Deri më 17 gusht Maqedonia dhe Bullgaria duhet të shpallin se për çfarë kanë rënë dakord historianët nga komisioni i përbashkët
Më 17 gusht, shtetet e Maqedonisë dhe Bullgarisë duhet të publikojnë në ueb-faqet e tyre rekomandimet e miratuara tashmë nga puna e Komisionit të Përbashkët Ekspert Multidisiplinar për Çështje Historike dhe Arsimore.
Kështu shkruhet në Protokollin dypalësh, të cilin ministrat e Punëve të Jashtme të Maqedonisë dhe Bullgarisë, Bujar Osmani dhe Teodora Gençovska, e nënshkruan më 17 korrik në Sofje.
Në Protokoll, në rubrikën "Tema e historisë" shkruhet se "të dy qeveritë duhet të publikojnë brenda një muaji të gjitha rekomandimet e miratuara tashmë nga puna e mëparshme e Komisionit të Përbashkët të Ekspertëve Multidisiplinar për Çështjet Historike dhe Arsimore".
Ilija Dimovski nga VMRO-DPMNE thotë se “me nënshkrimin e Protokollit në bazë të nenit 12 të Marrëveshjes për miqësi, fqinjësi të mirë dhe bashkëpunim, Republika e Maqedonisë ndërmerr para Bullgarisë (dhe fatkeqësisht edhe para Bashkimit Evropian) një sërë obligimesh që janë të paarsyeshme dhe përtej praktikës aktuale të anëtarësimit të anëtarëve të BE-së, por edhe shkojnë përtej marrëveshjes në aspektin e përmbajtjes, qëllimeve, afateve dhe materies.
Më intereson shumë se si një komision i emëruar politikisht do ta përshtatë, rregullojë dhe ndryshojë të vërtetën historike që na kanë mësuar brez pas brezi. Por edhe pozita e komisionit të emëruar politikisht do të jetë tentativë për shkatërrimin e mijëra vëllimeve me botime profesionale, simpoziume dhe libra që shkenca jonë dhe ajo botërore i krijoi në më shumë se 7 dekadat e kaluara”, ka shkruar ish-deputeti Dimovski në Facebook.
Publikimi i Protokollit shkaktoi reagime të furishme në opinionin maqedonas.
Historianë, politikanë, profesorë dhe gjuhëtarë besojnë se nënshkrimi i këtij dokumenti nga pala maqedonase do të thotë disfatë për diplomacinë maqedonase dhe fyerje e rëndë e interesave dhe identitetit maqedonas.
Këtu është një pjesë tjetër e detyrave për Maqedoninë në kapitullin "Tema e historisë":
“Të dy vendet pranojnë në 2022 dhe 2023 të nderojnë të gjitha ngjarjet dhe personalitetet e përbashkëta historike për të cilat tashmë është rënë dakord nga Komisioni i Përbashkët Multidisiplinar i Ekspertëve për Çështjet Historike dhe Arsimore. Nëse do të ketë vullnet politik nga të dy vendet, do të festohen ngjarje dhe personalitete të tjera të përbashkëta historike.
Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut do të përgatisë dhe do të dorëzojë një përmbledhje paraprake të mësimit për klasën e VII nga programi arsimor i Republikës së Maqedonisë së Veriut me temën e shtetit të Samoilit, në përputhje me rekomandimin e Komisionit dhe marrëveshjen. Komisioni i përbashkët multidisiplinar i ekspertëve për çështje historike dhe arsimore do të hartojë dhe zbatojë një plan pune, i cili parashikon mbajtjen e 8 deri në 10 takimeve në vit”.
