Qëndrimet janë pjesë elementare dhe përbërëse në karate! Rëndësia e qëndrimeve është e shumëfishtë për performancën efikase të tri shtyllave elementare të Karatesë:Kihon,Kata dhe Kumite, prandaj është e pamundur të kryhet ndonjë teknikë, luftë apo kate pa një qëndrim të marrë paraprak.
Qëndrimet sigurojnë stabilitet, lëvizshmëri dhe shfaqjen e forcës maksimale që prodhohet në mënyrë sinkronike nga një numër më i madh i muskujve.
Pamja individuale e secilit paragraf është specifike dhe përcaktohet nga elementët e mëposhtëm të përbashkët:
- Pozicioni i këmbëve ku është e rëndësishme distanca e tyre e ndërsjellë në gjatësi dhe gjerësi, këndi i akseve të tyre gjatësore në lidhje me vijën e lëvizjes, si dhe sipërfaqja e Shputës që bën kontakt me tokën (në disa pozicione është vetëm pjesa e përparme e këmbës ndërsa në disa ngritet një këmbë nga dyshemeja).
- Këndi i zënë nga gjunjët dhe drejtimi i orientimit të tyre.
- Shpërndarja e peshës në raport me ngarkesën në këmbë me peshën trupore.
- Pozicioni i ijeve, pjesës së sipërme të trupit dhe shpatullave.
Në lidhje me vijën e lëvizjes, ato mund të jenë në një kënd prej 90 °, një kënd akut ose një kënd prej 0 °. në atë kuptim, do të jetë në pozicion ballor, të zhdrejtë ose anësor.
Lartësia e qëndrimit përcaktohet nga distanca midis sipërfaqes në të cilën qëndroni dhe qendrës së trupit, e cila ndodhet në zonën e krokullava.
Është drejtpërdrejt e varur nga lakimi në gjunjë dhe distanca midis këmbëve. Qëndrimet
natyrore në të cilat gjunjët janë vetëm pak të përkulur, dhe këmbët nuk janë më shumë
se gjerësia e ijeve, i përkasin qëndrimeve të larta. Për shkak të faktit se qendra e tyre e gravitetit është në një lartësi më të lartë, qëndrueshmëria është më e ulët, por lëvizshmëria është më e lartë.
Duhet të theksohet se sa më i lartë pozicioni, aq më i vogël është diapazoni i teknikës së kryer.
Në ndryshim nga qëndrimet e larta, qëndrimet ku qendra e gravitetit është e ulët janë më të qëndrueshme. Teknikat që rrjedhin nga një qëndrim i ulët janë me rreze më të gjatë dhe më të fuqishme por lëvizshmëria është e zvogëluar.
Qëndrimet më të thjeshta janë ato që lindin nga një qëndrim natyral, në to, pozicioni i trupit përcaktohet kryesisht vetëm nga pozicioni i këmbëve. Ato janë një orë për t'u kryer, sepse nuk kërkojnë përgatitje paraprake. Ato përdoren më
së shumti në pjesën ceremoniale të ushtrimit ose si pikënisje në zbatimin e teknikës.Këto janë: Heisoku dachi, Musubi dachi, Hachiji dachi, Heiko dachi, Uchi hachiji dachi, Moro ashi dachi,etjetj.
Qëndrimet e tjera mund të klasifikohen në grupe sipas kritereve të mëposhtme.
E para është projeksioni i qendrës së gravitetit në krahasim me pozicionin e këmbëve.
Pra, kemi pozicione përpara, mbrapa dhe qendër. Kriteri i dytë bazohet në pozicionin
e gjurit (njëri ose të dy) me të cilin forcat muskulore të këmbës drejtohen nga brenda
ose nga jashtë për të siguruar qëndrueshmërinë e sjelljes. Kështu, kemi ardhur në dy
grupe qëndrimesh, e para prej të cilave është e mbyllur, dhe e dyta janë qëndrime të
hapura. Sipas kësaj, të gjitha qëndrimet u përkasin dy grupeve sipas karakteristikave
të tyre.
Këtu janë disa nga qëndrimet bazike, dhe më të praktikuara:
- Zenkutsu dachi
- Kokutsu dachi
- Kiba dachi
- Neko ashi dachi
- Sanchin dachi
- Shiko dachi,etj...
Teknikat, mbrojtja, sulmi, katat apo bunkai i kryer siç duhet, në vend ose lëvizje, varet drejtpërdrejt nga cilësia e qëndrimit
,mungesa e ekuilibrit dhe stabilitetit zvogëlon efektin e saj.
Në karate qendrimet për kryerjen e teknikës lidhet kryesisht me pozicionin e këmbëve dhe ijeve. Teknika është e fortë, e shpejtë, precize dhe korrekte vetëm nëse ekziston një
themel i fortë, një themel i qëndrueshëm në një pozicion të zënë siç duhet. Prandaj, qëndrimi duhet të jetë i përcaktuar qartë, i vendosur dhe i qëndrueshëm, ai duhet të korrespondojë me teknikën që po kryhet.
Është e rëndësishme të kuptohet se qëndrimet duhet të sigurojë forcë dhe elasticitet të mjaftueshme trupore, detyra e së cilës është të lehtësoi kryerjen e ekzekutimit të teknikës,
luftës apo katës.
Pavarësisht se sa forcë vendosim në grusht ose bllok, kjo forcë thjesht do të humbasë
nëse bazat tona janë të dobëta. Marrja e pozicionit të duhur ju lejon të arrini një ekuilibër
midis pjesës së sipërme dhe të poshtme të trupit, e cila sjell në harmoni angazhimin e
ndërsjellët të muskujve.
Autori është Instruktor i karatesë, trajner i KK "Arena" Pejë.