Eksperti kinez Feng Yujun beson se Vladimir Putin e ka vlerësuar gabim situatën në luftën kundër Ukrainës në aspektet kryesore. Ai përfaqëson opinionin e diskutueshëm se Kina dëshiron absolutisht një zgjidhje të negociuar. Më pas mund të përfitojë edhe Perëndimi, siç shpjegon ai në këtë artikull.
Lufta midis Rusisë dhe Ukrainës ka pasoja katastrofike për të dy vendet. Meqë asnjëra palë nuk gëzon një avantazh dërrmues dhe pozicionet e tyre politike janë krejtësisht të kundërta, lufta nuk ka gjasa të përfundojë së shpejti. Megjithatë, një gjë është e qartë: konflikti është një pikë kthese në periudhën e pasluftës që do të ketë efekte të thella dhe të qëndrueshme në botë.
Katër faktorë kryesorë do të ndikojnë në rrjedhën e luftës. E para është niveli i rezistencës dhe uniteti kombëtar i ukrainasve, i cili deri tani është i jashtëzakonshëm. Faktori i dytë është mbështetja ndërkombëtare për Ukrainën, e cila, ndonëse kohët e fundit nuk ka përmbushur pritshmëritë e vendit, është ende e gjerë.
Faktori i tretë është natyra e luftës moderne, e cila mbështetet në një kombinim të fuqisë industriale dhe sistemeve të komandës, kontrollit, komunikimit dhe zbulimit. Një arsye për vështirësitë e Rusisë në këtë luftë është se vendi nuk është rikuperuar ende nga deindustrializimi dramatik që pësoi pas rënies së Bashkimit Sovjetik.
Faktori përfundimtar është informacioni. Kur bëhet fjalë për vendimmarrjen, Vladimir Putin është bllokuar në një fshikëz informacioni, sepse ai ka qenë në pushtet për kaq shumë kohë. Presidenti rus dhe ekipi i tij i sigurisë kombëtare nuk kanë akses në inteligjencën e saktë. Sistemit që ata operojnë i mungon një mekanizëm efikas për të korrigjuar gabimet. Kolegët e tyre ukrainas janë më fleksibël dhe efektivë.
Ukraina mund të ngrihet sërish nga hiri
Të kombinuar, këta katër faktorë e bëjnë humbjen e Rusisë të pashmangshme. Me kalimin e kohës, ajo do të detyrohet të tërhiqet nga të gjitha territoret e okupuara të Ukrainës, përfshirë edhe Krimenë. Armët e saj bërthamore nuk janë garanci për sukses. A nuk u tërhoq një Amerikë me armë bërthamore nga Koreja, Vietnami dhe Afganistani?
Edhe pse lufta është me shumë pasoja për Ukrainën, forca dhe uniteti i rezistencës së saj ka shkatërruar mitin e pathyeshmërisë ushtarake të Rusisë. Ukraina mund të ngrihet ende nga hiri. Kur të përfundojë lufta, ajo mund të presë me padurim mundësinë e anëtarësimit në Bashkimin Evropian dhe NATO.
Lufta është një pikë kthese për Rusinë. Ajo e ka çuar regjimin e Putinit në një izolim të gjerë ndërkombëtar. Ai gjithashtu duhej të përballej me rryma të vështira politike të brendshme, nga rebelimi i mercenarëve të Grupit Wagner dhe pjesëve të tjera të ushtrisë - për shembull në Belgorod - te tensionet etnike në disa rajone ruse dhe sulmi i fundit terrorist në Moskë. Kjo tregon se rreziku politik në Rusi është shumë i lartë. Putin mund të jetë rizgjedhur së fundmi, por ai përballet me të gjitha llojet e pasigurive.
Ish-republikat sovjetike po distancohen nga Moska
Duke shtuar rreziqet me të cilat përballet Putini, lufta ka bindur gjithnjë e më shumë ish-republika sovjetike se ambiciet perandorake të Rusisë kërcënojnë pavarësinë, sovranitetin dhe integritetin e tyre territorial. Me një ndërgjegjësim në rritje se një fitore ruse nuk bëhet fjalë, këto shtete po distancohen nga Moska në mënyra të ndryshme, nga zhvillimi i politikave ekonomike më pak të varura nga Rusia në një politikë të jashtme më të ekuilibruar. Si rezultat, perspektivat për integrimin euroaziatik të mbrojtur nga Rusia janë errësuar.
Lufta theksoi për Evropën kërcënimin e madh që paraqet agresioni ushtarak i Rusisë për sigurinë dhe rendin ndërkombëtar të kontinentit dhe i dha fund detensitetit të pas Luftës së Ftohtë midis BE-së dhe Rusisë. Shumë vende evropiane kanë hequr dorë nga iluzionet e tyre për Rusinë e Putinit.
