Koordinatori për Antikorrupsionin në Departamentin amerikan të Shtetit Richard Nephew intervistë me Shefin e Shërbimit shqip të Zërit të Amerikës Arben Xhixho, mbi përcaktimin e kryetarit të komunës së Strugës.
Departamenti i Shtetit shpalli të martën si person ‘non grata’ Ramiz Merkon, kryetar i Komunës së Strugës në Maqedoninë e Veriut, për shkak, siç thuhet në njoftim, të përfshirjes së tij në korrupsion të konsiderueshëm, përvetësim fondesh dhe ndërhyrje në procese gjyqësore, duke dëmtuar besimin e publikut ndaj institucioneve demokratike.
Zëri i Amerikës: Zoti Nephew, zoti Escobar, Departamenti i Shtetit përcaktoi për korrupsion madhor kryetarin e bashkisë së Strugës, Ramiz Merko, duke e shpallur një person ‘non grata’. Siç kemi parë me përcaktime të tilla edhe në të kaluarën, njotimi nuk ka shumë specifika. A mund të ndani me më shumë informacion se përse është marrë ky vendim?
Richard Nephew: Vendimi u mor sepse Sekretari i Shtetit kishte informacione të besueshme që sugjeronin se zoti Merko ishte përfshirë në korrupsion madhor. Dhe kështu sipas ligjeve, kur Sekretari arrin në këtë përfundim, përcaktimi i dikujt është ligjërisht i detyrueshëm, siç ndodhi sot.
Zëri i Amerikës: A mund të ndani me ne mbi çfarë provash konkrete është bërë ky përcaktim?
Richard Nephew: Po, informacioni që u publikua si pjesë e njoftimit për shtyp tregon se bëhet fjalë për përvetësim fondesh dhe ndërhyrje në proceset gjyqësore. Dhe ju e dini, duke pasur parasysh natyrën e përcaktimeve dhe bazën e tyre ligjore, ky është informacioni që ne mund të bëjmë publik mbi këtë rast.
Zëri i Amerikës: A pritet të ketë ndikime politike pas këtij përcaktimi?
Gabriel Escobar: Shpresoj që ky vendim do të ndihmojë qeverinë e Maqedonisë së Veriut të vazhdojë përpjekjet e saj për të luftuar korrupsionin.
Zëri i Amerikës: Kemi parë që përcaktime që janë bërë në të kaluarën kanë ngritur pikëpyetje mbi efektshmërinë e tyre dhe nëse ato i shërbejnë synimit të shpallur?
Richard Nephew: Një nga qëllimet kryesore të këtyre përcaktimeve, synimi kryesor i Kongresit që miratoi ligjin, është për të treguar mbështetjen tonë për sundimin e ligjit për përpjekjet kundër korrupsionit në mbarë botën. Dhe duke i identifikuar publikisht, duke i përcaktuar ata në bazë të ligjit 7031C dhe duke u mohuar mundësinë për të ardhur në Shtetet e Bashkuara, ne mendojmë se ndihmojmë në mbështetjen e parimit të sundimit të ligjit.
Ne po ashtu mendojmë se forcojmë normat kundër korrupsionit në aktivitetet dhe praktikat në mbarë botën. Sa herë që flitet për kufizime vizash, ose sanksione, përherë lind pyetja e efektshmërisë dhe ndikimit të tyre. Në përgjithësi, ne kemi patur rezultate shumë të mira duke ndihmuar shoqëritë civile dhe aktivistë të tjerë, për t’u treguar atyre se nuk janë vetëm, se kur ndeshen me individë të korruptuar ata kanë mbështetjen e komunitetit ndërkombëtar.
Zëri i Amerikës: Në vendimet tuaja, a ka rol fakti që një person që përcaktohet është ose jo në pushtet. Në shumicën e rasteve, ata që përcaktohen janë ish-zyrtarë dhe rrallë njerëz që janë në pushtet.
Richard Nephew: Kjo ka të bëjë me pikëpamjen ligjore. Ligji thotë se kur Sekretari i Shtetit ka informacione të besueshme që tregojnë përfshirje në korrupsiuon madhor, Sekretari është i detyruar të vendosë saknksione duke u mohuar këtyre individëve vizat. Pra nga ana ligjore ne veprojmë kur kemi informacione. Kjo është pjesë e hetimeve, që kryhen për të arritur në përcaktimin e dikujt. Nëse dikush është zytar, apo ish-zyrtar, kjo nuk ka shumë rëndësi për atë që na kërkon ligji për të bërë.
Nga ana praktike, identifikimi dhe reagimi ndaj një ish zyrtari të përfshirë në akte korruptive ka meritat e veta. Një pjesë e arsyes pas veprimeve tona është të mbështesim shoqërinë civile, të mbështesim ata që kërkojnë t’i mbajnë përgjegjës individët e korruptuar. Pra që edhe pasi të jenë larguar nga pushteti të mos jenë në gjendje të përfitojnë nga ato që kanë bërë kur ishin në pushtet.
