LIVE: Ukraina sulmon zona të kontrolluara nga Rusia me raketa me rreze të gjatë veprimi të dërguara fshehtas nga SHBA

Rusia ka vënë veton ndaj një rezolute të hartuar nga SHBA në OKB që u bën thirrje vendeve të parandalojnë një garë armësh në hapësirën e jashtme.

Pas votimit në Këshillin e Sigurimit, SHBA sugjeroi se Rusia "duhet të jetë duke fshehur diçka", duke akuzuar tashmë Moskën për zhvillimin e një arme bërthamore kundër satelitore të bazuar në hapësirë.

Rusia i ka mohuar akuzat, me ambasadorin e saj në OKB, Vassily Nebenzia, duke thënë: "Është një shaka me një rezolutë".

Zyrtarët e administratës amerikane refuzuan të ndajnë detaje të inteligjencës për të mbështetur pretendimin.

Rezoluta e OKB-së u bëri thirrje shteteve "të kontribuojnë aktivisht në objektivin e përdorimit paqësor të hapësirës së jashtme dhe të parandalimit të një gare armatimesh në hapësirën e jashtme".

Votat përfundimtare ishin 13 pro dhe një abstenim (Kina) përpara vetos së Rusisë.

Vladimir Putin tha në fillim të këtij viti: "Pozicioni ynë është i qartë dhe transparent: Ne kemi qenë gjithmonë kategorikisht kundër dhe tani jemi kundër vendosjes së armëve bërthamore në hapësirë".

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, thotë se Rusia ka hartuar një plan konkret për të prishur Samitin Global të Paqes që do të mbahet në Zvicër në qershor.

Zelensky foli në një takim me përfaqësues nga shtetet partnere dhe organizatat ndërkombëtare me bazë në Ukrainë, si dhe diplomatë ukrainas, transmeton Ukrinform.

“Ne kemi informacione të sakta, të dhëna specifike – se Rusia jo vetëm dëshiron të prishë Samitin e Paqes, por gjithashtu ka një plan specifik se si ta bëjë këtë, si të zvogëlojë numrin e vendeve pjesëmarrëse, si të veprojë në mënyrë që të mos ketë paqe… Dhe së bashku ne duhet ta kundërshtojmë këtë, ne duhet të punojmë në unitet për një paqe të drejtë”, citohet të ketë thënë Zelensky.

Sipas tij, të gjithë janë njëlloj të interesuar për të detyruar Rusinë për paqen dhe respektimin e ligjit ndërkombëtar.

“Shumica e botës është në gjendje ta sigurojë këtë”, beson Zelensky, duke shtuar se Samiti Global i Paqes në Zvicër i jep komunitetit ndërkombëtar një shans real për një paqe të drejtë dhe rivendosje të efektivitetit të ligjit ndërkombëtar.

Siç raporton Ukrinform, duke iu referuar Volodymyr Zelensky, Samiti Global i Paqes mund dhe duhet të dëshmojë se asnjë person i vetëm nuk do të përcaktojë se si duhet të jetojnë të gjithë të tjerët në botë, përveç shumicës botërore – bashkërisht dhe bazuar në të drejtën ndërkombëtare. 

Për herë të parë Ukraina përdori raketa me rreze të gjatë veprimi të dërguara në mënyrë sekrete nga Shtetet e Bashkuara, duke sulmuar javën e kaluar një bazë ajrore ushtarake ruse në Krime si dhe forca të tjera ruse në zona të tjera të pushtuara gjatë mbrëmjes së djeshme, thanë zyrtarë amerikanë të mërkurën.

Të kërkuara prej kohësh nga udhëheqësit ukrainas, raketat e reja i japin mundësi Kievit që pothuajse të dyfishojë distancën goditëse deri në 300 kilometra, nga 160 kilometra që ishte distanca maksimale e raketave me rreze të mesme veprimi, që mori nga Uashingtoni tetorin e kaluar.

Një nga zyrtarët tha se Shtetet e Bashkuara do të ofrojnë më shumë raketa me rreze të gjatë veprimi në kuadër të paketës së re të ndihmës ushtarake që firmosi të mërkurën Presidenti Joe Biden.

