Për vite me radhë, katër gra në Jura Bernese të Zvicrës mbaheshin si skllave nga një grup familjar nga Kosova, shkruan gazeta zvicerane Blick.ch transmeton “Bota sot”.
Patriarku Albrim F.* 65 vjeç (emër i ndryshuar nga redaksia e Blick) dhe katër djemtë e tij dolën të hënën para gjykatës rajonale të Moutier BE.
F. thuhet se ka sjellë katër adoleshente të moshës 14 deri në 17 vjeç në Zvicër për djemtë e tij nga viti 2003 – ndonjëherë ilegalisht.
Mësohet se vajzat janë detyruar të martohen me djemtë e tij. Kryefamiljari, F. – sipas prokurorisë – i udhëzoi djemtë e tij saktësisht se si të silleshin me gratë e tyre: Pra dhunshëm.
Sipas kësaj, viktimat janë rrahur, poshtëruar, kërcënuar me vdekje, izoluar dhe dhunuar vazhdimisht nga familjarët.
Blick raportoi drejtpërdrejt nga procesi gjyqsor.
Ajo e refuzon kanunin
E pyetur nga gjyqtari se çfarë mendon për të drejtën zakonore tradicionale shqiptare, gruaja tund kokën. “Unë di vetëm një pjesë të këtyre rregullave. Unë nuk jetoj me të. Gjithçka që di është se kanuni është i keq. Është kërcënues, çon në shtypje. Nuk ka ndonjë gjë të mirë në të."
Në kanun ajo sheh edhe origjinën e fshehtë të sjelljes së të shoqit. “Pas gjashtë vitesh e gjysmë, nuk doja më të kërkoja leje kur dilja nga shtëpia”, thotë ajo. Më pas ai u bë agresiv. Ajo thotë: “Ai gjithmonë më pyeste pse po dilja. Po kërkon një burrë tjetër?-më pyeti ai dhe më goditi. Kisha frikë prej tij. Edhe tani, gjatë procesit, pyes veten se çfarë ndodh pas punës. Unë tashmë e di se ai është i zemëruar. Krenaria e tij është e lënduar”.
Ajo duhej të hynte fshehurazi në internet
Familja nuk donte që gruaja të mund të hynte në internet me telefonin e saj. Sipas saj, ata pretendonin se nuk kishin wifi. “Ata kishin gjithmonë internet vetë”, thotë gruaja. Në mënyrë që ajo të mund të hynte edhe në internet, përdori WLAN-in e një fqinji.
Ajo e dinte fjalëkalimin e fqinjëve. “E pyeta vogëlushen e familjes afër dhe ajo ma tregoi)”, tregon paditësja.
Ajo nuk lejohej të dilte vetëm nga banesa, madje as deri te lavatriçja ku dërgoheshin rrobat për larje.
E reja nuk u lejua të mësonte frëngjisht. Tani ajo nuk e di gjuhën shumë mirë dhe ka nevojë për përkthyes në gjyq.
"Historitë janë të vështira për t'u duruar"
Gjatë pushimit të drekës, avokati Dominic Nellen (38), i cili përfaqëson dy nga katër viktimat në gjykatë, merr kohë për një intervistë me Blick. Gjyqi në Moutier BE la gjurmë edhe tek ai: “Sot në mëngjes viktimat u morën në pyetje në gjykatë. Është diçka që e kam të vështirë ta pranoj, duke i dëgjuar sërish këto histori të jetës reale nga gratë”.
Ai kishte kërkuar më parë që viktimat të mos ulen në të njëjtën dhomë me grupin e familjes gjatë intervistave të tyre:
"Dhe gjykata e miratoi këtë, prandaj të akuzuarit e ndoqën seancën në një dhomë tjetër".
Megjithatë, është e vështirë që gratë të jenë sot në gjykatë dhe të bëjnë deklarata të detajuara, vijon Nellen në një intervistë për Blick:
“Por një nga viktimat tha se po përjetonte një ditë të lumtur. Ajo është e emocionuar që më në fund mund ta mbyllë këtë kapitull të tmerrshëm dhe të vazhdojë me jetën e saj”.
