Për një kohë të gjatë, njerëzve u ishte thënë të qëndronin plotësisht larg yndyrës. Kohët e fundit, yndyra duket se është përsëri në tryezë, por vetëm lloje të caktuara saj. Me kaq shumë mesazhe konfliktuale rreth llojeve të yndyrës që duhet konsumuar, nuk është çudi që shumë njerëz janë të hutuar. Më poshtë jepen vetëm disa arsye pse këshillat në lidhje me yndyrën janë kaq konfuze – dhe sa yndyrë duhet të hani vërtet.
Disa yndyrna janë thelbësore për dietën tonë pasi na japin energji dhe na ndihmojnë të thithim disa vitamina, duke përfshirë vitaminën A, D dhe E. Por ka shumë lloje të ndryshme yndyrnash dhe ngrënia e tepërt e disa llojeve të caktuara mund të jetë e dëmshme për ne. Yndyrnat e pangopura njihen si yndyrna “të mira” dhe janë të rëndësishme për të na ndihmuar në uljen e kolesterolit dhe për të mbajtur zemrën të shëndetshme. Yndyrnat e pangopura mund të gjenden në ushqime të tilla si avokado, vajra ulliri ose kikiriku dhe peshq.
Por yndyrnat e ngopura mund të jenë të këqija për ne kur hahen me tepri dhe mund të rrisin kolesterolin dhe rrezikun e sëmundjeve të zemrës. Yndyrnat trans gjithashtu mund të rrisin nivelet e kolesterolit. Ushqimet që përmbajnë yndyrna të ngopura dhe trans përfshijnë gjalpë, djathë, proshutë, biskota dhe ushqime të skuqura.
Yndyra është e rëndësishme
Shumë autoritete në të gjithë botën pajtohen që yndyra është një pjesë e rëndësishme e një diete të shëndetshme. Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) rekomandon që njerëzit të marrin jo më shumë se 30% të kalorive të tyre ditore nga yndyra – nga të cilat vetëm 10% e kalorive ditore duhet të vijnë nga yndyrnat e ngopura, dhe më pak se 1% nga yndyrnat trans.
Rekomandimet e Mbretërisë së Bashkuar janë pothuajse të njëjta, duke kufizuar yndyrnat e ngopura në vetëm 10% të marrjes sonë të përditshme të kalorive – rreth 30g në ditë për burrat (rreth 270 kalori) dhe 20g për gratë (rreth 180 kalori).
Por në Evropë, rekomandimet shëndetësore sugjerojnë që yndyra duhet të përmbajë midis 20-35% të kalorive tona ditore. Nuk ka rekomandime se sa kalori duhet të marrim nga yndyrnat e ngopura ose trans – vetëm se këto duhet të jenë të kufizuara. Në SHBA, njerëzit këshillohen të kufizojnë marrjen e yndyrës së ngopur në më pak se 10% të kalorive ditore.
Pra, ndërsa duket se ekziston një marrëveshje për sa yndyrë duhet të hanë njerëzit, ndryshimet e lehta në këto rekomandime – si dhe ndryshimet në sa prej llojeve të caktuara të yndyrës duhet të hamë – mund të shpjegojnë konfuzionin nëse duhet ose jo të hamë yndyrë dhe sa prej tyre duhet të konsumojmë.
