Një nga shenjat më të hershme që njerëzit në neolitët e dinin të prodhonin djathë u gjet në pjesën kroate të bregdetit dalmat, njoftoi një revistë amerikane e specializuar për arkeologji.
Një ekip shumëkombësh i arkeologëve dhe kimistëve analizoi gjurmë organike në varret e mesme neolitike që datojnë rreth 7.200 vjet më parë, duke treguar se qumështi ishte fermentuar në enë.
Në të njëjtën kohë, gjurmë të djathit të gjetura në qeramikë u gërmuan në Poloni.
Në atë kohë, njerëzit mbanin lopë dhe dele, por kaluan shumë kohë derisa filluan të bëjnë djathë nga qumështi.
Në të njëjtin vend, ku u gjet një enë që përmban mbetjet e mjaltës së fermentuar, në fund të saj u gjet një furçë qeramike që u përdor për të ndarë djathin dhe hirrën.
