"Dhe të shtatë engjëjt që kishin të shtatë boritë u bënë gati t`u binin atyre".
(Zbulesa e Gjonit 8. 6.)
-Mami, pse nuk shkojmë te gjyshi? - e pyeti vogëlushi nënën.
-Sepse ai nuk është më, - ia ktheu përgjigjen ajo.
-A kthehet prapë? ndërhyri vogëlushi tjetër më i vogël, ndërsa nuk ia lëshonte dorën nënës.
Ajo nuk i ktheu përgjigje, ecte rrugës me hapa të shpejtë, nxitonte të blinte gjëra ushqimore para se të mbylleshin shitoret.
- A ma blen ariun e vogël, mami?
-Unë dua “Ferrarin!” - iu drejtua i madhi.
-Ku e gjetët kohën? - u fliste nëna duke ecur dhe duke e zbutur tonin. Ata u entuziazmuan, sepse e hetuan nga zëri që ajo nuk do t'ua refuzonte kërkesat.
Dy vogëlushët shihnin me kureshtje djathtas e majtas. Se si u dukeshin njerëzit ndryshe nga herët e tjera.
Agonit, të madhit, i erdhi të qeshte me ecjen çapaçule të një gruaje të majmur, e frenoi qeshjen nga droja se nëna do ta qortonte. Nuk donte ta nxiste zemërimin e saj, kohëve të fundit ajo zemërohej shpesh. Gruaja e majmur shkoi tutje pa e vërejtur çunin. Kalimtarët e shihnin me shpërfillje treshen, ashtu si shihnin me shpërfillje e të përhumbur çdo gjë para vetes.
Dikur treshja ngjitur me njëra- tjetrën u shkri në turmë.
Qyteti gumëzhinte. Shitoret punonin në ethe. Pasiguria të gërryente. Koha e ngrysët, fytyrat e ngrira e sytë e bebëzave të zmadhuara ta jepnin përshtypjen e njerëzve që shkonin në mort, aq të pashpresë dukeshin. Trotuarit ecnin me hapa të shpejtë, ndaleshin duke u hamendur, pastaj si të ishin në kolonë prapë vazhdonin. Paralelisht me ta rrugës së asfaltuar makinat vraponin në ethe. Ndonjëherë gomat që frenonin befas kërcisnin në asfalt. Qyteti ishte në ethe.
Një dritare gjysmë e hapur në katin e katërt të godinës shumëkatëshe me pamje nga udhëkryqi vijëzonte format e kokës së një të riu, që merrte e jepte në telefon.
-Alo, alo! - i fliste kufjes së telefonit, sepse dy herë i bënë veshët sikur dëgjoi zërin e së dashurës. Zërat përziheshin, ndërhyrjet ishin të shumta, dikur zërat u shuan, mbetej vetëm fishkëllima e telave të telefonit, sikur e përçonin erën në vend të zërave. Djaloshi humbi shpresat se do të dëgjonte zërin gurgullues.
Shikimin e përhumbi tej në horizont pa parë asgjë konkrete, ndërsa sytë e gështenjtë përkëdhelnin paanësinë. Ai përpiqej të kapte murmurimën e botës, ndërsa mërmërimat i rrëshqisnin.
Ndihej i mpirë nga lajmet e mëngjesit: lufta do të përshkallëzohej. Pasiguria e tensioni e elektrizonin ajrin e ftohtë të fundmarsit. Tërë pasditen u përpoq të merrte në telefon të dashurën, por linjat e ngarkuara i ushtonin në veshë. Ndërhyrjet e zërave, fishkëllima e telave si të qe futur erë e thatë veriu nëpër ta, përzier me një Babiloni gjuhësh, ia bënin kokën rrëmujë; bisedat i ngatërroheshin me frymëmarrjen e dikujt që herë i bëhej sikur përgjonte, herë sikur vuante nga kureshtja për të kapur rrëfimet intime; dënesat nga larg vinin si grahmat e fundit të një qenieje njerëzore; gjëmat e përmbyllnin rrëmujën planetare. Bota e telave, shtrirë nëpër barkun e tokës, ngërthehej me telat nëpër lagjet e qytetit sipër çative.
