LIVE: Humbje të mëdha për ushtrinë ruse, vjen paralajmërimi i frikshëm – Rusia kërcënon këtë shtet evropian!

Më shumë se 100 ushtarë rusë thuhet se u vranë nga breshëria e raketave ATACMS që goditën së fundmi bazën stërvitore në Ukrainën lindore, e cilësuar si një nga humbjet më të mëdha të rusëve.

Siç raportohet, raketat balistike me rreze të shkurtër veprimi kanë thyer rusët në vetëm 95 sekonda.

Sipas Institutit për Studimin e Luftës (ISW), sulmi në qendrën e trajnimit midis qyteteve Kuban dhe Mozhnyakivka ka lënë të vdekur 116 trupa ruse.

Mirëpo, në lidhje me aksionin nuk kanë komentuar ushtritë e asnjërës palë, shkruajnë mediat e huaja.

Bëhet e ditur se menjëherë pas raketës së parë që është përplasur në afërsi të trupave ruse, shpërthime të tjera e kanë mbuluar zonën.

Lexo po ashtuUkrainasit bombardojnë qendrën trajnuese të rusëve, e godasin me sistemin raketor amerikan ATACMS

Me këtë sulm thuhet se ukrainasit ia kanë shkatërruar rusëve planin për një ofensivë në rajonin fqinj të Kharkivit.

“Sulme të tilla në rajonin e Luhanskut janë vendimtare. Është pikërisht në territorin e pjesës verilindore të Luhanskut ku Rusia ka trajnuar dhe koordinuar njësitë e saj për një përshkallëzim”, tha kreu i qendrës për Studime Ushtarake-Ligjore të Ukrainës, Oleksandr Musiienko.

Ndryshe, sulmet e thella në terrenet ruse shihen si pjesë e rëndësishme e strategjisë ukrainase për të ndalur vrullin e Moskës.

Sipas analistëve, sulmet e tilla e bëjnë më të vështirë për forcat ruse përgatitjen për ofensiva. 

Rusia kritikoi ashpër presidentin francez Emmanuel Macron dhe sekretarin e jashtëm britanik David Cameron, pasi udhëheqësit perëndimorë përsëritën mbështetjen e vendeve të tyre për Ukrainën.

Në një intervistë të botuar në The Economist të enjten, Macron përsëriti pohimin e tij se ai nuk do të përjashtonte vendosjen e trupave franceze për të ndihmuar Ukrainën në luftën e saj me Rusinë. Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov e denoncoi deklaratën e Macron si “shumë të rrezikshme”, duke thënë se rrit rrezikun që Franca të përfshihet drejtpërdrejt në konflikt.

Shoqata e Shtypit e Britanisë (PA) raportoi se Cameron tha se Ukraina mund të zgjedhë se si të përdorë armët dhe pajisjet e furnizuara nga Britania, duke përfshirë goditjen e objektivave brenda Rusisë. Kievi ka “absolutisht të drejtën” të sulmojë Rusinë, shtoi ish-kryeministri.

Peskov e përshkroi njoftimin e Cameron si “një deklaratë tjetër të rrezikshme” dhe paralajmëroi “Ky është një përshkallëzim i drejtpërdrejtë i tensioneve mbi konfliktin ukrainas, i cili potencialisht mund të përbëjë një kërcënim për sigurinë evropiane”.

Ai njoftoi se Rusia do të vazhdojë “operacionin e saj special ushtarak” në Ukrainë derisa të arrijë qëllimet e saj. 

Rusia është e gatshme të shqyrtojë propozime “serioze” për bisedimet e paqes për të zgjidhur konfliktin në Ukrainë”.

Kështu u shpreh zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme të Rusisë, Maria Zakharova, shkruan Sky News.

Duke folur në një konferencë shtypi, Zakharova deklaroi se bisedimet duhet të bazohen në “realitetet” ekzistuese dhe shqetësimet e sigurisë së Moskës.

Ajo tha se një pjesë e propozimit do të përfshinte premtimin e Ukrainës për të qëndruar ushtarakisht neutrale në të ardhmen. Propozimi i Rusisë për mundësinë e bisedimeve të paqes nuk është asgjë e re.

Pavarësisht se sugjeron se është e hapur për diskutim, ajo gjithmonë duket se fajëson Ukrainën ose Perëndimin për prishjen e negociatave.

Rusia ka deklaruar se çdo veprim i Danimarkës për të kufizuar lirinë e lundrimit të anijeve ruse në ngushticat e Balltikut do të shihet si një akt armiqësor dhe do të sjellë hakmarrje.

