Në Tokë bie shi e borë, por çfarë bie në gjithësi?

Shkencë & Teknologji

Në Tokë bie shi e borë, por çfarë bie në gjithësi?

Më: 4 janar 2021 Në ora: 07:31
Foto ilustrim

Dimrat mund të mbulojnë pjesë të Tokës në dëborë. Por si janë kushtet e dimrit diku tjetër në univers?

Ideja e borës ndërplanetare tingëllon e arsyeshme: Gjithë sa ju duhet është akulli dhe diçka në atmosferë që ai akull të kapet, apo jo? Meteorologjia e huaj është një tip më e komplikuar se kaq, por shkenca në zhvillim e hapësirës konfirmon se, po, bora hapësinore ndodhë, shkruan Live Science, transmeton Insajderi.

Shkencëtarët tashmë kanë vërejtur reshje dëbore disa herë në Mars. Me një temperaturë mesatare rreth minus 60 gradë Celsius, planeti i kuq është sigurisht mjaft i ftohtë për borë.

Ndërkohë, poli jugor i Marsit mban një kapak të dioksidit të karbonit të ngrirë (i njohur edhe si “akull i thatë”) gjatë gjithë vitit.

Përkundër një furnizimi të qëndrueshëm me re, bora rrallë grumbullohet në sipërfaqen e Planetit të Kuq. Për shkak se atmosfera e Marsit është aq e hollë – rreth 100 herë më e hollë se ajo e Tokës – uji i lëngshëm bie shumë ngadalë dhe ka prirje të avullojë pothuajse menjëherë.

Po diku tjetër në sistemin tonë diellor? Retë që shihen duke u rrotulluar lart mbi sipërfaqen e Jupiterit në maj 2017 do të ishin pothuajse me siguri të ngrira, thanë shkencëtarët, dhe ka të ngjarë të hedhin një përzierje të akullt të ujit dhe amoniakut që mund të konsiderohet diçka midis borës dhe breshrit.

Ndërkohë, hëna e gjashtë më e madhe e Saturnit, Enceladus, mund të jetë vendi më i mirë për skijim ndërplanetar, sipas të dhënave të marra nga sonda e madhe NASA e Cassini në 2011-tën.

Anija kozmike zbuloi se grimcat e akullit të dëbuara nga gejzerat në hënën e akullt bien përsëri në Enceladus në modele të parashikueshme, duke krijuar shpate kristalesh të imëta që me gjasë do të ishin perfekte për skijim.

Sidoqoftë: “bora” e kristalit bie me një ritëm jashtëzakonisht të ngadaltë nga standardet e Tokës: më pak se një e mijta e milimetrit në vit, thanë shkencëtarët. Për të grumbulluar afërsisht 100 metra do të duheshin disa dhjetëra miliona vjet.

Diku tjetër, bëhet më e çuditshme. Në Kepler-13Ab, një planet masiv i ekzoplanetit që është gjashtë herë më i madh se Jupiteri dhe që shtrihet 1,730 vjet dritë larg Tokës, aty bie dyoksid titaniumi, një nga përbërësit aktivë në kremin kundër diellit. Gjithashtu, mund të bjerë diamante në Uran dhe Neptun.

Bora dhe uji i ngrirë këtu në Tokë mund të duket i mërzitshëm në krahasim, por të paktën ju mund të rrini ulur, të relaksoheni dhe të kapni foto mahnitëse të shkrepni fotografi mahnitëse.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat