiftëzuara që mund të dekodohen duke përdorur një sekuencator të ADN-së.
Sa më afër që gjenden pranë molekulave origjinale, aq më shumë gjasat janë që kopjet e tyre përkatëse të përplasen, duke rezultuar në më shumë çiftëzim të kopjeve të tyre.
Në të kundërtën, nëse molekulat origjinale janë më larg, atëherë ato në fund të fundit prodhojnë më pak kopje të çiftëzuara.
Duke analizuar këto sekuenca të çiftëzuara, një algoritëm kompjuter mund të punojë prapa për të përcaktuar vendndodhjen e secilës molekule origjinale në qeliza.
Sipas studiuesve, mikroskopi i ADN-së është veçanërisht i përshtatshëm për studimin e qelizave imune, në të cilat edhe ndryshimet e ADN-së me një shkronjë dhe pozicioni i qelizës brenda indeve përreth mund të ndryshojë rrënjësisht antitrupat që prodhon qeliza.
Megjithatë, mundësitë për hulumtime të reja duke përdorur këtë teknikë janë të gjera dhe të pasura për eksplorim.
Gjetjet e plota të studimit u botuan në revistën Cell.
