Ish-guvernatori i Bankës Qendrore të Kosovës, Fehmi Mehmeti, thae se remitancat në Kosovë duhet të orientohen më shumë drejt investimeve, pasi në masë të madhe shkojnë për konsum.
Mehmeti, i cili drejton Institutin Hulumtues për Ekonomi dhe Financa (IHEF), thotë se kanë gati një bazë të dhënash për të cilën do të mundësonte identifikimin e gjithë diasporës. Ai thotë se do të jepte informacion më të plotë për aktivitetet e tyre në vendet ku operojnë.
“Remitancat vazhdojnë të jenë një burim shumë i rëndësishëm financimi për ekonominë e Kosovës. Po t’i marrim si referencë tre vitet e fundit kemi një rritje nga viti në vit. Në vitin 2021 kemi pasur rreth 1.15 miliardë euro, pastaj në vitin 2022 ishin rreth 1.22 miliardë dhe këtë vit shënojmë mbi 1.30 miliardë euro remitenca që kanë ardhur në Kosovë dhe ka një rritje prej 9.9 për qind, prandaj në masë të madhe theksoj se është një burim jashtëzakonisht i rëndësishëm financimi për ekonominë. të Kosovës”, thotë Mehmeti.
Mehmeti thekson se remitancat kryesisht ndikojnë në likuiditetin e sektorit bankar. Ai kryesisht thotë se vërehet gjatë stinës së verës kur diaspora vjen në masë të madhe në Kosovë.
“Vërehet se remitencat në masë të madhe ndikojnë edhe në likuiditetin e sektorit bankar, kjo është veçanërisht e dukshme në periudhën kur diaspora është në Kosovë në sezonin e verës. Ajo që duhet punuar është që këto para që vijnë dhe orientohen drejt konsumit duhet të punohet në drejtim të asaj që orientohet drejt investimeve. Nuk them që konsumi është një nga kategoritë kryesore që sot financon rritjen ekonomike në vend, por gjithsesi është mirë të punohet më shumë në drejtimin që këto remitanca që vijnë në këtë formë të jenë më të orientuara drejt investimeve ku duhen shumë”, thotë Mehmeti.
Përveç orientimit të remitancave, ish-guvernatori i BQK-së kërkon edhe orientim më të mirë të investimeve të huaja direkte. Në një masë të madhe, thotë Mehmeti, ato shkojnë në patundshmëri, ndërsa pjesa tjetër në shërbimet financiare.
“Kosova ende nuk ka një bazë të dhënash për diasporën. Ne si institut jemi duke punuar, kemi një projekt të gatshëm për të krijuar një bazë të dhënash të diasporës së Kosovës ku do të mund të identifikohej e gjithë diaspora, ku ndodhen dhe cilat janë bizneset e tyre më të suksesshme dhe kjo në masë të madhe do të na japë më të plotë. informacione për aktivitetet e tyre që kanë në vendet ku operojnë dhe punojnë”, tha Mehmeti.
“Kur flasim për investimet e huaja direkte, ato vazhdojnë të rriten. Në vitin 2022 ishin afërsisht 756 milionë dhe është e sigurt që do të ketë rritje edhe këtë vit. Problemi qëndron te struktura e investimeve të huaja direkte. Nëse shikojmë strukturën e investimeve të huaja direkte, diku rreth 64 për qind e tyre shkojnë tek pronat e paluajtshme, pjesa tjetër dërrmuese është tek shërbimet financiare, pra këtu kemi problem me strukturën e investimeve të huaja direkte. Nëse shikojmë dy kategoritë kryesore të ekonomisë në vend, njëra prej tyre është ndërtimi, i cili po rritet dhe vazhdon të ndikojë pozitivisht në rritjen ekonomike në vend, por duhen investime në sektorë që konsiderojmë se mund të jenë promotor. të zhvillimit ekonomik të vendit, të cilat i japin vlerë të shtuar ekonomisë së vendit”, theksoi ai