Dy zyrtarë të Shteteve të Bashkuara që nuk pranuan të identifikoheshin pasi nuk ishin të autorizuar të flisnin përpara se lajmi për dërgimin e raketave të bëhej publik, nuk dhanë një shifër të saktë për numrin e raketave që u dërguan muajin e kaluar apo në paketën e fundit të ndihmës.

Ukraina ka qenë e detyruar të përdorte në mënyrë të kufizuar armët e saj dhe po përballet me sulme në rritje nga ana e Rusisë. Ukraina kishte kërkuar me këmbëngulje raketat me rreze të gjatë veprimi, sepse i ofrojnë një aftësi kritike për të goditur objektivat ruse që janë më larg, duke lejuar forcat ukrainase të qëndrojnë të sigurta jashtë rrezes së veprimit të kundërshtarit.

Informacioni për dërgimin e raketave u mbajt aq i fshehtë sa ligjvënësi dhe të tjerë, gjatë ditëve të fundit, bënë vazhdimisht thirrje që Shtetet e Bashkuara të dërgonin armatime, pa e ditur se ato tashmë ishin dërguar.

Për muaj me radhë, Shtetet e Bashkuara nuk pranuan të dërgonin në Ukrainë raketa me rreze të gjatë veprimi mes shqetësimeve se Kievi mund t’i përdorte ato për të goditur në thellësi të territorit rus, çka mund të nxiste zemërimin e Moskës dhe të çonte një një përshkallëzim të konfliktit.

Kjo ishte një nga arsyet kryesore se përse administrata amerikane në tetor dërgoi raketa me rreze të mesme veprimi prej 160 kilometrash.

Një zyrtar i lartë ushtarak i Shteteve të Bashkuara tha të mërkurën se Shtëpia e Bardhë dhe drejtuesit ushtarakë kishin shqyrtuar me kujdes rreziqet e furnizimit me këto lloje raketash për Ukrainën dhe kishin arritur në përfundimin se ky ishte momenti i duhur për dërgimin e tyre.

Zyrtarët ukrainas nuk kanë pranuar publikisht se kanë marrë apo kanë përdorur raketat me rreze të gjatë veprimi ATACMS. Por duke falenderuar Kongresin për miratimin e paketës së ndihmës të martën, Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy vuri në dukje se “pajisjet ushtarake ukrainase me rreze të gjatë, artileria dhe mbrojtja ajrore janë mjete jashtëzakonisht të rëndësishme për rivendosjen e paqes”.

Një zyrtar i Shteteve të Bashkuara tha se administrata e Presidentit Biden e kishte paralajmëruar Rusinë se nëse Moska blinte ose përdorte raketa balistike me rreze të gjatë, Uashingtoni do ta furnizonte Kievin me raketa të të njëjtit lloj.

Rusia mori raketa të tilla nga Koreja e Jugut dhe i ka përdorur ato në fushën e betejës në Ukrainë, tha zyrtari, duke e nxitur administratën e Presidentit Biden që të jepte dritën jeshile për dërgimin e raketave me rreze të gjatë veprimi.

Rusia ka kundërshtuar stërvitjet e planifikuara të NATO-s pranë kufirit të saj me Finlandën, duke paralajmëruar se ato rrisin rrezikun e “incidenteve të mundshme ushtarake”.

Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova, i tha agjencisë shtetërore të lajmeve RIA se stërvitjet janë “provokime të Perëndimit”.

Finlanda u bashkua zyrtarisht me NATO-n në fillim të këtij muaji, pothuajse dy vjet pas aplikimit në vazhdën e pushtimit rus të Ukrainës.

Ajo ndan një kufi prej 1,340 km (832 milje) me Rusinë, duke bërë që hyrja e saj në aleancë të dyfishojë madhësinë e kufirit të NATO-s me shtetin rus.

Duke komentuar stërvitjet e planifikuara më 26 prill, Zakharova tha: “Stërvitjet ushtarake të NATO-s pranë kufijve rusë janë provokuese në natyrë.

Detyra e tyre është të ushtrojnë presion ushtarak mbi Federatën Ruse përmes një demonstrimi të forcës”- tha Zaharova.

