LIVE: “Evropa po përgatitet të hyjë në luftë”, vjen paralajmërimi i fortë – Putini ia ka vënë ‘syrin’ këtij ishulli!

Brukseli po përgatitet për hyrjen e Europës në luftë. Kështu pretendon kryeministri hungarez, Viktor Orban, që e vë theksin te nevoja për të forcuar aftësitë mbrojtëse të Hungarisë. Gjatë një interviste radiofonike, udhëheqësi nacionalist paralajmëroi se kishte disa ngjashmëri alarmante mes asaj që po ndodhte tani dhe kohës kur bëheshin përgatitjet për Luftën e Parë dhe të Dytë Botërore.

“Ajo që po ndodh sot në Bruksel dhe Uashington, por më shumë në Bruksel, krijon atmosferën e një konflikti të mundshëm ushtarak, diçka që mund ta cilësojmë si përgatitje për hyrjen e Europës në luftë”.

Orban shton më tej se një situatë e tillë bën të nevojshme forcimin e ushtrisë, pasi në këtë mënyrë mund të pengohet lufta. Megjithatë, Orban beson se frika që Rusia mund të sulmojë ndonjë shtet anëtar të NATO-s, është e pabazë, pasi lufta në Ukrainë kishte treguar limitet e kapaciteteve të Moskës.

“Nuk e konsideroj të arsyeshme që Rusia, e cila nuk po mund dot as Ukrainën të vijë papritur dhe të gllabërojë të gjithë botën perëndimore. Shanset janë shumë të ulëta.”

Orban argumenton se kapacitetet ushtarake të NATO-s, i tejkalojnë ato të Ukrainës dhe prandaj ka pak gjasa që Rusia ose çdo vend tjetër në botë të sulmojë NATO-n. Sipas tij, referencat ndaj kërcënimit rus, janë një prelud i përfshirjes më të thellë të Perëndimit në luftën në Ukrainë, diçka që Orban po përpiqet me çdo kusht të shmangë.

Hungaria, anëtare e BE-së dhe NATO-s, ka refuzuar të sigurojë mbështetje ushtarake për Ukrainën, që prej nisjes së luftës në shkurt të vitit 2022. 

“Lufta në Ukrainë mund të përfundojë vetëm kur Rusia të kuptojë se duhet të tërheqë trupat e saj.”

Kështu deklaroi kancelari gjerman Olaf Scholz, në një konferencë për shtyp në Berlin me homologun e tij portugez.

“Për mua është e rëndësishme që bimët e reja të ujiten”, shtoi ai.

Scholz nënvizoi se konferenca në Zvicër duhet të përdoret për të folur për çështje të rëndësishme, si fakti që armët atomike nuk duhet të përdoren dhe çështja e eksportit të grurit.

Presidenti rus, Vladimir Putin, po synon një ishull strategjik suedez që ofron zotërim mbi Detin Baltik, ka paralajmëruar komandanti i përgjithshëm i ushtrisë suedeze.

“Jam i sigurt se Putini i ka të dy sytë nga Gotland. Qëllimi i tij është të fitojë kontrollin e Detit Baltik”, tha komandanti Micael Byden.

Suedia iu bashkua NATO-s në fillim të marsit dhe tani aleanca është forca mbizotëruese në Detin Baltik, falë kontrollit të Gotland.

Ishulli është një nga më të mëdhenjtë e Detit Baltik, i vendosur rreth 80 kilometra nga bregu suedez dhe 241 kilometra nga enklava ruse e Kaliningradit.

Ushtria ukrainase tashmë po godet objektivat civile në Rusi duke përdorur armë të furnizuara nga Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera perëndimore. Kështu deklaroi ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov gjatë një konference për shtyp, siç raporton Tass.

Ndërhyrja e Lavrov vjen ndërsa në Shtëpinë e Bardhë po zhvillohet një debat nëse armët e furnizuara nga amerikanët për ukrainasit duhet të përdoren për të goditur Rusinë.

Në fillim të konfliktit, presidenti amerikan Joe Biden kishte vënë veton ndaj kësaj pike, por Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken po bën presion që ajo të hiqet.

