​Vrasësi i heshtur: Shkaqet dhe pasojat e kolesterolit të lartë në gjak

Shëndetësia

​Vrasësi i heshtur: Shkaqet dhe pasojat e kolesterolit të lartë në gjak

Më: 28 shkurt 2021 Në ora: 16:34
Foto ilustruese

Trupit i duhet pak kolesterol, duke përfshirë LDL, i ashtuquajtur kolesterol i keq, për të funksionuar si duhet. Por nëse nivelet e kolesterolit LDL janë shumë të larta, kjo mund të rrisë rrezikun e problemeve serioze shëndetësore.

Sëmundja kardiovaskulare është shkaku kryesor i vdekjeve në të gjithë botën, dhe deri në vitin 2030 ai numër i vdekjeve pritet të rritet nga 17.5 milionë aktual në 23 milionë. Në Evropë, rreth katër milionë njerëz vdesin çdo vit nga sëmundje kardiovaskulare, ose 45% e të gjitha vdekjeve.

Fakti i favorshëm është se shumica e sëmundjeve kardiovaskulare mund të parandalohen duke shmangur faktorët e rrezikut, të tilla si pirja e duhanit, dieta e papërshtatshme dhe aktiviteti i pamjaftueshëm fizik, deri në 80% të vdekjeve të parakohshme. Kolesteroli shpesh ngrihet në sfondin e sëmundjes së zemrës.

Kolesteroli i keq është një lipoproteinë me densitet të ulët. Është e nevojshme për zhvillimin e shëndetshëm të qelizave në trup, por nëse është i ngritur, është shkaku i depozitimit të dhjamit brenda kapilarëve dhe arterieve, të cilat mund të shkaktojnë sulme në zemër dhe goditje në tru.

HDL, i ashtuquajturi kolesteroli i mirë është një lipoproteinë me dendësi të lartë. Lidhet me kolesterolin dhe parandalon akumulimin e yndyrës në enët e gjakut. Zvogëlon mundësinë e sulmit në zemër dhe goditjes në tru.

Trigliceridet janë yndyra, përbërje alkoolike të glicerinës dhe acideve yndyrore. Gëlltiten përmes ushqimit, por ruhen edhe në qelizat dhjamore të trupit.

Kolesteroli shprehet në njësi ndërkombëtare mmol / l (milimola për litër). Vlerat e rekomanduara të kolesterolit total kanë ndryshuar gjatë historisë, kështu që dikur vlera deri në 7 mmol / l konsiderohej e shëndetshme, ndërsa sot kufiri i sipërm i kolesterolit total është 5 mmol / L.

Vlerat aktuale janë të vlefshme:

Gratë - kolesterol total 1.2 mmol / l; Kolesteroli LDL

Meshkujt - kolesteroli total 1.0 mmol / l; Kolesteroli LDL

Simptomat nuk shfaqen derisa të ndodhin komplikime

Në shumicën e rasteve, kolesteroli i ngritur është një problem "i heshtur". Zakonisht nuk shkakton asnjë simptomë. Shumë njerëz as nuk e kuptojnë se kanë kolesterol të lartë derisa të zhvillojnë komplikime serioze, të tilla si një sulm në zemër ose goditje në tru. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të bëni një test rutinë të gjakut.

Zemra nuk merr oksigjen të mjaftueshëm kur depozitat yndyrore depozitohen në enët e gjakut pasi që rrjedha e gjakut nëpër arterie është e dëmtuar. Një sulm ishemik kalimtar është shumë i ngjashëm me një goditje në tru, por shumë më i butë dhe shkaktohet nga kolesteroli i ngritur.

Simptomat e një sulmi ishemik janë:

Marramendje

Problemet e bilancit

Mpirje në njërën anë të trupit

Humbja e përkohshme e shikimit

Goditje në tru

Shkaqet e kolesterolit të lartë

Njerëzit që hanë shumë ushqim të lartë në kolesterol, yndyra të ngopura dhe yndyra trans mund të rrisin rrezikun e tyre për të zhvilluar kolesterol të lartë. Faktorë të tjerë përfshijnë pasivitetin dhe pirjen e duhanit. Gjenetika gjithashtu mund të ndikojë në shanset e zhvillimit të kolesterolit të lartë. Nëse prindërit kanë kolesterol të ngritur, rreziku është më i lartë. Në raste të rralla, kolesteroli i ngritur shkaktohet nga hiperkolesterolemia familjare. Ky çrregullim gjenetik parandalon trupin që të heqë LDL. Kushtet e tjera mjekësore, të tilla si diabeti dhe hipotiroidizmi, gjithashtu mund të rrisin rrezikun e zhvillimit të kolesterolit të lartë dhe ndërlikimeve të lidhura me të.

Faktorët e rrezikut për kolesterol të lartë ose mbipeshë:

Dieta jo e shëndetshme

Pirja e duhanit

Ushtrim

Histori familjare e diabetit me kolesterol të lartë

Ulja e kolesterolit nga dieta

Kufizoni marrjen tuaj të ushqimeve me shumë kolesterol, të tilla si yndyra të ngopura dhe yndyra trans. Zgjidhni burime me pak yndyrë të proteinave, të tilla si mishi i pulës, peshkut dhe bishtajoreve. Hani një gamë të gjerë ushqimesh të pasura me fibra, të tilla si frutat, perimet dhe drithërat.

Ushqime që përmbajnë omega-3 acide yndyrore gjithashtu mund të ndihmojnë në uljen e niveleve të LDL, si salmoni, skumbri dhe harenga, arrat, bajamet, farat e lirit të bluara dhe avokado.

Faktorët gjenetikë të rrezikut për kolesterolin e lartë nuk mund të kontrollohen. Sidoqoftë, stili i jetës mund të ndikojë ndjeshëm në nivelet e kolesterolit. Për të zvogëluar rrezikun e shfaqjes së kolesterolit të lartë hani ushqime me pak kolesterol dhe yndyra shtazore dhe me shumë fibra, shmangni konsumimin e tepërt të alkoolit, mbaj një peshë të shëndetshme, ushtroni rregullisht, mos pini duhan, kontrolloni rregullisht pasqyrën e gjakut.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat