Dy vite pas nisjes së Vettingut 322 gjyqtarë dhe prokurorë i janë nënshtruar procesit të rivlerësimit. Prej tyre 128 janë shkarkuar, 74 janë dorëhequr dhe 118 janë konfirmuar në detyrë. Por janë të shumtë ekspertët që po ngrenë dyshime mbi saktësinë e këtyre vendimeve.
“Ka disa raste që edhe ne vetë kemi ngelur të zhgënjyer, ka nga ata gjyqtarë dhe prokurorë që janë shkarkuar, por në fakt e meritonin të jenë ende pjesë e sistemit. Por ka edhe nga ata që e kanë kaluar vetingun, por që nuk e meritojnë të jenë pjesë e sistemit”,-rrëfen për Unpublished avokati Saimir Vishaj.
Dokumentari Unpublished në Euronews Albania bëri një hulumtim mbi dyshimet se disa nga gjyqtarët dhe prokurorët që janë konfirmuar në detyrë kanë rregulluar dosjet e tyre që të mos kapen nga institucionet e Vettingut dhe për disa nga të shkarkuarit janë përdorur standard të dyfishta për ti përjashtuar nga sistemi.
Me nisjen e Vettingut nisi edhe një skemë e punësimit të ekspertëve të fushës ligjore dhe financiare.
Konkretisht për të mbyllur një dosje që ajo të jetë e pastër kur të hetohet nga KPK dhe KPA nevojitet së paku një ekspert kontabël dhe një ligjor. Këta persona kontraktohen nga subjektet e rivlerësimit për të përpunuar deklaratat mbi pasurinë.
Ata rakordojnë të ardhurat dhe shpenzimet duke evituar mospërputhjen mes tyre apo ndonjë pasuri që nuk justifikohet dot. Çdo e dhënë e personit që është subjekt rivlerësimi dhe grupit të ngushtë familjar e zhvilluar në harkun kohor të 30 viteve, kalon në skanerin e këtyre ekspertëve.
Por, sa po ju kushton ky rregullim dosjeje gjyqtarëve dhe prokurorëve? Për një ekspert kontabël tarifat variojnë nga 3000-4000 euro, ndërsa për një avokat që do bëjë interpretimin ligjor tarifa është 2000-3000 euro.
Pra në total nëse nuk kanë probleme të mëdha për të fshehur, gjyqtarëve dhe prokurorëve ju mjaftojnë 7 mijë euro për të pastruar dosjen personale.
Por, nga ana tjetër dyshimet hidhen edhe për mbështetje nga vetë vlerësuesit e tyre. Favorizimet nisin që nga shtyrja e seancave duke iu lënë kohë subjekteve të përpunojnë deklarimin e deri tek dyshimi për bashkëpunim mes palëve.
“Sot kemi shumë subjekte, që janë shortuar shumë me pare për të qenë pjesë e procesit për t’u gjykuar dhe ende nuk janë gjykuar. Kemi shumë subjekte për të cilët është lënë seancë dhe nuk është zhvilluar nga organet e Vettingut me vendimmarrje. Kemi subjekte për të cilët është bërë një seancë dhe nuk ka datë për shpalljen e vendimit. Pra ka disa hije pas këtij procesi apo ka standarde të ndryshme për çështje të njëjta apo fakti që KPA-ja për tre vjet nuk konfirmoi asnjë prokuror apo gjyqtar në detyrë, por vetëm shkarkoi. Të gjitha këto e tregojnë si një proces të programuar, njësoj janë edhe vendimet”, thotë avokati, Ledio Braho.
Sipas ekspertëve edhe në formularët e vlerësimit janë ndjekur standarde të dyfishta. Madje janë përjashtuar nga vlerësimi disa kritere thelbësore siç është aftësia profesionale dhe pastërtia e figurës. Shumica e tyre, janë vlerësuar vetëm mbi kriterin e pasurisë.
