Kur Presidenti turk këto ditë vizitoi Vladimir Putin në Soçi, ata të dy demonstruan mirëkuptimin më të mirë. "Paqja në Siri varet nga vendet tona," tha Rexhep Tajip Erdogan - sikur Turqia dhe Rusia të luanin në të njëjtën ligë botërore. Turqia dëshiron që avionët luftarak rus të ndalojnë bombardimet e grupeve siriane që Turqia është duke i mbështetur. Nuk dihej nëse Putini pranoi ta bënte këtë. Ishte e qartë, megjithatë, se Erdogan nuk vrapoi menjëherë në vendbanimin e Putinit në Detin e Zi, por si një president i divizionit të dytë. Nga njëra anë, kjo i detyrohet Putinit, i cili pëlqen të theksojë statusin e Rusisë si një shtet me armë bërthamore dhe me një vend të përhershëm në Këshillin e Sigurimit të OKB -së. Po ashtu theksoi edhe dy vendet që nuk kanë asnjë lidhje me këtë takim: Gjermaninë dhe SHBA. Por më shumë për këtë më vonë.
Marrëdhëniet midis Putinit dhe Erdoganit ndryshuan thellësisht në 2015. Në atë kohë, turqit rrëzuan një avion rus në hapësirën e tyre ajrore në kufirin me Sirinë. Putin u përgjigj me sanksione, Erdogan shpëtoi lehtë, gjashtë muaj më vonë kërkoi falje. Që atëherë, është sqaruar mes dy festimeve të superfuqisë, se cili është edhe më i fortë. Kohët e fundit, ekuilibri i fuqive është kthyer përsëri në favor të Putinit.
Para këtij samiti, presidenti turk luftoi me këmbëngulje për të përmirësuar pozicionin e tij në marrëdhëniet ruso-turke. Erdogan reduktoi importet e gazit të Turqisë nga Rusia dhe në vend të kësaj importoi më shumë lëndë të parë nga Azerbajxhani. Erdogani zhvilloi luftëra, në mënyrë që të arrinte lartësinë e komandantit ajror të Putinit. Trupat turke kanë pushtuar Sirinë veriore tri herë që nga viti 2016. Erdogani dërgoi mercenarë dhe këshilltarë ushtarakë në Libi, për të kthyer luftën civile kundër gjeneralit të preferuar të Moskës, Haftar. Erdoganndihmoi Azerbajxhanin të fitojë luftën Azero-Armen kundër Nagorni-Karabakut në vitin 2020.
Putinit nuk i pëlqeu e gjithë kjo. Ai e pa Erdoganin të zgjerojë ndikimin e tij në zjarret në Evropë. Erdoganka fituar një terren në Siri pavarësisht luftimeve kundër aleatit të Putinit, diktatorit sirian Bashar al-Assad. Erdogantani dëshiron të parandalojë hyrjen e tij në bastionin e opozitës pranë Idlibit në kufirin turk. Por Erdoganpërdori krejtësisht të moderuar të gjithë inflacionin ushtarak, sepse ai neglizhoi faktorin vendimtar: Perëndimin.
Erdogani po i humb kontaktet
Jo se Amerika ose BE luajnë një rol të madh në Siri apo Kaukaz, por ato janë thjesht të një rëndësie jetike për Turqinë, si një opsion i dytë në mënyrë që të mos ia shtrij dorën Rusisë. Ishte vendimtare për Erdoganin që të kishte marrëdhënie të mira miqësore me Donald Trump. Po aq e rëndësishme sikurse takimet me Angela Merkel, e cila e takoi atë disa herë për arsye politike. Tani njëri është zhdukur dhe tjetri po largohet.
Erdogan u përpoq shumë këtë muaj për të takuar Presidentin amerikan Joe Biden. Turqit propozuan një takim në periferi të samitit të OKB-së në Nju Jork në mes të shtatorit. Por ekipi i Biden e refuzoi. Në vend të kësaj, ata dërguan një listë shqetësimesh: situata e të drejtave të njeriut në Turqi, blerja e raketave kundërajrore ruse S-400, pushtimi turk i Sirisë veriore, marrëdhëniet e prishur me Greqinë dhe Qipron. Asnjë përkëdhelje, asnjë mirënjohje e rolit kaq të rëndësishëm të Turqisë, asnjë koncesion. Marrëdhëniet amerikano-turke janë në nivelin më të ulët të të gjitha kohërave, tha Erdogannë Nju Jork.
Me Evropën po ashtu nuk duket më mirë. Sipas Merkelit, pozicioni francez do të mbizotërojë më fort në Evropë. Dhe kjo do të thotë: vështirësi ndaj Ankarasë. Franca sapo ka nënshkruar një pakt ndihme me Greqinë, përfshirë dërgesat e mëdha të armëve. Koalicioni i SPD i Partisë Ekologjike dhe FDP nëse fiton, Gjermania do të këmbëngul edhe më, për ashpërsinë e Francës ashtu si Angela Merkel. Nëse të Gjelbrit marrin ministrinë e jashtme, Turqia do të përballet me shumë ligjërata diplomatike. Erdogando të dëgjojë rastësisht, por ai gjithashtu nuk do të pranoi më leksionet më një vesh të hapur. Kjo do të jetë një tjetër ulje historike për Presidentin turk.
Pra, ky njeri pa opsionin aktual në perëndim u takua me Vladimir Putinin. Në Soçi , Presidenti rus e vendosi atë në peshore për peshat e rënda ndërkombëtare dhe zbuloi se Erdogankishte humbur peshë politike. Putin i ka ofruar ndihmë me rimëkëmbjen alla ruse: më shumë raketa S-400 që Erdoganishte i lumtur të blinte, më shumë gaz natyror nga Rusia, më shumë këshilltar ushtarak etj. Ende nuk dihet nëse Erdogani ka marrë ndonjë koncesion të prekshëm për refugjatët dhe opozitën në veri të Sirisë.
Për Erdoganin, vizita në Soçi mund të duket si një rimëkëmbje pasi u hodh në erë në Nju Jork. Për Turqinë ishte një vetë-zvogëlim i hidhur.
Nga gjermanishtja Sherif Ramabaja
