Lëvizjet nga Kosova, sidomos tash e fundit pas 1 janarit të këtij viti (pas liberalizimit të vizave), në këtë rast nga Zvicra, janë një kombinim i disa faktorëve. Në njëra anë, ka një trend të shprehur të largimit për arsye të diversa, si luks apo për shkak të krizës. Njerëzit janë si shpendët shtegtarë, duke shkuar në vende ku është më nxehtë, më sigurt dhe më mirë, duke kërkuar një jetë të re dhe më të mirë.
Zvicra, si vendi më i bukur dhe më i pasur dhe me stabilitet në botë, përballon një realitet paradoksal: edhe pse është një vend i pasur, shumë zviceranë largohen nga ky vend për të eksploruar mundësi të reja dhe për të jetuar në vende të tjera. Kjo është një dinamikë që po perceptohet gjithnjë e më shumë, duke sjellë edhe largime nga vendi i çokolatave.
Gjithashtu, në kontekstin e Kosovës, largimi i qytetarëve është një fenomen i ndryshëm nga ai i periudhës para vitit 1999, kur u dëbuan nga regjimi serb. Sot, largimi i tyre nga Republika e Kosovës, për të cilën kanë luftuar, duke shkuar drejt Zvicrës dhe vendeve të BE-së, shfaq një pasiguri në kuptim. Kjo është një situatë që diskutohet edhe në median zvicerane, duke sjellë dilema dhe pyetje për shkakun e këtij fenomeni.
Ndërkohë, nga ana tjetër, gazeta zvicerane Le Canton27.ch njofton se mbi 800,000 zviceranë aktualisht jetojnë dhe punojnë jashtë vendit të tyre, duke shkuar kryesisht në Gjermani, Francë dhe në vende të tjera. Në këtë kontekst, edhe Kosova ka qenë destinacion për një numër të caktuar zviceranësh, të cilët e shohin këtë vend si një mundësi të sigurt dhe të favorshme për punësim dhe jetë të re.
Përveç kësaj, numri i personave që largohen nga Zvicra për t'u vendosur jashtë vendit ka qenë në rritje në dekadat e fundit. Nga nevoja për të eksploruar botën, për të rilidhur me origjinën, për mundësi profesionale, apo thjesht për dëshirën për aventurë dhe përvojë të re, shumë zviceranë janë tërhequr nga territori kombëtar dhe janë vendosur në vende të ndryshme të botës.
Një shembull konkret është historia e Gianni Zezza, një italian me origjinë zvicerane, i cili vendosi të largohej nga Zvicra në vitin 1989 dhe u vendos në Senegal dhe më pas në Guinea-Bissau. Motivimi i tij për të shkuar në vende të tjera përfshin dëshirën për të eksploruar dhe për të ndërtuar projekte të reja, duke u përfshirë në aktivitete të ndryshme si biznesi dhe punësimi në sektorë të diversifikuar.
Këto histori përshkruajnë dinamikën e largimeve nga Zvicra dhe përballjen me një realitet të ri për një numër të rritur zviceranësh që po zgjedhin të jetojnë dhe të punojnë jashtë kufijve të vendit të tyre.
Disa shtetas të dyfishtë me shtetësi zvicerane jashtë vendit, rreth 75% prej tyre kanë të paktën dy shtetësi dhe kanë zgjedhur të jetojnë dhe të punojnë jashtë vendit të tyre. Në disa raste, ata shfrytëzojnë mundësinë për të marrë shtetësi të vendit pritës. Për shembull, Gianni, një dykombësh italian dhe zviceran, ka menduar për të marrë edhe shtetësinë guineane. Megjithatë, për shkak të komplikimeve administrative, ai zgjodhi të mbetet me një leje qëndrimi në Guinea-Bissau.
Numri i zviceranëve jashtë vendit vazhdon të rritet, dhe historia e Gianni ofron një perspektivë për të kuptuar arsyet e kësaj tendence. Gjatë 20 viteve të fundit, numri i tyre ka vazhduar të shtohet. Një numër gjithnjë e rritur i fëmijëve të lindur jashtë Zvicrës po fitojnë shtetësinë zvicerane, duke përfshirë edhe këtë popullsi në rritje të zviceranëve jashtë vendit.
Për shumë prej tyre, Zvicra mbetet vendi i tyre i fëmijërisë, por ata preferojnë të qëndrojnë në vendet ku kanë gjetur mundësi të reja dhe një jetë të përshtatshme për tyre. Kjo është reflektuar edhe në statistikat migratore, ku përqindja e atyre që largohen nga Zvicra është gjithmonë më e lartë se përqindja e atyre që dëshirojnë të kthehen në vend.
Drejtoria Konsullore e Departamentit Federal të Punëve të Jashtme të Zvicrës ofron shërbime për zviceranët jashtë vendit, duke punuar në bashkëpunim me shërbimet federale të tjera, autoritetet kantonale dhe partnerë të tjerë vendas dhe ndërkombëtarë. Kjo siguron një koordinim efikas për çështjet që kanë të bëjnë me zviceranët që jetojnë dhe punojnë në vende të tjera.
