LIVE: Vazhdon lufta/ Detajet e fundit çka po ndodhë me eksportet ukrainase të drithit në Detin e Zi

Tre anije të tjera të ngarkuara me drithë u larguan sot nga portet e Ukrainës në drejtim të Turqisë për inspektim, njoftoi ministria turke e mbrojtjes. Rifillimi i eksporteve ukrainase të grurit shihet si një provë e marrëveshjes së Kievit dhe Moskës me mbështetjen e Kombeve të Bashkuara dhe Turqisë për krjimin e korridoreve për kalimin e sigurt të anijeve ukrainase, të bllokuara në porte që nga fillimi i sulmit rus më 24 shkurt.

Qendra e Përbashkët Koordinuese në Stamboll, e cila grumbullon personelin inspektues nga Rusia, Ukraina, Turqia dhe Kombet e Bashkuara, njoftoi se dy nga anijet janë nisur nga një port në qytetin Chornomorsk dhe një nga Odesa.

Tre anijet që transportojnë një mbi 58 mijë tonë misër u autorizuan të largohen nga portet e Ukrainës, në kuadër të një marrëveshjeje për të rinisur eksportet e grurit ukrainas, të cilat ishin bllokuar që nga fillimi i sulmit të Rusisë më 24 shkurt.

Ministria turke e Mbrojtjes shkroi në Twitter se një anije me flamurin e Panamasë “Navistar”, që po transporton 33 mijë tonë misër, pasi të inspektohet në Stamboll do të niset drejt Irlandës.

Anija e dytë malteze “Rojen”, po transporton 13 mijë tonë misër drejt Britanisë.

Ndërsa anija turke “Polarnet” u nis në drejtim të portit “Karasu” të Turqisë në Detin e Zi me 12 mijë tonë misër.

Ukraina është një nga eksportuesit kryesorë të drithërave në botë. Sulmi i Kremlinit bllokoi dërgesat e saj meqenëse rrugët kyçe në portet ukrainase në Detin e Zi u mbyllën krejtësisht, çka shkaktoi rritje të çmimeve globale të ushqimit dhe frikë për një krizë të thellë të urisë, sidomos në Afrikë dhe Lindje të Mesme.

Administratorja e Agjencisë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), Samantha Power tha se bota po përballet me një krizë globale të ushqimit me miliona njerëz që vuajnë nga uria.

Ajo tha se kjo është rezultat i konflikteve lokale, dëmeve ekonomike të shkaktuara nga pandemia, thatësirat dhe ndryshimet klimatike. Sulmi rus në Ukrainë ka ndërlikuar edhe më shumë gjendjen që veç ishte e rënduar thotë ajo.

“Pasojat më të rënda të krizës ushqimore nuk janë ndjerë ende. Jemi në prag të një situate shumë të zymtë”, tha zonja Power në një intervistë për agjencinë e lajmeve Associated Press.

“Tani gati 20 milionë njerëz vuajnë nga uria dhe varen nga ndihmat urgjente të ushqimit. Por donatorët dhe vendet tjera janë në pozita të vështira, sepse kriza e ushqimit është një krizë globale e përkeqësuar nga lufta e Putinit në Ukrainë”, thotë ajo.

Tre anijet që u nisën nga Ukraina sot japin shpresë se eksportet drejt vendeve në zhvillim do të rriten.

Por, shumica e drithit që Ukraina po përpiqet të eksportojë, përdoret për ushqim kafshësh, jo për njerëzit, thonë ekspertët.

Kjo sepse eksportet, sipas marrëveshjes, parashihet të kenë një fillim të ngadaltë dhe të kujdesshëm për shkak të kërcënimit nga minat shpërthyese në bregdetin e ukrainas në Detin e Zi./VOA

Luftimet e ashpra ishin duke u zhvilluar në rajonin lindor të Ukrainës, Donjeck, kur separatistët e mbështetur nga Moska u përpoqën të largonin forcat e Kievit nga qytetet Bakhmut dhe Avdiyivka, ndërsa zyrtarët ushtarakë ukrainas thanë se Rusia mund të nisë një ofensivë të re në jug.

Forcat ruse bombarduan një qytet ukrainas afër termocentralit bërthamor të Zaporizhja, tha guvernatori rajonal më 4 gusht, ndërsa qyteti i dytë më i madh i Ukrainës, Harkiv, u granatua nga rusët, tha zyra e presidentit të Ukrainës.

Veç zonave zonave, në qytetin e afërt të Chuhuiv, një raketë goditi një ndërtesë banimi pesëkatëshe.

Forcat ukrainase luftuan me sukses kundër ruseve në verilindje dhe lindje të qyteteve Soledar dhe Bakhmut të rajonit Donjeck, derisa luftimet po vazhdonin në jug të Bakhmutit, tha më 4 gusht Olexiy Hromov, zëvendës shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ukrainës.

Megjithatë, Hromov konfirmoi se trupat ukrainase ishin detyruar të tërhiqeshin nga fshati Semyhirya dhe pozicionet e tyre në jug-lindje të Avdiyivkas.

Ai tha se Moska mund të nisë një ofensivë në rajonin jugor të Ukrainës, Herson, në përpjekje për të rifituar vrullin në luftë dhe se ajo ka ndërtuar forca atje.

