Salla ishte plot me gazetarë dhe politikanë, kur Line Eldring i dorëzon Ministrit të Punëve të Jashtme raportin e ri të zonës ekonomike europiane ( ZEE-së). Ndoshta ka ardhur momenti për një debat të ri për BE-në, duke gjykuar nga interesi!
Mandati i komitetit ishte pa dyshim i kufizuar në përshkrimin dhe vlerësimin vetëm të ZEE-së. Prandaj hetimi nuk ka asnjë mendim nëse ne duhet të anëtarësohemi në BE apo jo.
Hetimi i Shoqatës Evropiane për Tregti të Lirë (EEA), i cili erdhi më 11 prill 2024, ka një titull klinikisht neutral: "Norvegjia dhe EEA: Zhvillimi dhe përvojat". Një version më tabloid mund të ishte "Zgjimi i Realpolitik: Nuk ka rrugëdalje".
Hetimet publike të Norvegjisë (NOU) afruan një përmbledhje të të gjitha aspekteve të EEA, jo vetëm temave që shkaktojnë më shumë zhurmë në debatin norvegjez. Rekomandimet e shumta të komitetit kanë të bëjnë me përdorimin më aktiv të anëtarësimit në EEA, duke na lidhur më ngushtë me proceset në BE dhe jo më pak për ta bërë atë më herët, kur është ende e mundur të ndikohet.
E fundit, por jo më pak e rëndësishme: Ne duhet të heqim qafe të gjitha punët e shtëpisë politike të ZEE-së, që kanë të bëjnë me zbatimin e gjërave në ligjin norvegjez në një mënyrë të arsyeshme dhe rritjen e kompetencës në të gjitha nivelet për atë që do të thotë kjo.
Gjëja më e habitshme në raport është mungesa e mospajtimit. Njeriu i Partisë së Qendrës në komitet, Christian Anton Smedshaug, është një studiues i njohur në politikën globale bujqësore. Ai ka katër komente të tijat, por vetëm dy kundërshtime, dhe ato janë mjaft të buta në formë.
Pra, çfarë hataje ka ndodhur me pjesën e shkolluar të popullit që kundërshtojnë hyrjen në BE?
Është hataja vetë që u ka ndodhur atyre.
Putin që sundon Rusinë! Pandemi gjithnjë të reja! Pasojat fillestare të krizës klimatike! Të gjitha ambientet e viteve të lumtura të 90-ta, kur u lidh marrëveshja e ZEE-së, janë kthyer përmbys! Dhe e fundit por jo më pak e rëndësishme: përvojat e hidhura të britanikëve pas Brexit depërtojnë në anën e norvegjezëve që nuk duan në hyjnë në BE! Brexit ishte larg nga të qenit suksesi që shpresonim dhe besuam.
Pushtimi i Ukrainës në 2022 ishte një tronditje realpolitike! Fatkeqësitë civile si pandemitë, përmbytjet dhe zjarret nëpër pyje janë vetëm në rritje.!
Shtoni se kjo (NOU) ka llogaritur gjithashtu kostot financiare të të qenit jashtë EEA si të frikshme dhe më të mëdha se sa mendohej më parë. Komiteti ka urdhëruar posaçërisht një numër raportesh, gjithsej dhjetë në numër, të cilat mund të gjenden si shtojca të veçanta. Këtu nuk ka pretendime të pabazuara.
Norvegjia nuk ka më asnjë alternativë ndaj ZEE-së. Raporti dokumenton se sa të infiltruar jemi në Evropë dhe rekomandon kaq shumë herë që të bëhemi më proaktivë në bashkëpunimin me EEA, saqë pyes veten si vijon:
A nuk është po aq i mirë anëtarsimi i Norvegjisë në BE?
Pasojat e mëdha e të qenit jashtë BE-së!
Marrëveshja EEA hyri në fuqi për Norvegjinë më 1 janar 1994. Në këtë dekadë të karakterizuar me Glasnost dhe optimizëm, Marrëveshja EEA ishte kryesisht një marrëveshje tregtare. Tani rregullat dhe bashkëpunimi i BE-së mbulojnë një gamë të gjerë fushash sociale dhe ato shkojnë edhe më thellë në secilin sektor.
-Pasoja e të qenit jashtë BE-së është se, ne duhet të punojmë shumë në EEA për të vazhduar kështu siç jemi!
-Ajo çka është më e rëndësishme për të gjithë qytetarët norvegjezë është siguria.
-Pa siguri, ne thjesht mund të harrojmë mirëqenien, arsimin dhe kulturën.
-Siguria nuk është një huapësirë e mbyllur me të cilën merremi vetëm në NATO.
-Bashkëpunimi për blerjen e materialit mbrojtës zhvillohet, për shembull, në BE.
-Përgjigja ndaj thirrjes së Ukrainës për ndihmë ndodh në BE.
-Flukset e refugjatëve duhet të trajtohen nga BE.
-Dhe askush në mendjen e tij të mirë nuk mund t'i thotë jo forcimit të shtyllës evropiane në NATO, tani që Donald Trump është në rrugën e tij për në Shtëpinë e Bardhë!/Elin Ørjasæter