Ajo shtoi: “Stërvitjet… rrisin rreziqet e incidenteve të mundshme ushtarake.”

Komiteti Hetues i Federatës Ruse njoftoi sot arrestimin e zëvendësministrit rus të Mbrojtjes Timur Ivanov, duke sqaruar se ai akuzohet për ryshfet.

Ivanov, 49 vjeç, i cili është zëvendësministër i mbrojtjes që nga viti 2016, u arrestua me akuzën e një vepre penale nga neni 290 i Kodit Penal të Federatës Ruse (ryshfeti).

Presidenti rus Vladimir Putin dhe ministri i Mbrojtjes Sergei Shoigu janë informuar për arrestimin e Timur Ivanov, u tha gazetarëve zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.

Detaje tjera nuk u japen.

Ministri rus i Mbrojtjes Sergey Shoygu tha se SHBA planifikon të ndajë mbi 61 miliardë dollarë për Ukrainën për të parandaluar “kolapsin” e forcave të saj të armatosura.

Duke folur në një takim në Moskë, Shoygu theksoi se shumica e parave do të shkojnë për financimin e industrisë së mbrojtjes amerikane.

“Autoritetet amerikane deklarojnë me cinizëm se ukrainasit do të vdesin për interesat e tyre në luftën kundër Rusisë”, tha ai.

Shoygu tha se kundërofensiva e vitit të kaluar e Ukrainës e zhvilluar nga instruktorët e NATO-s dështoi dhe se kursi i “operacionit special ushtarak të Rusisë e hodhi poshtë mitin” për epërsinë e armëve perëndimore.

Ministri tha se Rusia do të vazhdojë të përmirësojë forcat e saj të armatosura në përgjigje të kërcënimeve në rritje, si në drejtim të prodhimit të armëve moderne dhe pajisjeve ushtarake dhe forcimit të aftësive luftarake të ushtrisë.

Shoygu pohoi se gjatë ditëve të fundit, tre vendbanime në Ukrainë kaluan nën kontrollin e Rusisë – Bohdanivka, Novomykhailivka, Pervomaiske.

Zyrtari tha gjithashtu se Ukraina vazhdon sulmet masive me dronë – mbi 22,000 dronë janë rrëzuar që nga viti 2022.

Shoygu njoftoi se këtë vit forcat e armatosura ruse do të marrin një gjeneratë të re të sistemeve të mbrojtjes ajrore dhe dy komplekse të mbrojtjes ajrore S-500.

Ministri tha se NATO vazhdon presionin ndaj Rusisë duke vendosur mbi 33,000 trupa aleate, 300 tanke dhe 800 automjete të tjera të blinduara në kufijtë rusë.

Suedia u bashkua me radhët e NATO-s. Selia e Grupit të Ndihmës për Sigurinë e Ukrainës është vendosur në Gjermani. NATO po zhvillon një seri stërvitjesh ushtarake për të luftuar Rusinë me pjesëmarrjen e deri në 90,000 ushtarakë dhe tensionet janë rritur në rajonin e Arktikut.

“Veprime të tilla nga vendet perëndimore na detyrojnë të zbatojmë masat adekuate të reagimit,” tha ai, duke vënë në dukje se Rusia krijoi dy rrethe të reja ushtarake në perëndim të vendit.

Shoygu u zotua të marrë masa “adekuate” në përgjigje të veprimeve të NATO-s në kufijtë e Rusisë.

Shtëpia e Bardhë beson se do të jetë në gjendje të përshpejtojë njëfarë ndihme për Ukrainën përpara 9 majit, por nuk ka gjasa që të gjitha armët amerikane në paketë të dorëzohen deri atëherë, tha një zyrtar i lartë i administratës për NatSec Daily.

“Kjo varet nga aftësia. Disa gjëra janë më të lehta për t’u transituar dhe disa të tjera jo, “tha zyrtari, i cili la anonimitetin për të diskutuar diskutimet e brendshme. “Disa ndihma, si predha artilerie … do të hyjnë, por gjëra të tjera mund të kërkojnë më shumë kohë.”