Danimarka ka hedhur poshtë sugjerimet se do të fillojë të kontrollojë cisternat ruse që lëvizin nëpër ujërat e saj për të përcaktuar nëse ata kanë dokumentacionin e duhur.

Vendi i lejon anijet që drejtojnë Rusinë të përdorin ujërat e saj për shkak të një traktati të gjatë të lirisë së lundrimit, megjithëse forcat e armatosura të vendit kanë thënë se është një procedurë standarde për t’i gjurmuar ato.

Ngushticat Baltike – të vetmet dalje natyrore nga deti Baltik në Atlantikun e Veriut – janë jashtëzakonisht të vështira për t’u lundruar dhe autoritetet ndërkombëtare detare rekomandojnë fuqimisht përdorimin e pilotëve me njohuri të specializuara lokale.

Megjithatë, besohet se më shumë se 20 cisterna – të ashtuquajturat anije hije – që transportojnë naftë ruse, por me pronësi të panjohur, kanë refuzuar ofertat për të përdorur pilotët danezë që nga fillimi i vitit 2024.

Deklaratat e ministrit të Jashtëm britanik, David Cameron, përbëjnë një pranim se Perëndimi po bën një luftë kundër Rusisë duke përdorur “duart ukrainase”, tha këtë të premte zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova.

Cameron tha të enjten se Ukraina kishte të drejtë të përdorë armët e ofruara nga Londra për të goditur objektivat brenda Rusisë dhe se i takon Kievit të vendosë nëse do ta bëjë këtë.

“Fjalët e Cameron janë provë e mëtejshme e luftës hibride që Perëndimi po bën kundër vendit tonë. Rusia po i përgjigjet kësaj dhe do të vazhdojë të përgjigjet”, tha Zakharova. Zëdhënësja paralajmëroi gjithashtu se çdo goditje e Ukrainës, e mbështetur nga Perëndimi, kundër urës së Krimesë ose vetë Krimesë, Rusia do të hakmerret .

“Dua të paralajmëroj Uashingtonin dhe Brukselin se çdo veprim agresiv kundër Krimesë jo vetëm që është i dënuar me dështim, por gjithashtu do të përballet me një goditje hakmarrëse shkatërruese”.

Zakharova tha gjithashtu se Rusia do të hakmerret kundër një lëvizjeje të mundshme të Danimarkës për të kufizuar lundrimin e lirë të anijeve ruse në ngushticat e Balltikut, të cilin do ta konsideronte një akt armiqësor.

Zëdhënësja përsëriti se Rusia është e gatshme të shqyrtojë propozime “serioze” për t’i dhënë fund luftës, bazuar në “realitetet” ekzistuese, për sa kohë që Ukraina angazhohet të mbetet ushtarakisht neutrale në të ardhmen. Këto kushte janë të njëjta me ato që tashmë janë refuzuar nga Kievi në të kaluarën.

Aleanca Euroatlantike, NATO, shprehet e shqetësuar për mënyrën sesi Rusia po mundohet të ndikojë dhe të ndërhyjë në disa shtete europiane sikundër në Çeki, Estoni, Gjermani, Letoni, Lituani, Poloni dhe Britani të Madhe.

NATO ka lëshuar një paralajmërim të ashpër për aktivitetin “armiqësor” rus në të gjithë Evropën.

Në një deklaratë të publikuar një ditë më parë, aleanca ushtarake tha se ishte “thellësisht e shqetësuar për aktivitetet e fundit keqdashëse” nga Moska, të cilat ajo i quajti një kërcënim për sigurinë perëndimore. Në deklaratë vihet në dukje “dezinformimi, sabotimi, aktet e dhunës, ndërhyrjet kibernetike… dhe operacione të tjera hibride”.

Çekia, Estonia, Gjermania, Letonia, Lituania, Polonia dhe Mbretëria e Bashkuar janë shtetet më të prekura . Aleanca ushtarake e udhëhequr nga SHBA-ja i quajti këto incidente “pjesë e një fushate intensifikimi të aktiviteteve që Rusia vazhdon të kryejë në të gjithë zonën euro-atlantike, duke përfshirë në territorin e aleancës dhe nëpërmjet përfaqësuesve”. “Ne mbështesim dhe qëndrojmë në solidaritet me aleatët e prekur”, tha NATO në deklaratë duke dënuar “sjelljen e Rusisë”.

Aleanca Euroatalantike zotohet se shtetet anëtare nuk do të pengohen dhe do të vazhdojnë të mbështesin Ukrainën.

