Poetesha e i lirikave të bukura të shkarkuara nga zemra dhe shpirti

Libra

Poetesha e i lirikave të bukura të shkarkuara nga zemra dhe shpirti

Nga: Baki Ymeri Më: 19 dhjetor 2023 Në ora: 15:46
Foto ilustrim

Poeti është profeti që hap portat e parajsës dhe poezia e vërtetë fillimisht lind në frymën hyjnore, pastaj zbret në perandorinë e muzave dhe mund të pushtohet vetëm nga ata që janë të destinuar për pavdekësi. Mihaela Meravei është një zë i talentuar i botës lirike të Rumanisë poetike. Poezia e saj nuk lind nga dhimbja, por nga gjendja e kërkimit, e shndërrimit të së pamundurës në të mundshme, nga etja për monolog në një kohë dialogu të pamundur. Mihaela, përveç meditimeve të universit lirik, shpërndan mesazhe, detaje për jetën, në të cilat trazohet bota njerëzore. Ajo na ofron tekste të ndjeshme dhe të thella përmes autenticitetit dhe sinqeritetit të shprehjes së emocioneve në një regjistër stilistik të zgjedhur. Për të regjistruar vendin e saj në bashkëkohësi, mund ta bashkojmë atë mes poetëve që i japin një pamje të re lirizmit rumun.

Fjala e bukur poetike rumune u gjurmua edhe në këto komunitete bashkëkohore. Në themelet e panteonit të modernitetit poetik rumun, një kontribut meritor dha edhe “babai” i madh që do ta quaja poezi moderne, me në krye poetin e famshëm Mihai Eminescu, i cili u pasua nga një grup poetësh si: Octavian Goga, George Coşbuc, Tudor Arghezi, Lucian Blaga, Nichita Stănescu, Anghel Dumbrăveanu, Marin Sorescu... Në kuptimin femëror, vazhdimisht mbi bazën e këtij moderniteti poetik, në panteonin e letërsisë rumune veçanërisht, militon një brez i ri, me në krye Ana Blandina, Gabriela Melinescu, Florica Bud, Camelia Radulian, Mariana Grigore, Beatrice Silvia Sorescu, Angela Cârcel, Cristina Serghiescu, Mihaela Meravei dhe të tjerë.

Ky grup poetësh bashkëkohorë rumunë rindërton ndërtesën e modernitetit me kodifikime të reja poetike, në kuptimin e risive universale të fjalës së bukur. Mihaela Meravei na ofron poezi të bukura, të frymëzuara dhe të shkarkuara nga zemra dhe shpirti. Autorja shkruan një poezi reflektuese që shpaloset në disa shtresa medituese. Jehona e vargut të saj lind rezonanca të gjera, dërrmuese. Projektohen imazhe dhe tema përmes të cilave marrin formë ylberi të reja lirike, të artikuluara në përballje fjalësh që i bëjnë përshtypje të fortë poezisë dhe krijuesit të saj. Poezitë e saj pasqyrojnë pikturën dhe kaligrafinë, dritën dhe hijen, një alkimi origjinale mes mendimit dhe tekstit, sepse poetja e mbart gjithmonë atë mister në tekst, duke rrjedhur si një ngjyrë fluide në fytyrën e kanavacës së mahnitur: „Mësova të jetoj/ u rrëzova aq herë në mua/ derisa ndjeva shijen e tokës/ dhe u ndërgjegjësova për jetën/ si një moment nga Universi.”

Në mënyrë metaforike, autorja ndjen se poezia është pjesë e qenies së saj. Ajo dhe poezia. Çfarë dialogu i mrekullueshëm! Ajo kurrë nuk u ndje e vetmuar me të. Poezia nuk ka kufi. Fjalët, poashtu. Ato shërojnë plagët, hapin sytë e të verbërve. Fjalët e vërteta shpengojnë dhimbjen dhe errësirën brenda nesh. Erë dhe flladitje, shpirt dhe vështrim! Njeri, nga vjen fjala? Buka është fjalë, drita, po kështu, urrejtja dhe errësira janë fjalë. Fjalë që shërojnë dhe fjalë që vrasin, fjalë që ndriçojnë dhe fjalë që errësojnë. Nevoja për të folur fjalë është një nga nevojat më të zjarrta dhe të nevojshme të njeriut, krahas nevojës për ushqim, për veshje, për dashuri dhe drejtësi. Skulptori përballë ajrit shqipton fjalë, piktori dhe muzikanti poashtu. Për një poet, nevoja për të folur fjalë është si nevoja për të marrë frymë.

Në poezinë e Zonjës Mihaela zbulojmë një varg të pasur mendimesh dhe ndjenjash, në thelb një gjendje e botës në aspektin estetik, një rigjallërim të së tashmes së vazhdueshme, por edhe të kujtesës afektive. Vizioni i saj poetik turbullohet nga pyetjet e mëdha ekzistenciale, me një shprehje lirike konvencionale, nga e cila shpërthen një un i korsetuar nga të kundërtat, por gjithmonë i aftë për të gjetur përgjigje për tepricën e qytetërimit të përditshëm. Është një krijim lirik ndezës, madje dashuria është plot forcë, me trupa që dashurohen. E gjithë qenia e saj poetike dridhet para mistereve të ekzistencës, me kujtimet e heshtjeve stërgjyshore dhe mbivendosjet e gjeografive të brendshme antagoniste, që magjepsen nëpër shirat e vjeshtës, kur liqeni e dashurisë është plot zambakë uji: „Edhe këtë mbrëmje me heshtje ra borë,/ E pandreqshme si e papajtueshme,/ Dhe kjo borë na filtron prej kohësh,/ Mbi fjalë e dashuri oksiduese.”