Derisa Rron Gjini me kokën në dritaren e katit të katërt qëndronte në këmbë me kufjen e telefonit në dorë, pati marramendje. Natën e kaloi duke pritur lajmet e fundit me transistorin në duar. Ndërkaq, sot, me gjithë këmbënguljen e pritjen e gjatë me kufjen në vesh, nuk arriti të kapte ndonjë zë të njohur. Prapa çdo bisede i bëhej se rrinte në përgjim një frymëmarrje e mushkërive të rënduara nga nikotina apo nga astma. Ato ditë bota e rrëmujshme u bë përgjimore e paskajshme: veshët gjigantë shtriheshin gjithandej mbi lagje, mbi qytet dhe mbi tërë botën, ndërsa sytë zmadhoheshin e zmadhoheshin derisa e pushtonin hapësirën. Rroni prapë nuk i shqitej aparatit të telefonit, përpiqej të bisedonte me të dashurën, sepse në qytetin e saj nuk shkonte dot, ta ftonte në kryeqytet s’mund t’i garantonte siguri, rrugët gëlonin nga policë e ushtarë armiq. Kontrolle e bastisje kudo. Jetonte kaçakçe. Shtëpinë e familjes e braktisi në fillim të dimrit. Policët e kërkonin gjithandej. Prindërit e lodhur nuk i kishte më larg se dy kilometra në vijë ajrore, por nuk mund t'i vizitonte. Me Vjosën, të dashurën, njihej prej dy vjetësh. Ajo studionte në Fakultetin Ekonomik, ai punoi në një gazetë që ia mbyllën para disa javësh.
“Gjërat nuk po ecnin”, ia përsëriste vetes, “sillem si miu në çark”.
Marsi mbufatej me paqartësi. Para drekës pritej të çmbështillej lëmshi, të davaritej mjegulla, t’i jepej fund konfliktit, ose të niste lufta e re, e ndryshme nga luftërat e deritashme. Përtej kufirit u tha se asgjë nuk u qartësua. “Do të ketë luftë”, lajmëruan të gjitha mediet. Ata nuk lëshonin pe me gjithë presionin ndërkombëtar. Situata e re e brengoste Rron Gjinin, gazetarin e ri, që mbeti pa punë. Ditë më parë ia bastisën redaksinë, i demoluan mobiliet, ai ia mbathi para se ta kapnin.
Lufta e pashpallur vazhdonte nga viti i kaluar herë me intensitet të shtuar, herë binte zjarrmia e artilerisë. Ai raportoi për luftimet nga terreni. Dha lajme për disa radiostacione ndërkombëtare.
Lufta nga ajri, që kërcënonte, ishte ndryshe nga luftërat e mëparshme. Imagjinata nuk ia kapte se si do të bëhej kjo luftë, ndonjëherë në trurin e tij i bënte skemat e luftës sipas videolojërave, por nuk mendonte të ishte aq e thjeshtë. Kumti tjetër për hakmarrje, i ardhur nga shteti mujshar, e la pa frymë botën e qytetëruar, ndërkaq, në vend që t’i mobilizonte, i paralizoi vendësit. Secili pyeste në mënyrë të heshtur: "Si të vepronte? Ku të fuste kokën? Të rrinin apo t’ia mbathnin?" Përgjigjet nuk u vinin nga askund.
Pas lajmit paralizues për fillimin e luftës, që do të shpallej sonte pas darkës, 24 marsi i vitit 1999 u mbars me lëvizje të ethshme të njerëzve e të automjeteve, me kolona të gjata të makinave të portokallta të ndërkombëtarëve që ndiqnin njëra-tjetrën drejt kufirit. Shikimet e mpira të banorëve thoshin shumë, ndërsa situata nuk u sqaronte asgjë.
Koha qe ndalur. Nuk e kapje dot ishte mesditë apo periudha e vdekur e pasdrekes, kur njerëzit duan të pushojnë e shpirtin e kanë të paqetë, përpiqen të shmangin parashikimet ogurzeza, ndërkaq, imazhe të trishta u dalin para syve të mbyllur. Zymtësia ua zinte frymën.
Me të ikur vëzhguesit ndërkombëtarë, të cilët për disa muaj u bënë dëshmitarë të krimeve që i raportonin në qendrat e tyre, njerëzit nisën të pyesnin me frikë: “Po halli ynë?” Ndiqnin të hutuar kolonat e bashkëvendësve, të cilët ia mbathnin pas vëzhguesve, pa e ditur ku shkonin, as kush do t'i priste, donin t'ia mbathnin një orë e më parë përtej kufirit.