Gjermania mund të jetë anëtare e përhershme në Këshillin e Sigurimit të OKB-së
Në të njëjtën kohë, lufta ka tronditur NATO-n nga ajo që presidenti francez Emmanuel Macron e quajti "të vdekur nga truri". Ndërsa shumica e vendeve të NATO-s kanë rritur shpenzimet e tyre ushtarake, vendosja ushtarake e aleancës në Evropën Lindore është rritur ndjeshëm. Pranimi i Suedisë dhe Finlandës në NATO tregon se Putini nuk është në gjendje të përdorë luftën për të parandaluar zgjerimin e aleancës.
Lufta do të ndihmojë gjithashtu në riformësimin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Ai e ka bërë të qartë se organi nuk është në gjendje të përmbushë në mënyrë efektive përgjegjësitë e tij për ruajtjen e paqes ndërkombëtare dhe sigurisë rajonale për shkak të disa anëtarëve të përhershëm që abuzojnë me të drejtën e vetos. Kjo ka zemëruar komunitetin ndërkombëtar dhe ka rritur gjasat që reforma e Këshillit të Sigurimit të përshpejtohet.
Gjermania, Japonia, India dhe vende të tjera ka të ngjarë të bëhen anëtarë të përhershëm dhe pesë anëtarët aktualë të përhershëm mund të humbasin të drejtën e vetos. Pa reforma, paraliza që është bërë shenjë dalluese e Këshillit të Sigurimit do ta çojë botën në një vend edhe më të rrezikshëm.
Marrëdhëniet e Kinës me Rusinë janë prekur
Marrëdhëniet e Kinës me Rusinë nuk janë të qëndrueshme dhe janë prekur nga ngjarjet e dy viteve të fundit. Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov sapo ka vizituar Pekinin, ku bashkë me homologun e tij kinez theksuan edhe një herë lidhjet e ngushta mes vendeve të tyre. Megjithatë, udhëtimi duket se ka qenë më shumë një përpjekje diplomatike e Rusisë për të treguar se nuk është e vetme sesa një deklaratë e vërtetë dashurie. Vëzhguesit e mprehtë vërejnë se qëndrimi i Kinës ndaj Rusisë është kthyer nga qëndrimi "pa kufij" i fillimit të vitit 2022, domethënë para luftës, në parimet tradicionale të "mos-angazhimit, moskonfrontimit dhe mos shënjestrimin e palëve të treta".
Edhe pse Kina nuk i është bashkuar sanksioneve perëndimore kundër Rusisë, as ajo nuk i ka shkelur sistematikisht ato. Është e vërtetë se Kina do të importojë më shumë se 100 milionë tonë naftë ruse në vitin 2023, por kjo nuk është shumë më tepër se sa bleu çdo vit para luftës. Nëse Kina ndalon importimin e naftës ruse dhe në vend të kësaj blen naftë nga vende të tjera, kjo padyshim do të rrisë çmimet ndërkombëtare të naftës dhe do të ushtrojë presion masiv mbi ekonominë globale.
Eksperti: Kina dëshiron një zgjidhje të negociuar
Që nga fillimi i luftës, Kina ka kryer dy raunde ndërmjetësimi diplomatik. Suksesi ishte i pakapshëm, por askush nuk duhet të dyshojë në dëshirën e Kinës për t'i dhënë fund kësaj lufte mizore përmes negociatave. Kjo dëshirë tregon se Kina dhe Rusia janë vende shumë të ndryshme. Rusia po përpiqet të minojë rendin ekzistues ndërkombëtar dhe rajonal përmes luftës, ndërsa Kina dëshiron t'i zgjidhë mosmarrëveshjet në mënyrë paqësore.
Me Rusinë që vazhdon të sulmojë pozicionet ushtarake të Ukrainës, infrastrukturën kritike dhe qytetet dhe potencialisht të gatshme për përshkallëzim të mëtejshëm, shanset për një armëpushim të stilit korean janë të pakta. Pa një ndryshim thelbësor në sistemin dhe ideologjinë politike të Rusisë, konflikti mund të ngrihej. Kjo do t'i lejonte Rusisë, pas një afati, të fillonte luftëra të reja dhe ta vinte botën në rrezik edhe më të madh.
Origjinali i këtij artikulli "Putini keqvlerësoi katër faktorë - kjo është arsyeja pse Rusia do ta humbasë luftën" vjen nga The European .
Rreth autorit
Feng Yujun është profesor në Universitetin e Pekinit dhe zëvendësdrejtor i Institutit të Studimeve Ndërkombëtare. Ai drejton Qendrën për Studime Ruse dhe Azisë Qendrore në Universitetin Fudan në Shangai./Nga Gjermanishtja: Sherif Ramabaja