Numrat janë specialiteti i autores, por kur shpreh mendime, ndjenja dhe ide, përdor me kujdes shkronjat që e ndihmojnë të shprehet, duke pasur gjithmonë diçka për të thënë. Autorja e ndjen dhe e sheh bukurinë aty ku askush nuk e vë re. Fjalët kanë fuqinë për t'i dhënë jetë një universi të pafund. Ato mund të sjellin në ekzistencë një regjistër të pafund idesh dhe ndjenjash. Pra, imagjinoni se keni në dorë një violinë që keni marrë si dhuratë nga prindërit tuaj, pra një shpirt i ndjeshëm dhe delikat. Nëpërmjet saj, ju keni aftësinë për të transmetuar dridhjet e dashurisë deri në fund të botës. Megjithatë, kjo varet nga mënyra se si e keni zotëruar artin e transpozimit të aspiratave fisnike të shpirtit në realitetin e ndjeshëm: „U zhyta kaq shumë herë/ derisa pranova vogëlsinë e qenies/ përballë bujarisë hyjnore,/ duke kuptuar atë urtësi. / është heqja dorë nga egoja / nga shqetësimi për më pak të fuqishmit…”

Mihaela Meravei është një poete me një shprehje artistike të pjekur, reflektuese, origjinale në fjalë dhe emocionin që rrëmben në vargje të paharrueshme. Poetesha prezantohet para lexuesve me një vëllim dygjuhësh (rumanisht-shqip). Ajo është një qenie me temperament, me natyrë të mirë, siç janë pak në letërsinë tonë bashkëkohore. Poezitë e saj janë të shkumëzuara si shampanjë që djeg fytin e etur për dashuri dhe pije të forta. Kalimi i kohës ngjall nostalgji në shpirtin e poetes, që ndjen se nuk i trembet dimrit të ekzistencës, si në shtëpinë e nënës së saj: „Edhe këtë mbrëmje ra borë me heshtje,/ Pandreqshëm si e papajtueshme,/ Dhe kjo borë. ka kohë që na filtron,/ Përtej fjalëve dhe dashurisë oksiduese./ Një shkëndijë ende kalon nëpër mendimet tona/ E mallit, e dashurisë, nga gjendja e vjetër,/ Që isha më shumë se gruaja jote/ Ose një zog me krahët e një fjale.”

Fjalët e Mihaelës janë flutura të metamorfozuara në mendime. Të gjitha këto maska ​​nëpër të cilat kalojnë mendimet e poetes përvijojnë një profil lirik mbresëlënës, real dhe origjinal. Nga fryti i ëndrrave të aj, ne ndjejmë tingujt e psherëtimave tona. Dëgjuar vetëm nga ne, në absolutin e përjetshëm. Poezia e autores është e ngarkuar me imazhe specifike, të cilat jo vetëm shprehin asociacione, por edhe tema shpesh befasuese. Zbulimet filozofike janë gjithmonë të veshura me marrëdhëniet e thjeshta të jetës së përditshme. Kaligrafja e gjendjeve dhe trazirave shpirtërore, Mihaela Meravei ka guximin të thotë të vërteta, të rikrijojë jetën nga copëza ëndrrash dhe sekretesh: „Një e çmenduri e madhe/ Me kreshta leshterikësh e shkumë,/ Ulëritës si tufë e ujkut grabitqar,/ Kur uria për mish e bëri zonjën.../ Një det i çmendu/ Përpjekje dhe perlë e dredhur,/ Duke vrapuar e zgjidhur nëpër ujëra. / Dhe erërat u mblodhën në një vorbull./ Një det i nxirë nga malli e pritja,/ Pritet në pika uji e kripë”! Dendësia e ideve, vrullja e llogaritjes verbale, zbulon një jetë të përditshme të butë ose të trazuar, por jo banale në thelbin e saj. E gjithë kjo është dëshmi e një poezie të thellë, e vaditur nga kaq shumë mundime shpirtërore, e hijeshisë së disponimeve të mirëfillta lirike.

Mihaela Meravei është një burim mrekullish që qetëson çdo mundim të brendshëm. Ajo është arkitektja që riorganizon poetikisht botën, sipas shpirtit të saj, aq të thellë dhe misterioze. Autorja rindërton një rrugë për të dhënë një përkufizim të shkretëtirës që na pret nëse nuk gjejmë forcën të njohim përjetësinë e poezisë. Pronarja e këtyre vargjeve është një qenie e trazuar nga natyra e saj. E bukura hyjnore në poezi, zgjon shqisat e gjumit. Vargu i Mihaleës na mbush shpirtin me ndjenja të bukura. Në zemrën e saj ka vetëm një gjë hyjnore: Zoti: „Përkul ballin sa herë/ koha më kërcen/ Jam kokëfortë si guri/ Formoj veten vetëm në buzë të fatit/ I mpreh shqisat derisa të bëhen pronare/ Duke u kthyer ato në instinktet / Brisku i argjendtë më merr frymën / Dhe unë e kuptoj Zotin në çdo gjë / Kur gjunjëzohem në thelbin e bukës / Të mund ta falënderoj atë për pjesën tjetër të ditëve të mia.” Nostalgjia e autores është e qetë. Intensiteti i ndjenjave është i jashtëzakonshëm. Mihaela Meravei nuk është poetja e heshtjes apo e habisë. Ajo është poetesha e një dhurate hyjnore me aromën e një bote rumune dhe arbërore.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat