LIVE: BE hap ‘kutinë e Pandorës’ dhe i bën surprizën gjigande Ukrainës; Kina tradhtoi Putinin

Ushtria ukrainase pretendoi se forcat ruse ishin tërhequr nga qyteti Nova Kakhovka, i vendosur në rajonin Kherson të Ukrainës jugore, në bregun e kundërt të lumit Dnieper.

Një përfaqësues i forcave pushtuese, megjithatë, e mohoi këtë informacion. “Unë deklaroj zyrtarisht se i gjithë personeli ushtarak rus në Nova Kakhovka, si dhe në vende të tjera në bregun e majtë të Dnieper, mbeten në postet e tyre”, shkroi Vladimir Saldo në Telegram.

Më herët, Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës njoftoi se të mërkurën, më 22 mars, “të gjitha njësitë e ushtrisë pushtuese të dislokuara në Nova Kakhovka, në rajonin Kherson, u larguan nga qyteti.”

Ministria nuk specifikoi nëse ushtarët ukrainas hynë në komunitet. Por ai pretendoi se gjatë largimit të tyre rusët vodhën nga shtëpitë pajisje, sende me vlerë, rroba dhe celularë.

Nova Kahofka kishte 45.000 banorë para luftës. Ndodhet në verilindje të Khersonit, qyteti është gjithashtu afër digës hidroelektrike Kahofka, e cila u pushtua nga rusët në fillim të luftës në fund të shkurtit 2022.

Gjykata Ndërkombëtare Penale dhe Ukraina nënshkruan sot një marrëveshje për hapje e një zyre në vend, njoftoi GJNP, e cila javën e kaluar lëshoi ​​një urdhër arresti ndërkombëtar kundër presidentit rus Vladimir Putin.

“Është vetëm fillimi, një fillim i mirë,” tha Prokurori i Përgjithshëm i Ukrainës, Andriy Kostin për marrëveshjen që ai nënshkroi në emër të vendit të tij në Hagë.

“Unë jam i bindur se ne nuk do të ndalemi derisa përgjegjësit për krimet ndërkombëtare të kryera në Ukrainë të sillen para drejtësisë, “shtoi ai.

Prokurori i Përgjithshëm ukrainas kishte njoftuar në fillim të marsit se Kievi po përgatitej të hapte një zyrë të Gjykatës Ndërkombëtare Penale.

Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelenskiy vizitoi të enjten rajonin jugor të Khersonit, ku u premtoi zyrtarëve lokalë dhe banorëve se do të riparoheshin dëmet e shkaktuara nga agresioni rus.

Vizita në rajonin ku Ukraina i zmbrapsi forcat ruse në një kundërofensivë të suksesshme në fund të vitit të kaluar, dukej se kishte si objektiv të nënvizonte qëndrueshmërinë e vendit 13 muaj pasi filloi agresioni në shkallë të gjerë i Rusisë.

Ishte udhëtimi i dytë i zotit Zelenskiy jashtë Kievit këtë javë, pas një vizite në Ukrainën lindore të mërkurën, në të cilën ai u shpërndau medalje trupat pranë qytetit Bakhmut në vijën e parë të frontit dhe vlerësoi trimërinë e tyre.

"Kam folur me banorët lokalë për problemet dhe nevojat e tyre aktuale," shkruante të enjten zoti Zelenskiy në aplikacionin e mesazheve Telegram.

Udhëtimet e zotit Zelenskiy, pasuan një vizitë të presidentit rus Vladimir Putin në qytetin e pushtuar ukrainas të Mariupolit të shtunën e kaluar, e cila u kritikua nga Kievi, si edhe premtimet për unitet mes Pekinit dhe Moskës gjatë një vizite në Rusi nga udhëheqësi kinez Xi Jinping.

Vetëm tre javë pasi Xi dhe Putin shpallën "miqësinë e tyre pa kufij", pushtimi rus i Ukrainës ka rezultuar të jetë një fatkeqësi për Moskën. Ushtria ruse nuk mundi të arrinte asnjë nga objektivat e saj fillestare dhe Perëndimi u bashkua kundër saj. Si rezultat, Xi ka qenë i kujdesshëm në lidhje me deklaratat publike për Rusinë, gjë që ishte veçanërisht e dukshme gjatë një takimi të Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait në shtator, kur u detyrua të pranonte se Kina ishte "e shqetësuar" për luftën. Megjithatë, marrëdhëniet kino-ruse janë kthyer gradualisht në nivelet e paraluftës që atëherë dhe vizita e Xi-t ka shërbyer pikërisht për këtë. Ka disa arsye pse ndodhi në këtë moment.

