Madame Fabienne FISCHER, kandidate potenciale për Këshilltare të Shtetit (La Conseil d’État) të Republikës së Gjenevës. Znj. Fischer si kandidate në zgjedhjet e 7 marsit përfaqëson të gjelbrit dhe socialistët. Për prioritetet e saj, për Gjenevën si një qendër evropiane dhe ndërkombëtar për imazhin e komunitetit shqiptar në Kantonin e Gjenevës, për Qeverinë e re të Kosovës ka folur ekskluzivisht për gazetën zvicerane në shqip Le Canton27.ch politikania dhe avokatja e njohur në Gjenevë Znj.Fabienne Fischer.
Me 7 mars mbahen zgjedhjet në Kantonin e Gjenevës, vota e shqiptarëve për të është në dobi të integrimit dhe perspektivës edhe më të mirë të komunitetit shqiptar në këtë kanton.
Nuk kanë mbetur edhe një javë (7 Mars), kur do të zhvillohen zgjedhjet, zgjedhja plotësuese e një anëtari të Këshillit të Shtetit të Gjenevës. Çfarë prisni nga këto zgjedhje?
FISCHER: Zgjedhja ime së pari mund të sjellë një farë stabiliteti dhe qetësie në një qeveri të minuar nga “çështja Maudet”. Unë jam e vetmja grua që prezantoj veten time. Unë nuk jam një grua e seraglio, unë vij nga shoqëria civile. Unë sjell një vizion tjetër, një freski përballë problemeve të vjetra, një mënyrë tjetër të punës. Përvoja ime si avokate më mësoi artin e negociatave. Filloj duke dëgjuar palët, për shembull partnerët socialë dhe duke identifikuar nevojat, atëherë ne ndërtojmë së bashku një zgjidhje që plotëson nevojat e secilit.
Sot, shoqëria është e shqetësuar për pasojat e Covid, pasigurinë në rritje dhe varfërinë, të ngrohjes globale. Këto zgjedhje duhet të bëjnë të mundur ndryshimin e kursit. Tani Dhe ne duhet të jemi të bashkuar, për të gjithë sot, për fëmijët tanë dhe fëmijët e fëmijëve tanë nesër.
Cilat do të jenë përparësitë tuaja nëse zgjidheni kryetar i shtetit?
FISCHER: Në rast urgjence, së pari është e nevojshme të kompensohen 100% e njerëzve dhe kompanive të prekura nga ndalimi i ushtrimit të veprimtarisë së tyre. Për ta bërë këtë, proceset e alokimit të ndihmës duhet të thjeshtësohen. Procedurat shpesh janë tepër të komplikuara. Unë vazhdimisht përballem me vështirësitë e njerëzve dhe kompanive. Unë ofroj këshilla për NVM-të lokale, në zona të shumta, dhe kjo më mëson shumë për realitetin në të cilin jetojnë. Një përparësi tjetër do të jetë përshkallëzimi i shqetësimeve të popullatës tek qeveria. Së dyti, ne duhet të mbrojmë qiramarrësit, si banesat ashtu edhe objektet tregtare, nga përfundimi i qirasë së tyre për arsye që lidhen me Covid. Është e domosdoshme të parandalosh që kompanitë të detyrohen të falimentojnë dhe familjet në rrugë.
Por përparësia kryesore, në planin afatmesëm dhe afatgjatë, është lufta kundër ndryshimit të klimës. Dhe për të qenë efektivë, ne duhet të investojmë masivisht, duke u mbështetur në bizneset: në rinovimin e ndërtesave, në bujqësi, në shërbimet personale. Për klimën, është shumë e rëndësishme të zhvendoset ekonomia dhe të krijohen mijëra vende pune jo të lokalizueshme. Kjo në fund të fundit do të garantojë prosperitet për të gjithë.
Siç e dini, Gjeneva nuk është vetëm një qytet evropian, por është gjithashtu një qendër ndërkombëtare ku jetojnë më shumë se 40 kombësi. Çfarë do të thotë për ju ky mozaik multikulturor dhe ndërkombëtar?
FISCHER: Kjo është padyshim pasuria e Gjenevës. Unë jam avokat, por para kësaj kam dhënë mësim histori dhe shkenca humane për 15 vjet në Kolegjin Rousseau. Më pëlqente të jepja mësim në një mjedis shumë multikulturor. Kontaktet me nxënësit dhe prindërit e tyre ishin shumë stimuluese, shumë prej tyre vinin nga Kosova. Gjeneva nuk e vlerëson sa duhet këtë pasuri. Është e rëndësishme të vlerësojmë gjuhën dhe kulturën origjinale. Të gjitha studimet tregojnë se sa më mirë që njerëzit flasin gjuhën e tyre të origjinës, aq më shumë njohin kulturën e tyre, aq më shpejt mësojnë frëngjisht dhe integrohen shpejt në jetën kulturore dhe demokratike të qytetit tonë dhe vendit tonë. Migrantët janë të dy ambasadorë të vendit të tyre në Zvicër, dhe ambasadorë të Zvicrës në vendin e tyre të origjinës. Diversiteti kulturor në Gjenevë duhet të pasqyrohet edhe në shërbimin publik. Unë do t’i kushtoj vëmendje kësaj.
Në Zvicër dhe Gjenevë ekziston një komunitet i madh shqiptar/kosovar. Çfarë mendoni znj. Fischer cili është imazhi i tyre? Anëtarët e këtij komuniteti janë të integruar mirë?
FISCHER: Për t’iu përgjigjur shpejt pyetjes suaj, kosovarët në Gjenevë janë të njohur për aftësinë e tyre për punë, mendjemprehtësinë e tyre të biznesit dhe aftësinë e tyre për integrim ekonomik. Por vizioni që të gjithë kanë për komunitetet e huaja është plot stereotipe, pak a shumë ksenofobe. Imshtë e domosdoshme të dilni nga karikaturat që mbyllin të rinjtë me origjinë të huaj në një imazh të vetvetes dhe kulturës së tyre, e cila nuk korrespondon as me dëshirën e tyre për përfshirje sociale dhe integrim ekonomik, as me realitetin shumë real. Jeta e përditshme. Ne duhet të fillojmë duke dekomponentuar mendjet.
Gjeneva tashmë ka bërë shumë për integrimin e kosovarëve. Unë jam duke menduar në veçanti për krijimin e Universitetit Popullor Shqiptar, dhe për punën e admirueshme të ish-presidentit të Gjelbërve Zviceranë, Ueli Leuenberger. Është në këtë vizion që unë pajtohem dhe që do të doja të zhvilloja.
Lidhur me Covid-19, në Gjenevë, a i parandalon proceset e funksionimit të duhur të shtetit?
FISCHER: Po. Si kudo tjetër në botë. Tani duhet të kthehemi në normalitet sa më shpejt që të jetë e mundur, pa lënë askënd buzë rruge. Për të shmangur dëmet ekonomike dhe sociale, e përsëris, ne duhet të kompensojmë plotësisht të gjithë njerëzit dhe bizneset që janë parandaluar të punojnë që nga fillimi i pandemisë.
Dy javë më parë, në Kosovë, u zgjodh një qeveri e re, në të cilën brezi i ri mori drejtimin e vendit. Çfarë mendoni për këto zgjedhje?
FISCHER: Unë kam mësuar me kënaqësi nga rezultatet e zgjedhjeve në Kosovë dhe miqtë e mi të cilët kanë qenë të përfshirë për shumë vite në punën e mbështetjes së kosovarëve janë gjithashtu. Një gjeneratë e re, sigurisht me mbështetjen e shumicës së diasporës që jeton në Zvicër, u beson fituesve që kanë një program të qartë kundër korrupsionit, për zhvillimin e institucioneve demokratike. Drejtësia sociale, krijimi i vendeve të punës dhe shqetësimet mjedisore janë pika të rëndësishme të programit që ekipi i ri i menaxhimit po mbron. Unë mendoj se me këtë ekip, marrëdhëniet, veçanërisht ekonomike, midis Zvicrës dhe Kosovës do të stimulohen. Jam e kënaqur.
