Franca ka dërguar mijëra forca sigurie për të shuar protestat në territorin francez jashtë shtetit të ishujve të Paqësorit të Kaledonisë së Re, ku prej disa ditësh po zhvillohen protesta masive, në të cilat ka edhe të vdekur dhe qindra të plagosur.
Trazirat filluan javën e kaluar pasi parlamenti i Parisit pranoi ndryshimet në ligjin zgjedhor që banorët vendas të ishullit thonë se do të zvogëlojnë ndikimin e tyre politik.
Pas mbërritjes së 1700 policëve, Franca vendosi 1000 anëtarë të tjerë të shërbimeve të sigurisë për të shuar valën e dhunës që la të paktën gjashtë persona të vdekur.
“Qëllimi i këtij operacioni me më shumë se 600 xhandarë është të rimarrë kontrollin e plotë mbi 60 kilometrat e rrugës kryesore midis Noumee dhe aeroportit”, njoftoi ministri i Brendshëm francez Gerald Darmanin në një mesazh në X.
“Nuk mund të them akoma që mund të vendoset trafiku, nuk kemi arritur ende. Ka ende shumë mbeturina, janë rreth dyzet barrikada që nuk janë pastruar. Operacioni do të vazhdojë nesër, dhe ndoshta pasnesër”, tha Louis Le Franc, komisionari i lartë francez në Kaledoninë e Re.
Për gati një javë, protestuesit kanë djegur automjete, kanë plaçkitur dyqane, objekte industriale dhe ndërtesa publike. Parisi më pas njoftoi një "operacion të madh" për të rimarrë kontrollin e rrugës kryesore dhe për të rihapur aeroportin.
- Situata atje është ende shumë e tensionuar. Grabitjet, trazirat, zjarret dhe sulmet janë padyshim të padurueshme dhe të papërshkrueshme, tha kryeministri francez Gabriel Attal.
Trazirat shpërthyen për shkak të një amendamenti kushtetues me të cilin autoritetet në Paris lejojnë francezët që kanë jetuar në ishull për më shumë se dhjetë vjet të votojnë.
Udhëheqësit lokalë kanë frikë se kjo do të margjinalizojë më tej popullsinë indigjene të Kanakëve, të cilët përbëjnë 40% të popullsisë dhe tashmë kanë vuajtur nga politika të rrepta të segregacionit dhe diskriminimit.
“Karakteristikat e popullit tonë kanak, që ka 3000 vjet që ekziston në këtë ishull, po humbasin. Ne i pritëm krahëhapur të gjithë ata që erdhën këtu, vullnetarisht ose kundër dëshirës së tyre. Por na u imponuan njerëz të tjerë dhe një sistem demokratik, që në fakt do të thotë një pushtim kolonial. Unë do të marr si shembull ishullin e Karaibeve të Guadelupes ose Guianën Franceze ku popullsia indigjene pothuajse është zhdukur,” tha Kanak Rock Haocas, kreu i sindikatës.
Në marrëveshjen e vitit 1998, Franca u zotua t'u jepte atyre gradualisht më shumë pushtet politik. Kaledonia e Re më pas mbajti tre referendume në të cilat banorët votuan kundër pavarësisë.
Gjatë vizitës së vitit të kaluar në këtë ishull të pasur me minerale, veçanërisht depozita të nikelit, presidenti Emmanuel Macron njoftoi vendosjen e një statusi të rishikuar kushtetues të Kaledonisë së Re.
“Janë mbajtur tre referendume për pavarësinë. Kaledonia e Re është Franca sepse vendosi të mbetet Francë. I prita të gjithë liderët politikë që pranuan të vinin dhe i falënderoj për këtë, dhe atyre që nuk e pranuan u them se jam lënduar personalisht nga mungesa e tyre,” pohoi presidenti francez.
Kaledonia e Re, e vendosur midis Papua Guinesë së Re dhe Zelandës së Re, është një nga 13 territoret franceze jashtë shtetit që nga mesi i shekullit të 19-të, kur shërbeu si një koloni penale. Argument i fortë për të mbetur nën Francën janë një miliardë e 300 milionë euro me të cilat Parisi i financon çdo vit, si dhe zërat që paralajmërojnë forcimin e ndikimit kinez në Paqësor.
Franca akuzoi Azerbajxhanin për nxitje të trazirave në ishullin e saj të Kaledonisë së Re në Paqësor, duke përmbytur mediat sociale me foto dhe video mashtruese që synojnë policinë franceze.
Njësia franceze e zbulimit të dezinformatave në internet Viginum, e krijuar në përgjigje të aktiviteteve ruse në Afrikë, publikoi një raport të premten duke identifikuar llogaritë e mediave sociale të Azerbajxhanit si përhapje të propagandës antifranceze.
Ministri i Brendshëm francez Gerald Darmanin ishte i pari që ngriti akuza kundër Azerbajxhanit të enjten, por nuk paraqiti prova.
Ministria e Jashtme e Azerbajxhanit hodhi poshtë me shpejtësi ato që i quajti akuza fyese dhe përsëriti të premten se nuk ishte e lidhur me protestat në Kaledoninë e Re.
Viginum raportoi se fushata përfshinte një montazh të një imazhi që tregonte protestues të vdekur pro-pavarësisë pranë një burri të bardhë në një pozicion të qëlluar, me mbishkrimin "Policët francezë janë vrasës".
Theksohet se të paktën 86 postime në platformën X, thuhet se janë bërë nga profile që dyshohet se janë të lidhura me partinë në pushtet YAP të Azerbajxhanit.
Azerbajxhani ka reaguar me zemërim ndaj mbështetjes ushtarake franceze për Armeninë, një republikë në Kaukazin e Jugut me të cilën ka luftuar dy luftëra në tre dekadat e fundit. Franca, e cila ka një komunitet të madh etnik armen, ishte dashamirës ndaj Armenisë dhe i dha asaj pajisje ushtarake.