Përkeqësimi i marrëdhënieve

Së pari, marrëdhëniet midis Amerikës dhe Kinës janë përkeqësuar në mënyrë drastike. Pas ngjarjeve të këtij viti lidhur me Tajvanin, tensionet u ngritën kur Amerika shkatërroi një balonë kineze mbi hapësirë e saj ajrore. Administrata e Joe Biden iu referua si një mision spiunazhi, ndërsa Pekini tha se ishte një avion meteorologjik. Përveç kësaj, aplikacioni TikTok, në pronësi të firmës kineze Byte Dance, është kritikuar nga qeveritë perëndimore, për spiunim të përdoruesve. Tensioni është përshkallëzuar deri në pikën ku Kina sheh gjithnjë e më pak anë negative të bashkëpunimit me Rusinë, sipas Ian Bremer, një analist i njohur amerikan dhe president i firmës së konsulencës politike Eurasia Group.

Armatosja e Rusisë

Gjithashtu, Kina duket se po i ofron ndihmë direkte ushtarake Rusisë. Inteligjenca amerikane ka identifikuar organizata shtetërore kineze që po përgatiten të ofrojnë furnizime ushtarake për të mbështetur luftën. Zyrtarët amerikanë besojnë se Kina po kërkon mënyra të fshehta për ta bërë këtë. Mes dërgesave, ka jelekë antiplumb, dronë civilë, pushkë dhe materiale të tjera për rusët. Disa nga ato dërgesa janë zbuluar nga të dhënat doganore ruse, dhe disa u zbuluan publikisht nga inteligjenca amerikane.

Dobësia e Amerikës dhe Evropës

Arsyeja e dytë është edhe më e rëndësishme. Nuk i duket fundi luftës në Ukrainë, ndaj Kina e sheh atë si një mundësi për të përfituar. Sa më gjatë të "zvarritet" lufta, aq më shumë do të rraskapiten aleatët perëndimorë të Ukrainës. Bashkimi Evropian ka shprehur mbështetje për Kievin, por brenda bllokut duket se ka përçarje. Kancelari gjerman Olaf Scholz nuk u tregua lider ‘me dorë të hekurt’, ndërsa presidenti francez Emmanuel Macron, që akuzohet se është tepër i butë ndaj Putinit, është i preokupuar me problemet e brendshme në Francë. Po ashtu, ndarjet politike në rritje në Amerikë do të vazhdojnë të thellohen me afrimin e zgjedhjeve presidenciale të vitit 2024.

Qëllimet e vërteta të Kinës

E gjithë kjo i ofron Xi-t momentin ideal për të përdorur udhëtimin, përveçse për forcimin e marrëdhënieve me një fqinj kyç, edhe për ta pozicionuar Kinën si një superfuqi globale dhe kampione të rendit botëror shumëpolar. Në shkurt, qeveria kineze publikoi një dokument me 12 pika për zgjidhjen e konfliktit ukrainas. Dhe në prag të vizitës, Xi botoi një letër drejtuar Putinit dhe popullit rus, në të cilën ai jo vetëm vlerësoi bashkëpunimin midis Moskës dhe Pekinit, por gjithashtu theksoi "madhështinë" dhe rëndësinë individuale të të dy vendeve në skenën globale.

Aventura ruse e Xi Jinping

Në fakt, edhe pse përshtypja ishte se Xi po udhëtonte në Rusi për të negociuar një zgjidhje të konfliktit të Ukrainës, ky nuk duket se ishte fokusi i tij kryesor. Nga më shumë se 1800 fjalë të shkruara nga Xi në gazetën ruse "Rosaya Gazeta", Ukraina u përmend vetëm tre herë në dy paragrafë. Ai i kushtoi shumë më tepër hapësirë lavdërimit të marrëdhënieve dypalëshe me Rusinë. Pasojat e "aventurës ruse" të Xi-t ndoshta do të shkojnë paralelisht me aspiratat e Kinës drejt më shumë poleve botërore të pushtetit, sipas Bremer. “Vendet e Jugut Global ndoshta do ta pranojnë presidentin kinez si "paqebërës", duke mbajtur një pozicion më të fortë krahasuar me Perëndimin që po armatos Ukrainën, duke përshkallëzuar luftën dhe me sanksionet që po dëmtojnë ekonominë e vendeve në zhvillim”, shkruan ai.

Udhëheqësit e BE-së do të miratojnë një marrëveshje që synon t'i dërgojë Ukrainës 1 milion predha artilerie brenda 12 muajve të ardhshëm, për të ndihmuar vendin të mbrohet kundër forcave ruse.

Procedura e shpejtë u miratua gjatë një takimi të ministrave të Jashtëm dhe të Mbrojtjes në fillim të kësaj jave dhe krerët e mbledhur në një samit në Bruksel të enjten do t'i japin asaj një bekim politik, sipas disa diplomatëve të lartë të BE-së.

Me Ukrainën që po përballet me mungesë municionesh për të luftuar Rusinë, ideja e krijimit të një plani veprimi të përbashkët blerjeje, të ngjashëm me atë të krijuar gjatë pandemisë së koronavirusit për të blerë vaksina, u soll për herë të parë në tryezë muajin e kaluar nga kryeministrja e Estonisë, Kaja Kallas.

Shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell tha se ai ka fituar miratimin për propozimin e tij për të ofruar 1 miliard euro për të inkurajuar vendet anëtare që të ofrojnë predha artilerie nga rezervat e tyre.

Nga 27 vendet të BE-së, Hungaria është e vetmja që ka njoftuar se nuk do të marrë pjesë në furnizimin me municion për Ukrainën, duke përmendur angazhimin e saj për paqen, por tha se nuk do t'i pengojë anëtarët e tjerë ta bëjnë një gjë të tillë.

Muajin e kaluar, kryeministri i Hungarisë Viktor Orban tha se blloku është pjesërisht fajtor për zgjatjen e luftës së Rusisë në Ukrainë, për shkak të sanksioneve që i kanë vënë Rusisë dhe duke furnizuar Ukrainën me para dhe armë, në vend që të kërkojë të negociojë paqen me Moskën.

Sipas vlerësimeve të ndryshme, Ukraina po gjuan 6,000-7,000 predha artilerie çdo ditë, rreth një e treta e totalit të Rusisë, një vit pas luftës.

Udhëheqësit do të diskutojnë gjithashtu mundësinë e plotësimit me 3.5 miliardë euro shtesë të Facilitetit Evropian të Paqes – një fond që përdoret për të rimbursuar vendet anëtare që ofrojnë armë, municion dhe mbështetje ushtarake për Ukrainën.

Në takimin e tyre dyditor, udhëheqësve do t'iu bashkohet Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres, ndërsa presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky do t'i drejtohet takimit me video-lidhje.

Presidenti i Bjellorusisë Alexander Lukashenko tha se nëse Britania e Madhe transferon predha të uraniumit të varfëruar në Ukrainë, Rusia mund të furnizojë Bjellorusinë me municion të vërtetë uraniumi. Lukashenko paralajmëroi se përdorimi i armëve të uraniumit të varfëruar nga forcat e armatosura të Ukrainës "nuk do të mbetet pa u ndëshkuar".

“Nëse ata janë të çmendur, atëherë do t’i japin shtysë këtij procesi. Sapo këto municione të shpërthejnë në pozicionet e trupave ruse, do të shihni se përgjigja do të jetë e tmerrshme, do të jetë një mësim për të gjithë planetin”, tha ai.

Presidenti rus Vladimir Putin dhe ministri i tij i Mbrojtjes Sergei Shoigu reaguan në mënyrë shumë dramatike të martën ndaj planeve të Britanisë së Madhe për të furnizuar Ukrainën me predha tankesh që përmbajnë uranium të varfëruar. Sundimtari i Kremlinit tha se Moska do të detyrohet të përgjigjet nëse një dorëzim i tillë ndodh.

“Nëse e gjithë kjo ndodh, Rusia do të duhet të përgjigjet në mënyrën e duhur, duke pasur parasysh se Perëndimi kolektiv ka filluar të përdorë armë me një komponent bërthamor”, tha Putin pas një takimi me presidentin kinez Xi Jinping. Në të njëjtën kohë, ai nuk sqaroi se cila do të ishte mënyra e duhur.

Një zyrtar i lartë britanik i mbrojtjes, Annabel Goldie, tha të hënën se disa nga municionet për tanket e betejës Challenger 2 që Britania po dërgon në Ukrainë përfshijnë predha blinduese që përmbajnë uranium të varfëruar.  Ministri rus i Mbrojtjes ka reaguar në mënyrë dramatike ndaj këtij njoftimi, duke thënë se ky vendim britanik lë gjithnjë e më pak hapa drejt një “përplasjeje bërthamore” të mundshme mes Rusisë dhe Perëndimit.