Avokati e sheh si pretendim mbrojtës faktin që burrat me foto familjare duan t'i vërtetojnë gjykatës se gratë kanë pasur një jetë të mirë me ta në Jura Bernese dhe se akuzohen padrejtësisht:
"Nëse shkrep një foto në vit. atëherë kjo nuk tregon se keni qenë të lumtur gjatë gjithë kohës. Thjesht tregon se keni bërë një foto një herë."
Paditësja e dytë private nuk pranoi kurrë martesën
Pas pushimit të drekës, kryetari i trupit gjykues pyet gruan e djalit të dytë. Kur u martua në vitin 2015, ajo ishte shtatzënë me fëmijën e dytë. Ajo shprehet se është nervoze dhe pak e frikësuar nga procesi. Ajo ka frikë nga reagimet agresive të vjehrrit të saj, i cili ndodhet në një kat tjetër të pallatit, por është ende afër.
“Nuk kam qenë asnjëherë dakord me këtë martesë”, thotë gruaja në gjykatë. Ajo shpjegon: “Babai dhe motra ime donin që unë të martohesha. Sipas traditës, nuk duhej t`ua ktheja fjalën. Vjehrri im i premtoi babait tim se do të më lejonin të vazhdoja studimet. Kjo ishte një gënjeshtër”.
Ajo thotë se me ish-in për momentin gjërat nuk po shkojnë mirë: “Ai dhe vëllezërit e tij po luajnë me mua. Dorëzimi i fëmijëve është pothuajse gjithmonë problematik. Ai është ende i dhunshëm, përcjell "Bota sot".
Paditësja thotë se tani është duke bërë atë që nuk i lejohej të bënte gjatë martesës. “Tani mund të bëj një praktikë dhe të punoj”, thotë ajo me krenari. Ajo është në proces të rregullimit të suksesshëm të çështjes me lejen e qëndrimit.
Fotot do t'i shfaqen gjykatës
Kopjet e fotografive të sjella nga njëri prej të akuzuarve më pas u shpërndahen avokatëve, gjyqtarëve dhe prokurorit publik. Prokurori privat identifikon personat në foto. Në foto, familjarët shihen duke ecur me humor të mirë së bashku ose të ulur në tavolinë. Një foto tregon edhe fyerje në rubrikën e komenteve në Tiktok.
“Nuk e kuptoj pse duan të na tregojnë këtë”, thotë kryetari i trupit gjykues.
Dëshmitare e dhunës ndaj gruas së kunatit
Edhe viktima e parë ishte dëshmitare e dhunës ndaj viktimës së dytë, pra kunatës së saj.
Kur u pyet nga kryejuria, ajo u përgjigj: “Vjehrri e kapi dhe e goditi në dhomën e ndenjjes. E ka goditur edhe në mjekër. Unë bërtita e tronditur, pasi gruaja ishte shtatzënë. Ishte e tmerrshme. Gjithçka ndodhi brenda pak sekondash”.
Ajo kurrë nuk zhvilloi një plan B me gruan e kunatit të saj për të ikur nga familja.
“As nuk e dija se sa do t'i mbijetoja terrorit. Thjesht po mendoja se si t'i largoja fëmijët nga ky vend."
"U ndjeva si një robot"
Kur erdhi për herë të parë në Zvicër, ishte jashtëzakonisht e vështirë për të renë,
Ajo tregon: “Unë qëndrova përballë dhëndrit për herë të parë. Ishte e pamundur për mua të kisha ndjenja për të menjëherë. E dija se seksi do të vinte, edhe unë doja një familje. Por jo si kjo. Më priste para derës së dhomës së gjumit. Ai donte seks menjëherë. U ndjeva si një robot”.
E gjithë familja e burrit gjithashtu donte të dinte se ata kishin bërë seks.
“Më duhej të laja flokët dhe të bëja dush pas seksit. Pastaj duartrokitën”.
Për të ishte gjithashtu keq që burri i saj nuk mund të mendonte vetë, por bënte vetëm atë që i thoshte babai.
