-Është e trishtueshme që dikush vdes, por vdekja e tij ndihmon për të shpëtuar jetë, thotë Siavash Renani (43) për VG.
Një duzinë iranianë u mblodhën të hënën në mbrëmje në sheshin hekurudhor në Oslo qendrore për të festuar vdekjen e presidentit iranian Ebrahim Raisi në një aksident me helikopter. Kështu bëjnë edhe iranianët e tjerë në të gjithë botën.
– Sikur është dasmë me raketa dhe festë, thotë Renani.
Ai iku me familjen e tij në Norvegji në vitin 1989, një vit pasi disa mijëra opozitarë u vranë në atë që njihet si "masakra e 1988".
Në veçanti, pati protesta të mëdha pasi 22-vjeçarja Mahsa Amini vdiq më 13 shtator 2022. Ajo u arrestua nga policia morale e Iranit për mbajtjen e hixhabit "gabim".
- Unë jam këtu për të festuar që "kasapi i Teheranit" ka vdekur, thotë Shahla Hirsai (69) për VG….)
-Festojnë në SHBA, në mbarë botën dhe në Iran, edhe pse atje është e ndaluar. Unë marr foto dhe video të njerëzve atje duke kërcyer dhe festuar, thotë Hirsai.
- Çfarë mendoni se do të thotë kjo për Iranin?
- Do të thotë se ka një kasap më pak në Iran dhe shpresat e njerëzve janë ndezur. Unë kam punuar kundër regjimit për 33 vjet - dua të ndihmoj që të hiqet, thotë Hirsai.
Tani shumë iranianë po festojnë, ata si duket u çliruan nga një prej udhëheqësve të tyre më të egër dhe më brutalë në të gjithë historinë e Republikës Islamike.
Ebrahim Raisi u quajt me pseudonimin "Kasapi i Teheranit", përderisa këtë emër e mori pas përpjekjeve të tij në vitin 1988, gjatë masakrës ndaj disa mijëra opozitarëve. Raisi ishte më i riu nga katër anëtarët e të ashtuquajturit "Komisioni i Vdekjes". Gjatë dy muajve, rreth njëqind njerëz u ekzekutuan në Iran - çdo ditë.
Pasi Raisi u zgjodh president në vitin 2021, ai e ka tërhequr Iranin në një drejtim edhe më të rrezikshëm. Si për botën ashtu edhe për vetë banorët e vendit.
Gjatë viteve të fundit, ka pasur demonstrata masive dhe protesta kundër regjimit të ajatollahëve dhe kundër rregullave të sheriatit, të cilat rregullojnë gjithçka në Iran. Gratë e guximshme e kanë hedhur shallin. Ata janë rrahur, futur në burg dhe në disa raste janë vrarë. Krimi i tyre idhte dhe është, pse sto tregojnë flokët e tyre.
Raisi ka qenë i pamëshirshëm përballë protestave, qindra iranianë janë vrarë, madje më shumë janë plagosur. Me dhjetëra janë ekzekutuar. Në burgjet iraniane ka ende një numër të madh të të burgosurve politikë. Mes tyre është edhe fituesja e çmimit Nobel të vitit të kaluar Narges Mohammadi, e cila ndodhet në burgun famëkeq Evin.
Qëllimi i deklaruar i Iranit, që nga Revolucioni Islamik në 1979, ka qenë dobësimi i ndikimit amerikan në Lindjen e Mesme dhe shlyerja e Izraelit nga harta.
Hezbollahu në Liban, Hamasi në Gaza, Huthi në Jemen dhe milicitë në Irak dhe Siri janë të gjithë partnerë dhe aleatë të Iranit. Shumë prej tyre veprojnë si krahu i zgjatur i Iranit në rajon, me armë dhe para nga regjimi islamist.
Gjatë presidencës së Raisit, këto grupe dhe milici janë bërë edhe më agresive, prandaj udhëheqës të tjerë në Lindjen e Mesme e kanë parë këtë rrezik nga Irani dhe partnerët e tij kërcënues.
Kjo është një nga arsyet pse disa vende arabe i janë afruar Izraelit në vitet e fundit. Ata do të formojnë një kundërpeshë ndaj një Irani me ambicie për fuqi dhe ndikim në rritje në Lindjen e Mesme.
Është presioni nga vetë popullata e Iranit që mund të ndryshojë pamjen, por ne e dimë se regjimet despotike mund të duken të forta me kontroll, derisa befas nuk e kanë më atë.
Regjimi iranian është i brishtë, ekonomia është e keqe, si për shkak të sanksioneve ndërkombëtare, ashtu edhe për shkak të korrupsionit dhe keqmenaxhimit. Inflacioni është shumë i lartë. Miliona familje jetojnë në varfëri të thellë.
Nëse regjimi iranian bie, ai do ta bëjë botën një vend më të sigurt, por rruga në këtë drejtim mund të jetë e rrezikshme. Regjimi iranian ka treguar prej kohësh se gjëja më e rëndësishme është mbajtja e pushtetit me çdo kusht dhe ruajtja e Republikës Islamike…)
Ne nuk e dimë se sa ka përparuar Irani në zhvillimin e armëve të tij bërthamore, ne dimë shumë pak për atë që ndodh në qarqet më të brendshme të regjimit.
Por ne e dimë se ajo që ka ndodhur tani po shkakton trazira. Khamenei, lideri suprem, është 85 vjeç, ka qenë në pushtet që nga viti 1989. Shumë kanë supozuar se Raisi ishte pasuesi i synuar në ditën që Khamenei tërhiqet.
Një luftë e brendshme për pushtet në një situatë ku Lindja e Mesme është në zjarr dhe Irani po përpiqet të rrisë ndikimin e tij, mund të dobësojë ata që janë në pushtet në Teheran. Është një lajm i keq për regjimin e Ajatollahëve, por jo domosdoshmërisht për pjesën tjetër të botës!