Çadi, një vend në zemër të Afrikës, i njohur si Kulla e Babelit në botë për shkak të diversitetit etnik, është skena e fundit e luftës mes Rusisë dhe Perëndimit për ndikim në Afrikë. Sipas New York Times, Shtetet e Bashkuara, kur bëhet fjalë për Çadin, aktualisht po përdorin të njëjtat metoda për të luftuar kundër Rusisë si në prag të pushtimit të Ukrainës vitin e kaluar.

Qeveria amerikane, shkruan NYT, së fundmi paralajmëroi Presidentin e Çadit, Mahamat Idrissa Déby, se mercenarët e kompanisë ruse Wagner po përpiqeshin ta vrisnin dhe më pas ky informacion doli në publik. Sipas informacioneve amerikane, mercenarët rusë, të pranishëm në një numër vendesh afrikane, planifikuan të vrisnin Déby dhe disa nga bashkëpunëtorët e tij të ngushtë dhe, duke mbështetur luftëtarët rebelë në Republikën fqinje të Afrikës Qendrore, të zgjeronin ndikimin e tyre në vendin e ri afrikan.

Kaosi në Afrikë

Duke analizuar zhvillimet e fundit të lojës gjeopolitike në kontinentin e pasur me minerale, por politikisht dhe kaotik sigurie, e përditshmja amerikane vlerëson se “qasja më e dhunshme amerikane” në Afrikë synon të kompensojë tërheqjen e Parisit dhe humbjen e pushtetit francez në ish-kolonitë. Tërheqja ushtarake franceze nga vende si Mali dhe SAR, ku francezët luftuan kundër fraksioneve militante, po shfrytëzohet nga rusët, mercenarët e të cilëve kanë qenë në vendet e Sahelit për të paktën pesë vjet. Këtë herë, SHBA vendos të bllokojë zgjerimin e mëtejshëm të ndikimit rus në atë pjesë të Afrikës. 

Çadi, duket se është pika mbi të cilën Uashingtoni nuk do të kalojë. Një zyrtar amerikan i paidentifikuar, i cili, sipas NYT, kërkoi të mbetet anonim sepse është çështje e sigurisë kombëtare, tha se komploti për të vrarë presidentin e Çadit përfaqëson një "kapitull të ri" në aktivitetet e Grupit Wagner në Afrikë, sepse tregon se lideri i Wagner është Yevgeny Prigozhin tani është gati të likuidojë ata që i qëndrojnë në rrugën e tij. "Për këtë arsye, Shtetet e Bashkuara janë kthyer në masa më të sigurta që synojnë ngadalësimin, frenimin, ndalimin dhe kthimin e ndikimit të Wagner në Afrikë," tha një burim për NYT.

"Për këtë arsye, Shtetet e Bashkuara janë kthyer në masa më të sigurta që synojnë ngadalësimin, frenimin, ndalimin dhe kthimin e ndikimit të Wagner në Afrikë," tha një burim për NYT. Që Afrika është në qendër të ofensivës diplomatike të fuqive kundërshtare, tregojnë edhe vizitat e zyrtarëve kryesorë shtetërorë. Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken ndodhet aktualisht në Niger, i cili ka premtuar 150 milionë dollarë ndihmë për Sahelin. "Kudo që shfaqen Wagneritët, telashet pasojnë," paralajmëroi Blinken.

Rusia hedh poshtë akuzat

Kur bëhet fjalë për Çadin, Rusia ka hedhur poshtë akuzat për planifikimin e vrasjes së presidentit. Moska njoftoi se Mahamat Idriss Déby ishte i ftuar në samitin e dytë ruso-afrikan, i cili do të organizohet nga Vladimir Putin në korrik. Në rastin e Çadit, duket gjithashtu se disa anëtarë të rrethit të brendshëm të Déby-t kanë filluar të anojnë drejt Rusisë. NYT raporton fjalët e një zyrtari të lartë të Çadit, i cili tha në mënyrë anonime se gjysmëvëllai i Debit, Seid, ish-kreu i kompanisë shtetërore të energjisë, vizitoi Moskën tre herë gjatë vitit të kaluar. Të paktën një herë ai takoi Prigoginën, kreun e Wagner. 

