Australia pritet të blejë deri në pesë nëndetëse të klasit Virginia të SHBA deri në fund të dekadës përpara se të ndërtojë nëndetëse të reja të dizajnuara nga Britania në Australinë e Jugut nën AUKUS që do t'i përshtaten më mirë kushteve dhe rrethanave australiane. Rreth vitit 2027, nëndetëset bërthamore amerikane pritet të vendosen në Australinë Perëndimore.
Informacione më të detajuara priten të hënën, kur presidenti amerikan Joe Biden do të takohet me Sunak dhe Albanese në San Diego, një bazë e rëndësishme e marinës amerikane ku ndodhen edhe nëndetëset.
Projekti më i madh në histori
Kalimi nga gjashtë nëndetëse konvencionale me naftë elektrike në një flotë me energji bërthamore vjen me një çmim prej 100-170 miliardë dollarë Australianë (66-112 miliardë dollarë), projekti më i madh i mbrojtjes australiane në histori. Ai sjell gjithashtu aftësi të shtuara të shtrirjes, vjedhjes dhe sulmit, aftësi kyçe duke pasur parasysh mbështetjen e Canberrës në transportin detar për tregti dhe kabllot nënujore për telekomunikacionet, thanë zyrtarët. Nëndetëset bërthamore janë një zonë kyçe ku SHBA ka një avantazh ndaj marinës së Kinës, e cila është më e madhja në botë, tha Peter Dean, bashkëautor i rishikimit strategjik të mbrojtjes së Australisë, dorëzuar në qeveri muajin e kaluar dhe që do të publikohet në prill.
"Është kritike që Australia të ketë të njëjtën aftësi për të penguar, ose, nëse është e nevojshme, për të luftuar Kinën, pasi zgjeron flotën e saj të nëndetëseve bërthamore dhe shkon më thellë në ujërat veriore të Australisë," tha ai për Reuters.
"Gjëja e parë që bëjnë nëndetëset është gjuetia e nëndetëseve të tjera," tha ai. "Ne duhet të jemi në gjendje t'i gjurmojmë ato nëndetëse dhe nëse ka një konflikt me dikë, të përgjigjemi siç duhet. Ato janë një pjesë vërtet e rëndësishme e aftësisë sonë parandaluese." Shtylla e dytë e AUKUS janë armët hipersonike, lufta elektronike dhe aftësitë nëndetëse. Politico.eu shkruan për një sërë pengesash që mund të shihen në realizimin e planit të përmendur të ndërtimit të nëndetëseve, duke përfshirë lejet e eksportit dhe kohëzgjatjen e pritshme të projektit: nëndetëset e reja mund të vihen në përdorim në dekadën e ardhshme.
Mesazh për Kinën
Kjo lëvizje është një mesazh për Kinën, që të moderojë politikën e saj në Indo-Paqësorin, sepse vendet e tjera, duke përfshirë fuqitë e mëdha (SHBA, Indi), nuk janë të prirura të tolerojnë politikat e pafytyra dhe agresive të Pekinit. Filloi duke i kthyer shkëmbinjtë në ishuj ku janë vendosur forcat luftarake kineze, vazhdoi duke mos pranuar kufijtë ekzistues në det, duke përvetësuar ishuj të vërtetë, për shembull kur bëhet fjalë për ishujt japonezë Senkaku.
India gjithashtu do të konfirmojë sjelljen e dhunshme të ushtrisë kineze në kufirin e papërcaktuar në Himalajet, presionin ekonomik kinez të Australisë kur Canberra kërkoi një hetim për shfaqjen e virusit Covid-19 në Wuhan, Kinë. AUKUS është vetëm një nga një seri mekanizmash që po krijohen për t'i bërë të ditur Republikës Popullore të Kinës se nuk ka aleatë dhe se është e mençur t'i kthehet politikës së kompromisit dhe marrëveshjes, të heqë dorë nga veprimet e një pozicioni i pushtetit. Të premten, përpara se të nisej për në San Diego, kryeministri australian Albanese vizitoi Indinë dhe foli me kryeministrin Narendra Modi për "forcimin e partneritetit të mbrojtjes dhe sigurisë për të siguruar stabilitetin në Indo-Paqësorin".
SHBA është në negociata me Republikën e Koresë (Jug) dhe Japoninë për të formuar një partneritet të ri trepalësh që, me Quad (i përbërë nga India, Japonia, SHBA dhe Australia), do të forconte vijën mbrojtëse që duhet të jetë një pengesë e fuqishme në PRC. Republika Popullore e Kinës reagoi ndaj lajmeve të Reuters duke thënë se blerja e nëndetëseve britanike dhe amerikane me energji bërthamore nga Australia përbën një "rrezik serioz të përhapjes bërthamore". Reuters kujton se deri më tani vetëm pesë fuqi të mëdha bërthamore, Rusia, Republika Popullore e Kinës, SHBA, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca kanë nëndetëse bërthamore.