Epoka e paqes dhe prosperitetit relative që Perëndimi ka gëzuar që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore mund të përfundojë shpejt. Në mars, kryeministri i Polonisë, Donald Tusk, tha se Evropa ishte në një epokë "para luftës" dhe se Rusia nuk duhet ta mposhtë, Ukrainën për sigurinë e kontinentit. Ai ishte vetëm një nga një seri paralajmërimesh gjithnjë e më të ashpra se lufta në Ukrainë mund të jetë një prelud për një konflikt shumë më të madh. Anëtarët e aleancës prej 32 anëtarësh të NATO-s janë betuar secila se do të mbrojnë njëri-tjetrin nga sulmet sipas nenit 5 të Traktatit të Uashingtonit. Kjo do të thotë se një sulm rus ndaj një anëtari mund të ndezë një luftë që përfshin disa shtete të armatosura bërthamore. Por nëse Putin me të vërtetë ka ndërmend të sulmojë NATO-n dhe si mund të duket një sulm, mbetet e paqartë. Në vend që të përdorë sulmet e drejtpërdrejta, Rusia duket se ka zgjedhur “luftën hibride”. Kremlini po i hedh sytë nga anëtarët e NATO-s në Evropën Lindore, duke kërkuar kështu të destabilizojë armiqtë e saj nëpërmjet sulmeve kibernetike dhe kaosit të brendshëm në shtetet baltike të Estonisë, Lituanisë dhe Letonisë. Dhe tani NATO po bëhet gjithnjë e më i vetëdijshëm se Moska po kërkon ta shkatërrojë Evropën nga brenda dhe pa shumë zhurmë.

NATO në alarm

Aleanca e udhëhequr nga SHBA tha së fundmi se ishte e shqetësuar nga "aktiviteti hibrid" i Moskës në Çeki, Estoni, Gjermani, Letoni, Lituani, Poloni dhe MB. NATO ka lëshuar një paralajmërim të ashpër për aktivitetin "armiqësor" rus në të gjithë Evropën.

Në një deklaratë dje, aleanca ushtarake prej 32 anëtarësh tha se ishte "thellësisht e shqetësuar për aktivitetet e fundit keqdashëse" nga Moska, të cilat ajo i quajti një kërcënim për sigurinë perëndimore. Ai vuri në dukje "dezinformimin, sabotimin, aktet e dhunës, ndërhyrjet kibernetike dhe elektronike... dhe operacione të tjera hibride".  Çekia, Estonia, Gjermania, Letonia, Lituania, Polonia dhe Mbretëria e Bashkuar janë prekur të gjitha, sipas NATO-s.  Aleanca ushtarake e udhëhequr nga SHBA-ja i quajti këto incidente "pjesë e një fushate intensifikimi të aktiviteteve që Rusia vazhdon të kryejë në të gjithë zonën euro-atlantike, duke përfshirë në territorin e aleancës dhe nëpërmjet përfaqësuesve". “Ne mbështesim dhe qëndrojmë në solidaritet me aleatët e prekur”, tha NATO në deklaratën e saj, duke dënuar “sjelljen e Rusisë”.

Lufta hibride

Duke folur ekskluzivisht për Euronews në shtator, ministri i jashtëm i Estonisë Margus Tsahkna paralajmëroi për dërgimin e emigrantëve nga Moska përtej kufirit të tyre 300 km të gjatë si një formë sulmi hibrid. NATO u zotua në deklaratën e saj të së enjtes se shtetet anëtare nuk do të pengohen nga dhënia e Ukrainës me ndihmën e nevojshme ushtarake dhe financiare ndërsa ajo lufton kundër ushtrisë ruse. 

Deklarata e aleancave vjen mes një rritjeje të akuzave dhe hetimeve ndaj individëve të dyshuar të lidhur me Moskën. Një kapiten i ushtrisë gjermane pranoi se ka spiunuar për Rusinë dhe ka nxjerrë sekrete shtetërore në një gjykatë në qytetin perëndimor të Dyseldorfit në prill. Ndërkohë, një britanik u akuzua se punonte për grupin mercenar rus Wagner. Megjithatë, këto raste janë maja e ajsbergut.

