Me rastin e Ditës ndërkombëtare të fjalës së Lirë dhe gazetarëve ‘Reporterët Pa kufij’ ka poblikuar indeksin e Lirisë së Shtypit Botëror për vitin 2022.
Kjo organizatë ndërkombëtare Shqipërinë e rendit në vendin e 103, duke shënuar një rënie me 20 pozicione në krahasim me renditjen në raportin e vitit të kaluar.
Shqipëria dhe Serbia renditen shume poshtë. Në këtë indeks, Kosova sivjet radhitet në vendin e 61-të, duke fituar 17 pozicione në krahasim me vitin 2021, njofton gazeta zvicerane Le Canton27.ch
Kryeministrin aktual Edi Rama, përgënjeshtroi gjetjen e raporti 2022 të RSF. Në një postim në median sociale ai i quan ato “gënjeshtra dhe fantazi”.
Organizata “Reporterë pa kufij” (RSF) në ditën ndërkombëtare të lirisë së shtypit e paraqet gjendjen e shtypit në Shqipëri të përkeqësuar. Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama i quan gënjeshtra dhe fantazi gjetjet e RSF.
Dita Botërore e Lirisë së Shtypit, 3 maji, e gjen sivjet Shqipërisë ndër vendet problematike dhe që kanë shënuar rënie të kësaj lirie. Në raportin e organizatës ndërkombëtare „Reporterë Pa kufij” të publikuar të martën (03.05) situata e lirisë së medias paraqitet e rrezikuar nga ” kërcënimi i pavarësisë editoriale nga rregullimi partizan i medias, cënimi i integritetit fizik prej krimit të organizuar dhe dështimi i shtetit për t’i mbrojtur punonjësit e shtypit.”
Mediat private, që kanë më tepër ndikim tek publiku, zotërohen nga një numër i pakët kompanishë, të cilat kanë njëherazi biznese, kryesisht në fushën e ndërtimit dhe janë të lidhura me politikanë, konstaton raporti i RSF. Si media të tilla ky raport përmend RTSH, Top Channel, Klan dhe RTV Ora. Sipas raportit vetëm një numër i vogël, ndër qindra media online, ka një model biznesi të qëndrueshëm me financim transparent. A po drejton mafia mediat ne Shqiperi?, ka pyetur gazeta zvicerane Le Canton27.ch
Zvicra ra në vendin e 14-të. Zvicra humbi katër vende në renditjen botërore të lirisë së shtypit për vitin 2022, të publikuar të martën nga RSF, dhe doli në vendin e 14-të. Kjo rënie vjen kryesisht si pasojë e një ndryshimi metodologjik, por rënduan edhe aspekti pandemik dhe ekonomik e legjislativ.
Me këtë vend të 14-të nga 180, Zvicra tani është në mesin e vendeve ku situata e lirisë së shtypit konsiderohet “mjaft e mirë”, ndërsa ishte një nga dhjetë më të mirat në renditje që nga viti 2016, raportojnë Reporterët pa kufij (RSF) në raportin e saj vjetor.
Ndërkombëtarisht, asimetria midis shoqërive të hapura dhe vendeve despotike, duke kontrolluar mediat e tyre dhe duke bërë luftëra propagandistike, dobëson demokracitë. Pushtimi i Ukrainës (i 106 në renditje) nga Rusia (155) është emblematik i fenomenit, pasi u përgatit nga një luftë propagandistike, shpjegon RSF.
Kina (e 175-ta) ka përdorur arsenalin e saj legjislativ për të kufizuar popullsinë e saj dhe për ta shkëputur atë nga pjesa tjetër e botës, veçanërisht ajo e Hong Kongut (148), e cila po bie në renditje. Logjika e përplasjeve midis “blloqeve” po forcohet, si midis Indisë (150) dhe Pakistanit (157).
Në Lindjen e Mesme, mungesa e lirisë së shtypit vazhdon të shënojë konfliktin midis Izraelit (e 86-ta), Palestinës (170-ta) dhe vendeve arabe. Në vendet demokratike, polarizimi i medias përforcon dhe ruan ndarjet e brendshme, për shembull në Shtetet e Bashkuara (e 42-ta). Ringjallja e tensioneve sociale dhe politike është përshpejtuar nga rrjetet sociale dhe mediat e reja të opinionit, veçanërisht në Francë (e 26-ta).
Në disa “demokraci joliberale”, shtypja e shtypit të pavarur është gjithashtu një faktor polarizimi intensiv. Vendet skandinave janë ende në krye Një numër rekord prej 28 vendesh janë në një situatë të cilësuar si “shumë serioze”. Dymbëdhjetë vende, përfshirë Bjellorusinë (e 153-ta) dhe Rusinë janë në këtë listë të kuqe të renditjes.
Ndër vendet më represive për shtypin janë gjithashtu Kina, Burma (176), Turkmenistani (177), Irani (178) dhe Eritrea (179). Koreja e Veriut (e 180-ta) sjell pjesën e pasme. Në të kundërt, podiumi është i zënë nga Norvegjia (1), Danimarka (2) dhe Suedia (3). Tre vendet nordike mbeten modeli demokratik ku liria e shprehjes lulëzon më shumë.
