E nderuara për jetë e mot, ish-sekretarja amerikane e shtetit, Madeleine Albright, ka shkruar në biografinë e saj se “ka një vend të veçantë në ferr për gratë që nuk ndihmojnë njëra-tjetrën”.!
-Por sa vende të rezervuara janë nëpër burgje për burrat e parajsës, (sepse për ferrin nuk i tregojnë veshit) kur malltretojnë, vrasin, përdhunojnë (gratë- motrat e dikujt) për faktin se kondiderohen pronë personale?
-Diskriminimi dhe dhuna ndaj vajzave dhe grave janë shkelje të të drejtave themelore të njeriut. Vajzat të cilave u është mohuar shkollimi, vajzat që janë të martuara dhe gratë që nuk lejohen të vendosin mbi trupat e tyre ose të ndihmojnë në vendosjen se si duhet të qeveriset shoqëria, janë disa shembuj, përderisa OKB-ja ka krijuar një objektiv të veçantë qëndrueshmërie që merret me barazinë ndërmjet gjinive (Qëllimi 5).
-Barazia është një parakusht për arritjen e zhvillimit të qëndrueshëm dhe garantimin e mbrojtjes së të drejtave të njeriut.
Diskriminimi ndodh në të gjitha vendet, dhe në shumë nivele të shoqërisë. Arsyet janë komplekse, përveç ligjeve në disa vende që trajtojnë gratë dhe burrat ndryshe, gratë janë gjithashtu të ekspozuara ndaj diskriminimit për shkak të normave shoqërore, kulturës ose fesë.
-178 vende kanë ligje diskriminuese që i pengojnë gratë të marrin pjesë në tregun e punës dhe në ekonomi në baza të barabarta me burrat. Në vitin 2021, 23 vende ndryshuan ligjet e tyre për të forcuar barazinë në fushën ekonomike, vetëm 12 vende kanë të njëjtat të drejta statutore për gratë dhe burrat, këto janë vendet e OECD.
Gratë kanë mesatarisht vetëm 76.5% të të drejtave të njëjta statutore si burrat në mbarë botën, por vetëm 25% e përfaqësuesve në asambletë legjislative të botës janë gra.
-Vetëm 15 vende kanë një kryetare shteti femër, ndërsa 16 vende kanë kryeministra femra. Me ritmet e sotme nuk do të arrihet barazia në postet më të larta të pushtetit edhe për 130 vjet të tjera.
-Vetëm katër vende në botë kanë më shumë se 50% gra në legjislaturat e tyre, këto vende janë Ruanda, Bolivia, Kuba dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.
-Shumë vende kanë ligje të ndryshme për burrat dhe gratë, të cilat përcaktojnë nëse gratë kanë të drejtë të punojnë, të fillojnë biznesin e tyre, të kenë tokë ose të marrin trashëgimi.
-Burrat pothuajse gjithmonë zotërojnë më shumë se gratë, kurse në mbarë botën, më pak se 15% e tokës është në pronësi të grave.
-Në vendet e varfra, gratë gjithashtu punojnë më shpesh në sektorin informal, por sektori informal është punë që nuk rregullohet nga autoritetet. Kjo do të thotë se paga është më e pasigurt dhe se nuk ka të drejta sociale si puna jashtë orarit, pagesa e sëmundjes, pensioni apo përfitimi i papunësisë.
-Arsyet e tjera pse gratë janë më të varfra se burrat janë se ligjet, pikëpamjet e grave dhe traditat i pengojnë gratë në shumë vende nga:
-të trashëgojnë
-vendosin për pronën e tyre
-të keni llogarinë tuaj bankare, ose të marrni një kredi nga banka
-të kanë punë me pagesë
-të raportojnë dhe të marrin ndihmë pas dhunës dhe sulmit seksual
-të martohen me kë të duan, kur të duan, ose të divorcohen
-të merrni kujdestarinë e fëmijëve pas divorcit
-të kenë akses në kontracepsion dhe aborte të sigurta
-të marrin pjesë në politikë dhe në jetën shoqërore
-të merrni vendime në emër të vetes dhe familjes suaj!
Dhuna dhe ngacmimet që prekin gratë pikërisht për shkak se ato janë gra shpesh cilësohen si dhunë me bazë gjinore. Një abuzim i tillë është rezultat i strukturave themelore të pushtetit që diskriminojnë gratë dhe vajzat. Ato prekin gratë e të gjitha moshave dhe sferave të jetës.
-Dhuna ndaj grave dhe vajzave është shkelja më e përhapur e të drejtave të njeriut në botë dhe prek 1 nga 3 gratë gjatë jetës së tyre. Veqanërish, gratë e prekura nga lufta, konfliktet dhe krizat e tjera janë më të prekshmet.
-Dhuna ndaj grave është rritur gjatë pandemisë, 1 nga 4 gratë janë ndje më pak e sigurta në shtëpitë e tyre kur konfliktet u bënë më intensive.
-35 për qind e grave në botë kanë përjetuar dhunë fizike dhe/ose abuzim seksual, dhe shumica e abuzimit është kryer nga një bashkëshort, partner apo dashnor aktual apo ish.
-38 për qind e të gjitha vrasjeve të grave kryhen nga partneri i saj.
-Gratë që janë të ekspozuara ndaj dhunës me bazë gjinore dhe fëmijët e tyre shpesh preken nga një sërë sëmundjesh dhe problemesh shëndetësore si p.sh. abortet spontane, foshnjat nën peshë, depresioni, sëmundjet seksualisht të transmetueshme dhe alkoolizmi.