Ndërhyrjet në sistemet GPS

Ligjvënësit evropianë lëshuan një rezolutë duke denoncuar me vendosmëri përpjekje të tilla në prill, pas disa zbulimeve të asaj që Parlamenti i quajti "përpjekje të mbështetura nga Kremlini për të ndërhyrë dhe minuar proceset demokratike evropiane". "Çdo taktikë e tillë, thonë ata, duhet të ketë pasoja," tha ajo në një deklaratë të botuar më 25 prill. Një prej këtyre manovrave, pjesë e luftës hibride është ndërpreja që po shkakton Rusia n sistemet e navigimit satelitor duke prekur mijëra fluturime civile. Deti Baltik, Deti i Zi dhe Mesdheu Lindor, rajonet ku ushtria ruse ka qenë më aktive kanë parë një rritje të ndërprerjes në Sistemin e Pozicionimit Global (GPS). Juho Sinkkonen, zëvendëspresident i Finnair për operacionet e fluturimit, i tha BBC-së se avionët e tyre përballen me këtë problem çdo ditë.

Presidenti francez Emmanuel Macron dha një intervistë shpërthyese për gazetën “The Economist”, në të cilën foli gjerësisht për sigurinë dhe sfidat dhe rreziqet e tjera me të cilat përballet Evropa, dhe pjesë të intervistës së tij mund të quhen edhe mesazhe dhe paralajmërime për evropianët për të ardhmen e errët të Evropës pa ekzagjerim. Ndër të tjera, Macron u pyet nëse iu qëndron ende  fjalëve të tij nga fundi i shkurtit, kur pas konferencës së liderëve evropianë për Ukrainën në Paris, deklaroi se nuk mund të përjashtohet dërgimi i forcave ushtarake perëndimore në Ukrainë, gjë që shkaktoi menjëherë reagime të mprehta në Moskë, si dhe gardhe dhe tronditje të disa prej aleatëve evropianë të Kievit. Por, presidenti francez Emmanuel Macron ka ngritur edhe një herë tonet kundër Rusisë.

Deklaratat e Macron

Udhëheqësi i Elysee përsëriti se dërgimi i trupave tokësore në Ukrainë nuk mund të përjashtohet apriori. “Nëse rusët do të thyenin vijën e frontit dhe nëse do të kishte një kërkesë të Ukrainës, ne duhet t'i bëjmë vetes pyetjen në mënyrë legjitime”, tha Macron. Në të kundërtën, siç tha ai, evropianët dhe partnerët e Ukrainës dobësohen, që, theksoi, është korniza në të cilën kanë vepruar deri më tani. Macron i shpjegoi të përjavshmes britanike se hedhja poshtë e këtij opsioni pa e marrë në konsideratë "do të thoshte të mos mësosh mësimet e dy viteve të fundit të luftës, gjatë së cilës vendet e NATO-s ndryshuan qëndrimin e tyre për dërgimin e tankeve, avionëve luftarakë dhe armëve në rreze të gjatë. “Ne ndoshta ishim shumë hezitues në formulimin e kufijve të veprimit tonë ndaj dikujt që nuk i ka më dhe që është agresori”, shtoi presidenti francez. “Unë kam një objektiv të qartë strategjik. Rusia nuk mund të fitojë në Ukrainë. Nëse Rusia fiton në Ukrainë, ne nuk do të kemi më siguri në Evropë”, tha ai. Sipas liderit francez, humbja e Kievit do të nënkuptonte ekspozimin ndaj rrezikut të pushtimit të Moldavisë, Rumanisë, Polonisë, Lituanisë "dhe shumë të tjerëve", përveç humbjes së besueshmërisë për sundimtarët e Bashkimit që kanë ndarë miliarda euro sepse vendi u pushtua dhe deklaroi se "shpëtimi i kontinentit ishte në rrezik".

Reagime në Evropë

Përgjigja e Kremlinit ishte e menjëhershme. Sipas zëdhënëses së Ministrisë së Jashtme ruse Maria Zakharova, deklaratat e presidentit francez janë të pritshme. “Ky është cikli i tij”, tha ajo. Një koment mbi deklaratat e Macron erdhi edhe nga zëvendëskryeministri italian dhe kreu i Ligës, Matteo Salvini. “Asnjëherë një ushtar italian nuk vdes në emër të Macron”, shkroi ai në X.

Sipas disa mediave italiane, kjo nuk është në fakt një surprizë, sepse Salvini ka qenë gjithmonë shumë i qartë për Putinin dhe luftën në Ukrainë.

Sipas tyre, ai ka zgjedhur se në cilën anë të jetë më, atë të Putinit dhe Rusisë padyshim, duke postuar një foto të famshme të Salvinit në Sheshin e Kuq me një bluzë me fytyrën e Putinit në të. Salvini në të kaluarën ka shprehur admirimin e tij për presidentin rus, duke thënë se ai "vlen dy Mattarella", presidenti italian, Sergio Mattarella, por ka dënuar pushtimin e Rusisë, ndërsa i ka bërë thirrje Kievit të negociojë kohët e fundit. Madje, mediat italiane e quajnë Salvinin “zëdhënësin e vërtetë” të Kremlinit në Evropë.