Për shembull, municionet për Sistemin e Raketave të Artilerisë së Lëvizshmërisë së Lartë mund të dërgohen relativisht shpejt sepse nuk ka sasi të mëdha, ndërsa artikuj si artileria 155 mm mund të duhet më shumë kohë pasi të mbërrijnë në Ukrainë për të arritur në vijat e frontit. Pavarësisht, Shtëpia e Bardhë nuk beson se është një gjë e sigurt që Rusia do të jetë në gjendje të marrë Chasiv Yar në të ardhmen e afërt.

“Ekziston gjithmonë shqetësimi, se linjat mund të prishen në çdo moment, dhe kjo gjithashtu mund të jetë për shkak të çështjeve morale,” tha zyrtari. “Ne mendojmë se kjo ndihmë ushtarake dhe mesazhi që ajo dërgon do të ndihmojë vërtet me këtë.”

Polonia nuk ka në dispozicion asnjë sistem raketor Patriot të prodhuar nga SHBA për t’i dhuruar Ukrainës, ndryshe nga disa vende të tjera të NATO-s, deklaroi kryeministri Donald Tusk.

Sistemi i mbrojtjes ajrore me rreze të gjatë u shfaq këtë muaj si një element prioritar në listën e dëshirave të Kievit pasi Rusia filloi të synonte stacionet e energjisë ukrainase me sulme raketore në atë që e quajti hakmarrje për sulmet me dronë në infrastrukturën e saj të naftës.

Pas një samiti të BE-së javën e kaluar, Gjermania premtoi të sigurojë një bateri shtesë Patriot, e cila kushton mbi një miliard dollarë. Kancelari Olaf Scholz u kërkoi anëtarëve të tjerë të NATO-s që të dhurojnë më shumë sisteme Patriot në Kiev.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, sugjeroi që anëtarët e bllokut ushtarak të udhëhequr nga SHBA-ja duhet të kenë përparësi armatosjen e Ukrainës në vend të përmbushjes së detyrimeve të tyre të mbrojtjes ndaj organizatës, kur ai diskutoi situatën me sistemet e mbrojtjes ajrore të mërkurën e kaluar.

“Ne nuk kemi një opsion të tillë”, u tha Tusk gazetarëve. Bateria e vendosur pranë qytetit të Rzeszow “është nën kontrollin dhe disponimin e amerikanëve” dhe mbron Poloninë juglindore. Varshava nuk ka sisteme të tilla për të kursyer, sipas kryeministrit.

Ai promovoi rekordin e Polonisë për mbështetjen e Kievit kundër Moskës në mënyra të tjera, duke e quajtur atë një punë “të kryer në mënyrë të përsosur” dhe duke deklaruar se ka shumë sisteme të tjera armësh që mund të përfitojë Ukraina.

Zyrtarë të lartë ukrainas kanë kritikuar donatorët perëndimorë të armëve për dështimin për të ofruar sisteme të mjaftueshme Patriot për të mbrojtur vendin e tyre. Presidenti Vladimir Zelensky ka thënë se Kievit i duheshin të paktën gjashtë deri në shtatë njësi, ndërsa ministri i Jashtëm Dmitry Kuleba ka thirrur në mënyrë specifike SHBA-në, duke deklaruar në një intervistë se “askush në Ukrainë nuk do të besonte se ushtria e madhe amerikane nuk ka të paktën një Bateri Patriot” për të dërguar.

Pas dyerve të mbyllura, unë u them të gjithë partnerëve tanë: ‘Të dashurit e mi, çdo gjë që dëshironi. Ju dëshironi t’i jepni me qira, kështu qoftë. Ju dëshironi që ata të mbrojnë kufirin tuaj, ata do ta bëjnë. Thjesht jepini ato”, shpjegoi Kuleba javën e kaluar.

Moska, e cila e percepton konfliktin në Ukrainë si një luftë ndërmjetëse të udhëhequr nga SHBA-ja kundër Rusisë, ka paralajmëruar se asnjë sasi e armatimit perëndimor nuk do të ndryshojë rezultatin dhe se furnizimet me armë thjesht nxisin gjakderdhjen dhe pengojnë arritjen e paqes.