Udhëheqësit separatistë të mbështetur nga Rusia në rajonin e Donjeckut thanë se bombardimet ukrainase kishin vrarë të paktën pesë persona dhe plagosën gjashtë të tjerë.

Ndërsa vetë qyteti është kontrolluar nga separatistët e mbështetur nga Rusia që nga viti 2014, ushtria ukrainase vazhdon të mbajë zona të mëdha të rajonit përreth Donjeckut, megjithëse forcat ruse thonë se tani po marrin territore të rëndësishme.

Pavlo Kyrylenko, guvernatori ukrainas i Donjeckut, tha në Telegram se tre civilë janë vrarë nga bombardimet ruse në Bakhmut, Maryinka dhe Shevchenko dhe se pesë të tjerë janë plagosur në 24 orët e fundit.

Tetë persona u vranë dhe katër u plagosën nga granatimet e artilerisë ruse në qytetin Toretsk në Donjeck, tha ai.

Granatimet pranë termocentralit bërthamor në Zaporizhja tashmë kanë shkaktuar shqetësim tek mbikëqyrësi bërthamor i OKB-së.

Centralit bërthamor i Zaporizhjas gjendet në juglindje të Ukrainës.

Rafael Grossi, drejtori i përgjithshëm i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) tha më 3 gusht se "çdo parim i sigurisë bërthamore është shkelur" në central.

Ministria e Mbrojtjes e Britanisë tha në buletinin e saj të përditshëm të inteligjencës më 5 gusht se synimet e Rusisë ndaj centralit bërthamor mbeten të paqarta.

Megjithatë, sipas tyre, veprimet që rusët kanë ndërmarrë në objekt "ka të ngjarë të minojnë sigurinë dhe funksionimin normal të uzinës".

Guvernatori rajonal në Dnipropetrovsk tha se Rusia gjuajti 60 raketa në Nikopol, qytet afër uzinës bërthamore dhe se rreth 50 ndërtesa banimi u dëmtuan, ku banorët mbetën pa energji elektrike.

"Një natë e tensionuar alarmesh dhe granatimesh. Dy rrethe të rajoneve Nikopol dhe Kryvorizky u vunë nën sulmin e armikut", tha ai. Nuk pati të lënduar, por më shumë se 3000 qytetarë të Nikopolit mbetën pa energji elektrike.

Ekspertët ushtarakë të cituar në raportet e mediave amerikane thanë se ata besojnë se Rusia po bombardon qëllimisht zonën, duke e ditur se forcat ukrainase nuk mund të rrezikojnë të kthejnë zjarrin sepse mund të dëmtojë reaktorët ose të shqetësojë vendet e mbetjeve bërthamore.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka akuzuar Moskën për përdorimin e termocentralit si "mburojë bërthamore".

Ndërkohë, shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg tha më 4 gusht se anëtarët e aleancës po punojnë ngushtë me kompanitë e mbrojtjes për të siguruar që Ukraina të marrë më shumë furnizime me armë dhe pajisje për t'u përgatitur për një kohë të gjatë në luftën e saj kundër pushtuesve rusë.

Në konferencën e saj të përditshme të inteligjencës, Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar fokusohet në termocentralin bërthamor të Zaporizhzhia, i cili ka qenë nën kontrollin rus që nga marsi.

Ai thotë se ndërsa synimet e Rusisë për uzinën mbeten të paqarta, "veprimet që ata kanë ndërmarrë në objekt ka të ngjarë të kenë minuar sigurinë dhe sigurinë e funksionimit normal të uzinës".

Ministria e Mbrojtjes shton:

Forcat ruse ndoshta po veprojnë në rajonet ngjitur me termocentralin dhe kanë përdorur njësi artilerie të bazuara në këto zona për të synuar territorin ukrainas në bregun perëndimor të lumit Dnipro.

Forcat ruse ndoshta kanë përdorur zonën më të gjerë të objektit, në veçanti qytetin ngjitur të Enerhodar, për të pushuar forcat e tyre, duke shfrytëzuar statusin e mbrojtur të termocentralit bërthamor për të zvogëluar rrezikun ndaj pajisjeve dhe personelit të tyre nga sulmet ukrainase gjatë natës.

Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, dhe homologu i tij turk Rexhep Tajip Erdogan do të takohen për bisedime të premten, me Ukrainën dhe Sirinë që pritet të dominojnë axhendën.

Erdogan do të jetë i lartë nga suksesi diplomatik për të ndihmuar në orkestrimin e rifillimit të dërgesave të grurit ukrainas nëpër Detin e Zi kur të vizitojë Soçin për bisedimet e tij të dyta me Putinin në pak më shumë se dy javë.

Turqia dëshiron ta përkthejë këtë sukses në bisedime armëpushimi në Stamboll midis Putinit dhe presidentit të Ukrainës, Volodymyr Zelenskiy.

Por ka tensione. Udhëheqësit turk iu tha nga Putin në Teheran muajin e kaluar se Rusia mbetet kundër çdo ofensive të re që Turqia mund të planifikojë kundër militantëve kurdë në Sirinë veriore.