Dërgimi i trupave

Okupatori i Elysée-s fillimisht ngriti mundësinë e dërgimit të kontigjenteve të trupave perëndimore në Ukrainë shkurtin e kaluar, dhe më pas e përsëriti atë në muajt në vijim. Fjalët e tij ishin mirëpritur si "një sinjal në drejtimin e duhur" nga këshilltari presidencial i Kievit, Mykhailo Podoliak, por aleatët e NATO-s i kishin hedhur poshtë ato, duke nënvizuar se vendosja e ushtarëve në vendin e pushtuar nuk ishte në plane. I vetmi komb që ishte i hapur ndaj këtij skenari ishte Polonia, megjithatë duke e zhvendosur atë në një të ardhme të paspecifikuar dhe duke e bërë atë subjekt të miratimit unanim nga anëtarët e tjerë të Paktit Atlantik. Nga ana e saj, Rusia kishte deklaruar se ardhja e ushtarëve të NATO-s në front do të nënkuptonte fillimin e armiqësive midis Federatës dhe bllokut të udhëhequr nga SHBA.

Rusia do të përballet me pasoja për sulmin kibernetik, që dyshohet se është orkestruar nga një grup që ka lidhje me inteligjencën ushtarake ruse, tha ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock.

Gjermania është në mesin e shteteve perëndimore që i jep ndihmë ushtarake Ukrainës në luftën e saj me Rusinë.

Dhjetorin e kaluar, presidenti rus, Vladimir Putin, tha se raportet mes Rusisë dhe Gjermanisë janë gjerësisht të ngrira.

Në janar të vitit 2023, Berlini tha se hakerët rusë kishin sulmuar disa ueb-faqe gjermane, duke i nxjerrë nga përdorimi, në përgjigje të vendimit të Gjermanisë për të dërguar tanke në Ukrainë. Megjithatë, atëbotë autoritetet gjermane thanë se sulmi nuk kishte ndonjë efekt të ndjeshëm.

“Tani ne qartësisht mund t’ia atribuojmë sulmin e vitit të kaluar grupit rus, APT28, që kontrollohet nga shërbimi rus i inteligjencës ushtarake, GRU”, tha Bearbock gjatë një konference për media në Adelaide më 3 maj.

“Me fjalë të tjera, hakerët shtetërorë rusë kanë sulmuar Gjermaninë në hapësirën kibernetike”, shtoi Bearbock.

Kryediplomatja gjermane e cilësoi si të papranueshëm një sulm të tillë dhe tha se ai “nuk do të mbetet pa pasoja”.

Në mars, agjencia gjermane për siguri kibernetike dhe hulumtuesit që punojnë për Alphabet, të kompanisë Google, thanë se grupi i ngjashëm, i quajtur APT29, ishte kapur duke shënjestuar disa parti politike gjermane, me synimin që të vidheshin të dhënat e tyre.

SHBA  ka akuzuar Rusinë për përdorimin e armëve kimike “si një metodë lufte” në Ukrainë dhe njoftoi sanksione të reja ndaj më shumë se 280 individëve dhe subjekteve.

“Departamenti i Shtetit ka vendosur në bazë të Aktit CBW që Rusia ka përdorur armën kimike kloropicrinë kundër forcave ukrainase në kundërshtim me Konventën e Armëve Kimike (CWC),” tha Departamenti i Shtetit në një deklaratë.

“Përdorimi i kimikateve të tilla nuk është një incident i izoluar dhe ndoshta nxitet nga dëshira e forcave ruse për të zhvendosur forcat ukrainase nga pozicionet e fortifikuara dhe për të arritur përfitime taktike në fushën e betejës,” thuhet në deklaratë, duke vënë në dukje operacionet e supozuara të Rusisë për të helmuar Aleksey Navalny me agjentë nervorë Novichok.

Departamenti i Shtetit akuzoi gjithashtu forcat e armatosura ruse për shkelje të ndalimit global të armëve kimike duke përdorur kloropicrinë kundër trupave ukrainase.

Rusia hodhi poshtë akuzat, me zëdhënësin e Kremlinit Dmitry Peskov duke thënë se ato janë “absolutisht të pabaza, të pambështetura nga asgjë”.