Ajo thotë në gjykatë: “Vjehrri na shkatërroi marrëdhënien. Kam ardhur në Zvicër për të krijuar familje. Por babai i tij ishte më i rëndësishëm për të. Ai gjithashtu tha: Ka vetëm një baba. Dhe ka gra për t`u shitur”.
Asnjë sigurim shëndetësor
Kur lindi fëmija i saj i dytë, ajo nuk kishte sigurim shëndetësor, kështu që duhej të shkonte në Kosovë. “Aty paguan një mjek që të kisha një lindje të shpejtë. Isha në muajin e tetë”.
Pse erdhi ajo për herë të dytë në Zvicër? Ajo do të kishte shpresuar për një jetë më të mirë.
Paditësja kujton: “Nënës sime ia dhanë 500 euro. Më pas ajo më tha se duhej të kthehesha te burri im. Në fund të fundit, do të kisha dy fëmijë me të. Burri im dhe babai i tij më premtuan gjithashtu se do të merrja banesën time dhe do të më lejonin të punoja. Unë e besoja këtë në atë kohë”.
Kështu ndodhi dasma
Kur prokurorja e pyeti se si ndodhi dasma, ajo u përgjigj qartë: “Nuk kisha zgjidhje tjetër. Nëna ime nuk më priste më në shtëpi. Nuk kisha para për Pampersa, në fund të fundit kisha një fëmijë të vogël. Nuk kisha zgjidhje tjetër veçse të pranoja martesën. Ai gjithashtu premtoi se gjithçka do të ishte më mirë pas dasmës”.
Në fillim ajo as që e dinte se do të martohej. Ajo thotë: “Burri dhe babai i tij më morën në shtëpi. Në Kosovë kanë paguar dy burra që nuk i njoh për t’i rregulluar dokumentet e martesës. Pastaj na u desh të prisnim njëmbëdhjetë ditë që ata të merrnin dokumentin”.
Asnjë zgjedhje e lirë
Pavarësisht se çfarë donte të bënte, ajo nuk u lejua të vendoste për asgjë në Zvicër. Ajo thotë: «Nëse do të doja të notoja në pishinë, duhej t'u kërkoja leje të gjithë familjarëve. Nëse dikush kundërshtonte, nuk më lejonin të shkoja”.
5 të tjera hyrje
Akuzat ndaj kosovarit Albrim F.* (65) dhe katër djemve të tij janë të tmerrshme: trafikim me qenie njerëzore, martesë të detyruar, lëndim fizik, shtrëngim, përdhunim, akte seksuale me të mitur.
Pesë burrat thuhet se kanë mbajtur katër vajza të reja si skllave në Zvicër për 16 vjet.
Për avokatin Dominic Nellen (38), i cili përfaqëson dy viktima, sjellja çnjerëzore bazohet në ligjin zakonor mesjetar shqiptar të Kanunit, siç tha ai për Blick. Te F. u mblodhën të gjitha fijet:
“Është një klan i madh familjar me sundimtar patriarkal vjehrrin”.
Në një moment, autoritetet u ndërgjegjësuan për familjen sepse gratë duhej të përfundonin kurset e gjuhës dhe të gjenin punë. Vetëm atëherë gratë duhet të kenë vënë re se një abuzim i tillë nuk është normal. Ato arritën të arratiseshin në vitin 2019.
Madje një grua kërcënohet me dëbim
Sot viktimat ndodhen në një vend të sigurt dhe po jetojnë me ndihmën e urgjencës. Madje një grua kërcënohet me dëbim. Avokati i viktimave tha se ishte e paimagjinueshme se çfarë rreziqesh do të sillte për to kthimi në vendin e tyre.
Sipas Nellen, të akuzuarit mohojnë të kenë kryer ndonjë gjë të paligjshme.
Për psikiatren Alexandra Horsch (52) është e qartë se viktimat kishin "statusin e bagëtisë", siç tha ajo për Blick.
Çfarë do të dëshmojnë në gjykatë shefi i klanit Albrim F. dhe katër djemtë e tij?
Dënimi i kërkuar do të shpallet vetëm në gjyq. Aktgjykimet do të jepen më 24 nëntor 2022. Është prezumimi i pafajësisë.