Javët e fundit, ministri i Jashtëm britanik, David Cameron, deklaroi se i takon Kievit të vendosë nëse do të përdorte armët e furnizuara nga Kievi për të goditur objektivat në territorin rus.

Ukraina ka filluar lirimin e të burgosurve për të shërbyer në ushtrinë e saj, si pjesë e një skeme për të përforcuar ushtrinë.

Bëhet e ditur se një gjykatë në perëndim të Khmelnyskyt ka liruar me kusht dy burra të dënuar për vjedhje, për t’iu bashkuar ushtrisë së vendit.

“Gjykata pranoi kërkesat e tyre dhe urdhëroi Qendrën e Paraburgimit që t’i lirojë menjëherë të dy burrat nga dënimet e tyre me kusht për ta kryer shërbimin ushtarak”, thuhet në një deklaratë të ushtrisë.

“Secili nga burrat është i aftë për shërbim ushtarak, kanë kaluar një përzgjedhje profesionale dhe psikologjike dhe kanë aftësi të mjaftueshme fizike”, shton deklarata.

Siç raportohet, gjykata e Khmelnytskyt po shqyrton edhe 50 parashtresa tjera për lirimin e parakohshëm të të dënuarve që dëshirojnë të shërbejnë në forcat e armatosura.

Skema u nënshkrua së fundmi nga presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, shkruan the Telegraph.

Zyrtarët ukrainas besojnë se masa mund të ndikojë në rritjen e ushtrisë për 20 mijë trupa.

Por, leje për t’iu bashkuar forcave të armatosura kanë vetëm të burgosurit me më pak se tre vjet dënim.

Ata që janë të dënuar për vrasje, korrupsion, përdhunim dhe vepra tjera të rënda, bllokohen nga shërbimi.

Gjithashtu, të përjashtuar janë edhe të dënuarit me sëmundje infektive duke përshirë HIV, tuberkuloz dhe hepatit.

Pas lirimit, të dënuarit do të vendosen nën një mbikëqyrje të rreptë dhe do ta kenë të ndaluar të udhëtojnë larg njësive të tyre ushtarake pa lejen e komandantit.

Kushdo që kapet duke iu shmangur kushteve të lirimit mund të dënohet me 10 vjet burg.

Deri më tash, vetëm 3,000 të burgosur kanë aplikuar për t’iu bashkuar ushtrisë.

Një ditë pasi Rusia njoftoi fazën e parë të "stërvitjeve me teste praktike për përgatitjen dhe përdorimin e armëve bërthamore jostrategjike", Franca kreu lëshimin e parë testues të versionit të rinovuar të raketës së saj ajër-tokë me rreze të mesme veprimi me aftësi bërthamore.

Parisi shpjegoi se operacioni pritej prej disa kohësh, por është e arsyeshme të supozohet se lëvizja franceze mund të jetë një përgjigje indirekte ndaj veprimeve të fundit të Moskës. Me të cilën, ndër të tjera, tensioni tashmë ishte rritur në qiell pasi, në javët e fundit, presidenti francez Emmanuel Macron nuk e kishte përjashtuar dërgimin e trupave në Ukrainë për të mbështetur Kievin kundër avancimit të forcave të Kremlinit.Franca testoi për herë të parë versionin e ri të raketës ajrore me rreze të mesme veprimi me aftësi bërthamore, Asmpa-R, i projektuar për t'u lëshuar nga një avion luftarak Rafale.

Lajmin e ka bërë të ditur ministri francez i Mbrojtjes, Sebastien Lecornu.

Në mënyrë të veçantë, Asmpa-R u nis pa një kokë lufte nga një avion gjatë një stërvitjeje "mbi territorin kombëtar në fund të një fluturimi që përfaqëson një sulm ajror bërthamor".  Operacioni, i quajtur “Durandal”, u krye në territorin kombëtar dhe përfshinte një formacion të avionëve të karburantit A330 Phénix dhe luftëtarëve Rafale B, të cilët hasën në kërcënime të simuluara ajër-ajër dhe tokë-ajër nga Forcat Ajrore. Raketa me aftësi bërthamore, e zhvilluar nga MBDA,u monitorua gjatë fluturimit nga Drejtoria e Përgjithshme e Armatimit (DGA) nga vendet Biscarrosse, Hourtin dhe Quimper. Ndërkohë, Moska duket se nuk e ka injoruar zhvillimin e fundit, por është treguar vigjilente, duke monitoruar situatën.