Fotoja e profilit në rrjetin social Facebook tregon Seid Déby përballë Kremlinit, kujton gjithashtu NYT. Është e qartë se popullsia e Çadit nuk i do më francezët dhe kjo është arsyeja pse SHBA duhet të veprojë. Megjithatë, me të drejtë shumë pyesin nëse lojërat e reja gjeopolitike në Afrikë do të kenë demokraci të brishtë dhe gjithçka që është arritur deri më tani si një viktimë kolaterale. "Uashingtoni nuk duhet të lidhet shumë me një president autoritar si Deby vetëm për ta parandaluar atë të bjerë nën ndikimin rus," tha Succès Masra, lideri i opozitës, i cili foli me të përditshmen amerikane me telefon nga Shtetet e Bashkuara, ku u arratis pas masakra e protestuesve në Çad nëntorin e kaluar.

Perëndimi urren pavarësinë e Rusisë dhe Kinës dhe dekadat e ardhshme nuk do të jenë të qeta, pasi po përpiqet të shpërbëjë Federatën Ruse në shtete më të vogla dhe më të dobëta, tha në një deklaratë sot ish-presidenti rus Dmitry Medvedev.

Gjatë një interviste me agjencinë ruse të lajmeve TASS, Medvedev tha se Ukraina ishte pjesë e “Rusisë së Madhe” dhe shtoi se ai nuk shihte asnjë perspektivë për të përmirësuar marrëdhëniet e Moskës me qeveritë perëndimore në të ardhmen e afërt.

“Unë besoj se në një moment situata do të stabilizohet dhe komunikimet do të rikthehen, por sinqerisht besoj se deri atëherë një pjesë e madhe e këtyre njerëzve (përfshirë liderët aktualë perëndimorë) do të kenë dalë në pension dhe disa do të kenë vdekur,” shtoi ai.

Medvedev, sot nënkryetari i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Rusisë, shtoi se nëse ndonjë vend përpiqet të vazhdojë me arrestimin e Presidentit Vladimir Putin , në bazë të urdhër-arrestit të lëshuar kundër tij nga Gjykata Penale Ndërkombëtare, kjo do të jetë konsiderohet në Moskë si shpallje lufte.

Luftimet e ashpra po zhvillohen në veri të rajonit lindor të Ukrainës Luhansk që nga fillimi i këtij muaji, sipas inteligjencës ushtarake britanike, përcjell Bota sot.

Betejat janë përqendruar rreth qyteteve Svatove dhe Kreminna, të cilat u kapën nga forcat ruse afër fillimit të pushtimit, tha përditësimi i fundit nga Ministria Britanike e Mbrojtjes.

Në fillim të këtij viti, forcat ukrainase ishin afruar me afrimet e menjëhershme të Kreminës - por trupat ruse që atëherë kanë rifituar pjesërisht kontrollin.

Moska po përpiqet kryesisht të mbrojë terrenin e saj në verilindje, tha Ministria e Mbrojtjes.

Komandantët rusë ka të ngjarë të kenë frikë se kjo është një nga zonat ku Ukraina mund të tentojë "operacione të mëdha sulmuese", vlerësoi Ministria e Mbrojtjes.

Në disa vende, Rusia ka arritur përfitime deri në disa kilometra - dhe ka të ngjarë të kërkojë të rimarrë Kupiansk, një qytet në rajonin verilindor të Kharkiv.

Kupiansk u pushtua nga forcat ruse në shkurt, por u rimor në një kundërofensivë ukrainase në shtator.

Ushtria e Kinës tha të enjten se monitoroi dhe largoi një luftanije amerikane që kishte hyrë ilegalisht në ujërat rreth ishujve Paracel në Detin e Kinës Jugore.

Në një deklaratë, ushtria tha se pa miratimin e qeverisë, shkatërruesi i raketave “Milius” hyri ilegalisht në ujërat territoriale të Kinës, duke minuar paqen dhe stabilitetin në rrugën ujore të ngarkuar, raporton Reuters.

Tensionet midis Shteteve të Bashkuara dhe Kinës janë rritur në këtë zonë.

Shtetet e Bashkuara kanë mbështetur aleancat në Azi-Paqësorin duke kërkuar të kundërshtojnë vendosmërinë e Kinës në Detin e Kinës Jugore dhe ngushticën e Tajvanit, ndërsa Pekini kërkon të avancojë pretendimet e tij territorial.