Ankimi është ndër aktivitetet më të dëmshme për trurin tonë, shpjegon psikologu Riccardo Germani, duke sugjeruar katër strategji për të menaxhuar zhgënjimin në një mënyrë më pak të dëmshme.
Të gjithë e njohim atë lloj personi dhe nganjëherë jemi vetë ne ata që jemi irritues. Ankimi është një “sport” shumë i njohur. Por është ndër aktivitetet më të dëmshme për trurin tonë. Ndërsa ata që ankohen mund të ndjehen pak të kënaqur kur zbulojnë ankesat e tyre, ata që dëgjojnë akuzat e dikujt tjetër i nënshtrohen torturave të vërteta.
Në fakt është sikur truri fiket. Kështu që ne fillojmë të ndjehemi të irrituar dhe nuk mund të dëgjojmë më se kush ankohet. Padyshim që e njëjta gjë është e vërtetë kur ankohemi dhe përveç që na bën të pakëndshëm, na dëmton vetë ne.
Pse ankesat janë kaq të këqija për trurin tonë?
Deri më tani disa studime (më të përmendurat janë ato nga studiuesi Robert Sapolsky) kanë treguar se ekspozimi ndaj stresit zvogëlon aktivitetin e hipokampusit, një strukturë neuronale thelbësore për proceset njohëse, kujtesën dhe aftësitë e zgjidhjes së problemeve. Ekspozimi i zgjatur ndaj ankesave (30 minuta), rrit nivelet e stresit, të cilat nga ana tjetër mund të kenë efekte të dëmshme në tru. Sikur të mos mjaftonte, ankimi është një zakon ngjitës: neuronet pasqyrë – baza e aftësive tona empatike – nxisin trurin tonë që të rikalibrojë veten në atë ton emocional, duke na tërhequr për të marrë një qëndrim negativ.
Kohët e fundit më ka rastisur të vërej këtë fenomen në kontekste të ndryshme, nga puna te rrethi i miqësive të ngushta. Negativiteti dhe ankimi kanë fuqi shkatërruese. Këtë mund ta kuptoni kur ankoheni dhe kur e gjeni veten duke dëgjuar ankesat e të tjerëve. Ankimi është pak si pirja e duhanit, nuk keni nevojë të ankoheni për tu dëmtuar.
Për të përmirësuar nivelet e mirëqenies tuaj dhe marrëdhëniet me të tjerët është e rëndësishme të bëheni gjithnjë e më të vetëdijshëm për se ankoheni dhe të gjeni disa alternativa për të menaxhuar zhgënjimin (ose të ndihmoni të tjerët ta bëjnë këtë).
Unë sugjeroj këto strategji:
Ankesat duhet të kenë një qëllim të qartë dhe të mos jenë qëllim në vetvete.
Bëhuni specifik. Mos e shtrini polemikën në të gjitha fushat e jetës dhe në të kaluarën. Qëndro i fokusuar.
Mos e teproni. Ankimi është i ligjshëm, por ne duhet t’i japim polemikës një hapësirë shumë të kufizuar.
Përfshini aspekte pozitive edhe në fjalim, për ta bërë më të lehtë për të tjerët që të na dëgjojnë.