Aleatët e Ukrainës po luftojnë me mënyrën se si të “shtrydhin” para nga asetet e ngrira ruse për të mbështetur përpjekjet e luftës së Kievit, një debat që bëhet gjithnjë e më urgjent ndërsa Rusia fiton territor në fushën e betejës dhe pasi perspektiva për financat shtetërore të Ukrainës duket më e lëkundshme.Në krye të axhendës ndërsa zyrtarët e financave nga Grupi i Shtatë demokracive të pasura takohen në Stresa, Itali, në brigjet e Lago Maggiore skenike, është ajo që duhet bërë me rezervat e bankës qendrore ruse të ngrira në përgjigje të pushtimit të Ukrainë. Ukraina dhe shumë nga mbështetësit e saj kanë bërë thirrje për konfiskimin e 260 miliardë dollarëve të aseteve ruse të ngrira jashtë vendit pas pushtimit të 24 shkurtit 2022 . Por zyrtarët evropianë kanë rezistuar, duke përmendur shqetësimet e stabilitetit ligjor dhe financiar. Shumica e aseteve të ngrira ndodhen në Evropë. Një plan evropian për të përdorur thjesht interesin e fondeve ruse do të siguronte vetëm një shumë parash çdo vit, të cilat mezi do të plotësonin nevojat e financimit të një muaji për qeverinë ukrainase.

Përçarja e G7

Zyrtarët e Thesarit të SHBA-së dhe ekonomistët e jashtëm po propozojnë mënyra për ta kthyer atë rrjedhje vjetore në një pjesë shumë më të madhe të parave të gatshme. Por, Gjermania po frenon presionin e SHBA-së. “Qeveria gjermane po ofron mbështetje konstruktive për diskutimet për përdorimin më të mirë të mundshëm të të ardhurave nga asetet e ngrira ruse. Është e rëndësishme të theksohet se zgjidhja duhet të ketë siguri juridike”, janë fjalët e zëdhënësit të ministrit të Ekonomisë, Christian Lindner, i intervistuar nga Adnkronos për çështjen që do të jetë në tryezën e G7-s financiare të planifikuar për të premten dhe të shtunën në Stres. “BE ka ndërmarrë tashmë një hap konkret të rëndësishëm në këtë drejtim: ka miratuar një mekanizëm që do të lejojë që fitimet e papritura nga asetet e ngrira ruse të përdoren për të mbështetur Ukrainën. Modeli i BE-së ka avantazhin se mund të gjenerojë disa miliardë euro për rindërtimin e Ukrainës.

Frika e Gjermanisë

Megjithatë, sipas këtij modeli, asetet e bankës qendrore ruse nuk preken”, specifikon zëdhënësi. “Kjo – përfundon ai – respekton parimet themelore të së drejtës ndërkombëtare, siç është imuniteti shtetëror”.  Frika e Berlinit është se konfiskimi i aseteve të bankës qendrore ruse, tre të katërtat e të cilave janë të palëvizshme në Evropë, si dhe shkelje e ligjit ndërkombëtar, mund të provokojnë hakmarrje nga Moska ndaj kompanive gjermane. Dhe një 'hakmarrje' e parë në këtë kuptim nga ana e Kremlinit do të ishte transferimi i aktiviteteve të Bosch në Rusi në godinat e gjigantit Gazprom, siç ndodhi edhe për Ariston italian.  Kështu, deklaratat e Gjermanisë në një farë kuptimi përçajnë G7: Franca po synon një pozicion të përbashkët mes të Mëdhenjve në vazhdën e atij të BE-së. Propozimi i SHBA-së aktualisht mbështetet nga Britania e Madhe, Kanadaja dhe Japonia.

Hakmarrja e Rusisë

Mirëpo, frika e Gjermanisë për hakmarrje, nuk është e pavend, pasi përgjgjigjja e Moskës, ka qenë e menjëhershme.  Rusia do të regjistrojë asetet amerikane, përfshirë letrat me vlerë, që mund të përdoren për të kompensuar humbjet ruse për shkak të ngrirjes së aseteve ruse në Shtetet e Bashkuara, sipas një dekreti të nënshkruar nga Presidenti Vladimir Putin. Urdhri i lëshuar dje liston letrat me vlerë, pasuritë e paluajtshme, pasuritë dhe të drejtat pronësore të aseteve në pronësi të SHBA-së që janë subjekt i sekuestrimit. Ish-presidenti Dmitry Medvedev pranoi muajin e kaluar se ka një sasi të papërfillshme të aseteve të qeverisë amerikane në Rusi dhe se çdo përgjigje nga Rusia do të ishte asimetrike, që do të thotë se do të fokusohej më shumë në asetet e individëve privatë.Asetet e një numri investitorësh të huaj në Rusi, duke përfshirë individë dhe fonde të mëdha investimesh amerikane, mbahen në llogari të veçanta "Tipi C" të prezantuara nga Rusia menjëherë pasi dërgoi trupa në Ukrainë dhe u godit nga një sërë sanksionesh perëndimore në shkurt 2022.

Presidenti rus Vladimir Putin është gati të ndalojë luftën në Ukrainë me një armëpushim të negociuar që njeh linjat aktuale të fushëbetejës, thanë katër burime ruse për Reuters, duke thënë se ai është i përgatitur të luftojë nëse Kievi dhe Perëndimi nuk përgjigjen.

Tre nga burimet, që janë në dijeni me diskutimet në rrethin e Putinit, thanë se lideri veteran rus kishte shprehur zhgënjimin ndaj një grupi të vogël këshilltarësh për atë që ai i sheh si përpjekje të mbështetura nga Perëndimi për të penguar negociatat dhe vendimin e presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskiy për të përjashtuar bisedimet.

“Putini mund të luftojë për aq kohë sa të duhet, por Putini është gjithashtu gati për një armëpushim – për të ngrirë luftën”, tha i katërti-  një burim i lartë rus që ka punuar me Putinin dhe ka njohuri për bisedat e nivelit të lartë në Kremlin.

Ai, si të tjerët të përmendur në këtë storie, foli në kushte anonimiteti duke pasur parasysh ndjeshmërinë e çështjes.

Për këtë, Reuters foli me gjithsej pesë persona që punojnë ose kanë punuar me Putinin në një nivel të lartë në botën politike dhe të biznesit. Burimi i pestë nuk komentoi mbi ngrirjen e luftës në vijat e frontit aktual.

Zëdhënësi i Putinit, Dmitry Peskov, në përgjigje të një kërkese për komentim, tha se shefi i Kremlinit e kishte bërë të qartë vazhdimisht se Rusia ishte e hapur për dialog për të arritur qëllimet e saj, duke thënë se vendi nuk dëshiron “luftë të përjetshme”.

Ministria e jashtme dhe e mbrojtjes e Ukrainës nuk iu përgjigjën pyetjeve.

Emërimi javën e kaluar të ekonomistit Andrei Belousov si ministër i mbrojtjes i Rusisë u pa nga disa analistë ushtarakë dhe politikë perëndimorë si vendosja e ekonomisë ruse në një bazë të përhershme lufte me qëllim që të fitonte një konflikt të zgjatur.

Megjithatë, burimet thanë se Putini, i rizgjedhur në mars për një mandat të ri gjashtëvjeçar, më mirë do të përdorte momentin aktual të Rusisë për ta lënë pas luftën. Ata nuk e komentuan drejtpërdrejt ministrin e ri të mbrojtjes.

Bazuar në njohuritë e tyre për bisedat në radhët e larta të Kremlinit, dy nga burimet thanë se Putin ishte i mendimit se përfitimet në luftën e deritanishme ishin të mjaftueshme për t’i shitur një fitore popullit rus.

Konflikti më i madh tokësor i Europës që nga Lufta e Dytë Botërore ka kushtuar dhjetëra mijëra jetë nga të dyja palët dhe ka çuar në sanksione gjithëpërfshirëse perëndimore ndaj ekonomisë ruse.

Tre burime thanë se Putini e kuptoi se çdo përparim i ri dramatik do të kërkonte një mobilizim tjetër mbarëkombëtar, të cilin ai nuk e donte, me një burim, i cili e njeh presidentin rus, duke thënë se popullariteti i tij ra pas mobilizimit të parë në shtator 2022.

Thirrja kombëtare trembi një pjesë të popullsisë në Rusi, duke bërë që qindra mijëra burra të largoheshin nga vendi. Sondazhet treguan se popullariteti i Putinit ra me disa pikë.

Peskov tha se Rusia nuk kishte nevojë për mobilizim dhe në vend të kësaj po rekrutonte kontraktorë vullnetarë në forcat e armatosura.

Perspektiva për një armëpushim, apo edhe për bisedime paqeje, aktualisht duket e largët.

Zelensky ka thënë në mënyrë të përsëritur se paqja me kushtet e Putinit nuk është fillestare. Ai është zotuar të rimarrë territorin e humbur, duke përfshirë Krimenë, të cilën Rusia e aneksoi në 2014. Ai nënshkroi një dekret në vitin 2022 që zyrtarisht shpalli çdo bisedë me Putinin “të pamundur”.

Një nga burimet parashikoi se asnjë marrëveshje nuk mund të ndodhte derisa Zelensky ishte në pushtet, përveç nëse Rusia e anashkalon atë dhe do të arrinte një marrëveshje me Uashingtonin. Megjithatë, Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, duke folur në Kiev javën e kaluar, u tha gazetarëve se nuk besonte se Putin ishte i interesuar për negociata serioze.

Kreu i Shërbimit Federal të Sigurisë Ruse, Aleksandr Bortnikov akuzoi të premten Ukrainën për përfshirje të drejtpërdrejtë në sulmin terrorist të 22 prillit në sallën e koncerteve Crocus City në rajonin e Moskës.

“Hetimi është duke u zhvilluar, por tashmë është e sigurt të thuhet se inteligjenca ushtarake e Ukrainës është e përfshirë drejtpërdrejt në këtë sulm”, tha Bortnikov në një takim të krerëve të agjencive të sigurisë dhe shërbimeve speciale të Komonuelthit të Shteteve të Pavarura.

Bortnikov theksoi se të gjitha rrethanat e krimit do të vërtetohen dhe të gjitha palët fajtore do të dënohen.

Më 22 mars, persona të armatosur hynë në sallën e qytetit të Crocus në Krasnogorsk, Rajoni i Moskës, dhe gjuajtën plumba rastësisht mbi njerëzit e pafajshëm, duke vrarë të paktën 144 dhe duke plagosur më shumë se 382. Rusia ka akuzuar katër persona për përfshirjen e tyre të drejtpërdrejtë në sulm.

Sipas hetuesve, pas kryerjes së krimit, të dyshuarit ishin nisur drejt Ukrainës, ku shpresonin të gjenin strehë dhe t'i shmangeshin drejtësisë.

Guvernatori i Gadishullit të uzurpuar ukrainas të Krimesë, Sergei Aksyonov, ka thënë të premten se dy njerëz janë vrarë nga një sulm raketor ukrainas në gadishull.

“Si pasojë e një sulmi raketor nga armiku në rajonin Simferopol, dy kalimtarë rasti u vranë”, shkroi Aksyonov.

Ai shtoi se një ndërtesë biznesore u godit gjithashtu në qytetin Alushta, në pjesën juglindore të Krimesë.

Kanali ukrainas në Telegram, Crimean Bridge, e publikoi një video e cila shfaq shpërthime pranë Alushtas, ndërsa kanali Atesh tha se një qendër ruse për komunikim ushtarak u godit në afërsi të Alushtas.

Nuk ka qenë e mundur të verifikohen menjëherë në mënyrë të pavarur pretendimet për këtë rast.

Ndërkohë, agjencia e lajmeve TASS e citoi Ministrinë e Mbrojtjes së Rusisë duke thënë se kundërajrorët i interceptuan tre raketa ATACMS mbi Krimea, dhe se ushtria e ka shkatërruar tre dronë ukrainas që ishin nisur drejt gadishullit.

Ukraina nuk e ka komentuar këtë rast zyrtarisht.