Çrregullimi i mosnjohjes së kufijve është një çrregullim i shëndetit mendor që ndikon në mënyrën se si mendoni dhe ndjeheni për veten dhe të tjerët, duke shkaktuar probleme në funksionimin e jetës së përditshme. Ai përfshin problem me imazhin për veten tuaj, vështirësi në menaxhimin e emocioneve dhe sjelljes dhe një model marrëdhëniesh të paqëndrueshme.
Dikush që ka çrregullimin e personalitetit të mosnjohjes së kufijve, ka frikë të madhe nga braktisja apo paqëndrueshmëria dhe ka vështirësi për të qëndruar vetëm. Megjithatë, zemërimi i papërshtatshëm, impulsiviteti dhe ndryshimet e shpeshta të humorit mund t'i largojnë të tjerët, edhe pse ju dëshironi të keni marrëdhënie të dashura dhe të qëndrueshme me ta.
Çrregullimi i mosnjohjes së kufijve zakonisht fillon në fillim të moshës madhore. Gjendja duket të jetë më e keqe në moshën e rritur dhe gradualisht mund të përmirësohet me kalimin e moshës. Nëse keni këtë lloj çrregullimi, mos u dekurajoni. Shumë njerëz me këtë çrregullim përmirësohen me kalimin e kohës me trajtimin dhe mund të mësojnë të bëjnë jetë të kënaqshme.
Simptomat
Çrregullimi i mosnjohjes së kufijve ndikon në mënyrën se si ndiheni për veten tuaj, si lidheni me të tjerët dhe si silleni.
Shenjat dhe simptomat mund të përfshijnë:
Një frikë e fortë e braktisjes, madje edhe duke shkuar në masa ekstreme për të shmangur ndarjen ose refuzimin real ose të imagjinuar.
Një model i marrëdhënieve intensive të paqëndrueshme, të tilla si idealizimi i dikujt për një moment dhe pastaj befasisht të besosh se personi nuk kujdeset mjaftueshëm ose është mizor me ty.
Ndryshime të shpejta në identifikimin e vetes imazhin për veten, që përfshijnë ndryshimin e qëllimeve dhe vlerave, dhe duke e parë veten si njeri të keq ose sikur nuk ekziston fare.
Periudhat e paranojës së lidhur me stresin dhe humbjes së kontaktit me realitetin, që zgjasin nga disa minuta në disa orë.
Sjellje impulsive dhe e rrezikshme, si bixhozi, seksi i pasigurt, shpenzimet e pamatura, ngrënia e tepërt ose abuzimi me drogën, ose sabotimi i suksesit duke lënë papritmas një punë të mirë ose duke i dhënë fund një marrëdhënie positive.
Kërcënime ose sjellje vetëvrasëse ose vetëlëndim, shpesh si përgjigje ndaj frikës nga ndarja ose refuzimi.
Ndryshime të gjera të humorit që zgjasin nga disa orë në disa ditë, të cilat mund të përfshijnë lumturi intensive, nervozizëm, turp ose ankth.
Ndjenja të vazhdueshme të boshllëkut
Zemërim i papërshtatshëm, i fortë, si p.sh. humbja e shpeshtë e durimit, të qenit sarkastik ose i hidhur, ose të keni zënka fizike.
Kur duhet të shkoni tek mjeku
Nëse jeni të vetëdijshëm se keni ndonjë nga shenjat ose simptomat e mësipërme, bisedoni me mjekun tuaj ose një ofrues të shëndetit mendor.
Nëse vëreni shenja ose simptoma te një anëtar i familjes ose mik, bisedoni me atë person për të shkuar tek një mjek ose ofrues i shëndetit mendor. Por nuk mund të detyrosh dikë të kërkojë ndihmë. Nëse marrëdhënia ju shkakton stres të konsiderueshëm, mund ta gjeni të dobishme të shihni vetë një terapist.
Shkaqet
Ashtu si me çrregullimet e tjera të shëndetit mendor, shkaqet e çrregullimit të personalitetit në lidhje me kufijtë nuk janë kuptuar plotësisht. Përveç faktorëve mjedisorë , të tillë si historia e abuzimit ose neglizhimitnë fëmijëri– çrregullimi i personalitetit me mosnjohjen e kufijve mund të lidhet me:
Gjenetikën. Disa studime të familjeve sugjerojnë se çrregullimet e personalitetit mund të jenë të trashëguara ose të lidhura fort me çrregullime të tjera të shëndetit mendor midis anëtarëve të familjes.
Anomalitë e trurit. Disa kërkime kanë treguar ndryshime në zona të caktuara të trurit të përfshira në rregullimin e emocioneve, impulsivitetin dhe agresionin. Përveç kësaj, disa kimikate të trurit që ndihmojnë në rregullimin e humorit, si serotonina, mund të mos funksionojnë siç duhet.
Faktoret e rrezikut
Disa faktorë që lidhen me zhvillimin e personalitetit mund të rrisin rrezikun e zhvillimit të çrregullimit të personalitetit me mosnjohjen e kufijve. Kjo perfshin:
Predispozita trashëgimore. Ju mund të jeni në një rrezik më të lartë nëse një i afërm i afërt - nëna, babai, vëllai ose motra juaj - ka të njëjtin çrregullim ose një çrregullim të ngjashëm.
Fëmijëria stresuese. Shumë njerëz me këtë çrregullim raportojnë se janë abuzuar seksualisht ose fizikisht ose janë neglizhuar gjatë fëmijërisë. Disa njerëz kanë humbur ose janë ndarë nga një prind ose kujdestar i afërt kur kanë qenë të vegjël ose kanë pasur prindër ose kujdestarë me keqpërdorim të substancave ose probleme të tjera të shëndetit mendor. Të tjerë janë ekspozuar ndaj konflikteve armiqësore dhe marrëdhënieve të paqëndrueshme familjare.
Komplikimet
Çrregullimi i personalitetit kufitar mund të dëmtojë shumë fusha të jetës suaj. Mund të ndikojë negativisht në marrëdhëniet intime, punët, shkollën, aktivitetet sociale dhe vetë-imazhin, duke rezultuar në:
Ndryshime ose humbje të përsëritura të punës
Mos kryerja e arsimit
Çështje të shumta ligjore, si burgu
Marrëdhëniet e mbushura me konflikte, stresi martesor ose divorci
Vetëlëndim, si prerje ose djegie etj.
