Një studim i ri amerikan sugjeron që kushtet gjithnjë e më ekstreme të motit në disa pjesë të Shteteve të Bashkuara lidhen me ngrohjen e përshpejtuar në Arktik.
Shkencëtarët zbuluan se ngrohja në rajon përfundimisht prishi modelin rrethor të erës të njohur si vorbulla polare, duke lejuar që kushtet e ftohta të dimrit të zbresin në pjesët më të ulëta të Shteteve të Bashkuara, veçanërisht gjatë valës së ftohtë që goditi Teksasin në shkurt.
Autorët e studimit besojnë se ngrohja do të rezultojë në dimër edhe më të ftohtë në disa zona. Gjatë 40 vjetëve të fundit, regjistrimet satelitore kanë treguar se rritja e temperaturës globale ka një ndikim të madh në Arktik.
Ngrohja në rajon është shumë më e theksuar se në pjesën tjetër të botës dhe ka shkaktuar një rënie të shpejtë të akullit të detit veror të Arktikut.
Shkencëtarët kanë qenë prej kohësh të shqetësuar për ndikimin e një ndryshimi kaq të madh global në pjesën tjetër të planetit.
Një studim i ri tregon se ngrohja në Arktik ndikon ndjeshëm në motin e dimrit në Amerikën e Veriut dhe Azinë Lindore.
Shkencëtarët besojnë se vorbulla polare rezultoi në një valë jashtëzakonisht të ftohtë në Teksas në shkurt të këtij viti.
"Shkrirja e akullit në Euroazinë veriperëndimore, së bashku me rritjen e reshjeve të borës në Siberi, rezulton në rritjen e diferencës së temperaturës nga perëndimi në lindje në kontinentin euroaziatik," shpjegoi autori kryesor i studimit Judah Cohen nga Instituti i Teknologjisë në Masaçusets.
"Ne e dimë se kur rritet diferenca e temperaturës, ka shqetësime më të mëdha të vorbullës polare, dhe kur zvogëlohet ne kemi kushte më ekstreme të motit të dimrit, si vala e ftohtë në Teksas në shkurt," tha shkencëtari.
Studiuesit thonë se gjetjet e tyre bazohen në vëzhgimet dhe modelimin dhe tregojnë për një lidhje fizike midis ndryshimit të klimës në Arktik, shtrirjeve të vorbullës polare dhe ndikimit të tokës.
Autorët e studimit besojnë se puna e tyre mund të ndikojë në një parashikim më të suksesshëm të fillimit të dimrave jashtëzakonisht të ftohtë.
"Një nga përfitimet e këtij studimi është se nëse njihni diçka që mund t'i paraprijë motit dhe nëse e dini se çfarë ndikon tek ata, mund të merrni në kohë për të parashikuar dhe vepruar në kohë," tha Cohen.
"Njerëzit në Teksas në shkurt sigurisht që mund të ishin përgatitur më mirë për atë që po vinte nëse do të ishin paralajmëruar. Disa vdiqën nga efektet e ngrirjes në shtëpitë e tyre, dhe nëse do të ishin paralajmëruar, ata mund të kishin kërkuar strehim," shtoi ai.
Studimi u botua në revistën Science.
