“Bërtit se të bën mirë për shëndetin fizik dhe mendor”, thonë studimet e fundit. Shumica e njerëzve (veçanërisht vajzat) janë rritur duke dëgjuar këshilla për të mos bërtitur dhe për të folur me qetësi në çdo kohë që të mos duken agresivë.
Por e vërteta është që e bërtitura mund të përdoret (dhe është konfirmuar nga shumë vajza dhe gra) si një mjet çlirues ndaj emocioneve negative. Njësoj si meditimi në pasqyrë, të bërtasësh mund të të ndihmojë të çlirosh energjinë negative, dhe në një periudhë afatshkurtër të ndihmon fizikisht dhe mendërisht.
Nëse të themi se në Suedi është një zonë universitare ku çdo natë në 10 të mbrëmjes dëgjohen ulërima nga dritaret, do trembeshe apo mezi do prisje të shkoje? Tradita në fjalë është quajtur “The Flogsta Scream” emërtuar sipas zonës ku performohet çdo natë dhe është përhapur si ritual që çliron nervat dhe largon stresin, e respektuar më së shumti nga një grup i gjerë studentësh.
E bërtitura, në thelb, është një reagim i njohur që para se të zhvillohej komunikimi linguistik dhe është mjaft i përdorur edhe mes kafshëve, për shembull majmunët, të cilët lajmërojnë rrezikun duke bërtitur. Te njerëzit, e bërtitura zakonisht është një mënyrë e vetëdijshem ose jo për të reaguar në situata të caktuara rreziku, dhimbjeje apo parehatie.
Kur je në një situatë të papëlqyeshme, të ngresh zërin të vendos në pozicionin e agresorit dhe të largon nga ai i viktimës. Në kuptimin më negativ, e bërtitura është një reagim traumatik që në njëfarë mënyre i jep zë dhimbjes që ndjen personi në atë çast.
Studiuesit kanë dalë në rezultatin se e qara dhe e bërtitura kanë të njëjtin efekt çlirues. Imagjino veten duke i dalë përballë detit dhe duke bërtitur. I gjithë tensioni duket sikur hidhet në det.
Në disa vende të botës, si rasti i Suedisë që përmendëm më lart, ka grupe të krijuara me këtë qëllim, çlirimin nga e bërtitura si terapi, e cila nxit hormonet e mirëqenies të aktivizohen dhe ul stresin.