Profesori amerikan tregon detyrat e Qeverisë së re, ka një mesazh se si të veprojë për dialogun me Serbinë

Politika

Profesori amerikan tregon detyrat e Qeverisë së re, ka një mesazh se si të veprojë për dialogun me Serbinë

Nga: G.B Më: 5 shkurt 2021 Në ora: 09:47
Alon Ben-Meir

Profesori dhe eksperti amerikan për politikën dhe çështjet e Ballkanit, Alon Ben-Meir, ka thënë se askush nuk mund ta këshillojë popullin e Kosovës se për kë duhet të votojë në zgjedhjet e 14 shkurtit, përcjell Bota sot.

Përmes një shkrimi autorial, ai ka thënë se Kosova po përballet me kriza, edhe 13 vjet pas shpalljes së pavarësisë.

Ai ka thënë se qytetarët duhet të kërkojnë nga kandidatët për kryeministër që të shpalosin programet e tyre lidhur me të gjitha fushat, se qeveria e ardhshme duhet të merret me pandeminë e Covid, të hap vende të reja të punës që të rinjtë të mos e braktisin Kosovën, pasi nuk mund të gjejnë punë. Po ashtu ka thënë se qeveria e re duhet ta luftojë korrupsionin, liria e shtypit duhet të garantohet me çdo kusht, të drejtat e njeriut duhet të jenë të shenjta, shkelësit duhet të përballen me ligjin, politikanët duhet të zbulojnë pasuritë dhe borxhet e tyre dhe së fundmi, qeveria duhet të informojë publikun për përparimin ose mungesën e tij në të gjitha fushat, përcjell Bota sot.

Ben-Meir ka thënë se qeveria e re duhet të ketë të qartë mënyrën se si do të bëjë dialog me Serbinë dhe se Qeveria duhet të angazhohet që të mos fillojë asnjë negociatë nëse Serbia së pari nuk e njeh Kosovën si një shtet të pavarur.

Më poshtë mund ta lexoni shkrimin e tij të plotë:

Asnjë i huaj nuk duhet të këshillojë popullin e Kosovës për kë të votojë në zgjedhjet e ardhshme, dhe unë sigurisht nuk guxoj të bëj një rekomandim të tillë. Sidoqoftë, çdo qytetar i Kosovës duhet të kërkojë që secili individ që kandidon për zyrë të sigurojë një program të qartë dhe gjithëpërfshirës socio-ekonomik, që do ta vendosë popullin në një kurs të rimëkëmbjes dhe rritjes ekonomike, së bashku me reformat sociale dhe politike. Programet e tilla kanë munguar që nga themelimi i Kosovës në vitin 2008. Edhe pse edhe vendet e mirë-vendosura vazhdimisht përballen me sfida të reja, një shtet i sapolindur përballet me sfida edhe më të mëdha në pothuajse çdo fushë të jetës dhe sigurisht që duhen udhëheqës të fortë, vizionarë dhe të përkushtuar që të merren me to.

Mjerisht në Kosovë, qeveritë e njëpasnjëshme zakonisht kanë dështuar në provën e kohës dhe 13 vjet pas themelimit të tij, vendi ende përballet me kriza të shumta që kërkojnë vëmendje të menjëhershme. Kështu, çdo votues i vetëm i kualifikuar duhet të kërkojë përgjigje nga ata që janë duke kandiduar për pozita të larta, lidhur me planet e tyre për të trajtuar atë që po e mundon vendin.

Meqenëse ekonomikisht Kosova po vuan nga papunësia e shfrenuar, që varion nga 25 deri në 30 për qind, çfarë lloj programi zhvillimi kanë ndonjë nga palët konkurruese për të stimuluar ekonominë? Si planifikojnë ata të modernizojnë sektorin e prodhimit të vendit? Si do ta riorganizojnë tregtinë? Çfarë hapash do të ndërmerrnin ata për ta bërë vendin energjinë e pavarur? Dhe sa në mënyrë efektive mund të përdorë Kosova burimet e saj natyrore, veçanërisht argjendin, plumbin dhe një mori mineralesh, për të siguruar një fitim neto nga tregtia e tyre dhe përfundimisht ta bëjë Kosovën të pavarur gjithnjë e më shumë nga ndihma e huaj, e cila zakonisht vjen me vargje të bashkangjitura? Më në fund, meqenëse pandemia e koronavirusit ka një efekt të drejtpërdrejtë në ekonomi, qeveria e re duhet të marrë të gjitha masat e nevojshme për të adresuar këtë sfidë më të frikshme kombëtare.

Kullimi i trurit në Kosovë ka dhe vazhdon të jetë një nga problemet më shqetësuese nga vuan vendi. Të rinj dhe të reja që luftuan për të hyrë në arsimin e lartë përfundojnë duke u larguar nga vendi për shkak të mungesës së mundësive për punë. Sigurisht, progresi ekonomik lidhet drejtpërdrejt me këtë problem të dhimbshëm kombëtar. Sidoqoftë, është thelbësore që të trajtohet ky fenomen në një mënyrë urgjente. Qeveria e re duhet të angazhohet për krijimin e vendeve të punës për të rinj dhe të reja, veçanërisht në sektorët e teknologjisë dhe energjisë së pastër, duke e bërë atë tërheqëse për investitorët e huaj.

Udhëheqësit e rinj duhet të angazhohen për të shkulur korrupsionin, i cili ka infektuar pothuajse çdo shtresë të qeverisë, si dhe pjesën më të madhe të sektorit privat dhe është i domosdoshëm për të kultivuar besimin në qeveri dhe në kompanitë në sektorin privat. Ryshfetet në Kosovë trajtohen si një mënyrë jetese pasi ato përdoren si mënyrë për të bërë gjërat - për të marrë leje të të gjitha mënyrave, për të dalë nga telashet me policinë dhe për të shkëmbyer favore për të mbuluar një shumëllojshmëri shkeljesh, etj. Mungesa e transparencës dhe përgjegjësisë e bën ryshfetin një vend natyror dhe mënyrën më të shpejtë për të arritur qëllimin përfundimtar të dikujt.

Qeveria e re duhet gjithashtu të zotohet të formojë një komitet etike, të udhëhequr nga Inspektori i Përgjithshëm i vendit dhe i përbërë nga njerëz të nderuar me autoritetin për të hetuar çdo qeveri ose agjenci private me dëshirë dhe pa njoftim paraprak. Nëse për asnjë arsye tjetër, investitorët e huaj largohen nga vendet e njohura për sistemet e tyre të korruptuara, dhe Kosova ka pak shanse për të arritur rimëkëmbjen ekonomike pa investime të huaja.

Reformat shoqërore dhe politike janë fusha të tjera ku qeveria e re duhet t'i kushtojë vëmendje të veçantë. Për një vend që kërkon integrimin në Bashkimin Evropian, ai duhet t'i marrë seriozisht këto reforma dhe t'i përmbahet plotësisht vlerave perëndimore. Liria e shtypit duhet të garantohet me çdo kusht, të drejtat e njeriut duhet të jenë të shenjta, shkelësit duhet të përballen me ligjin, gjyqësori duhet të gjykojë nga lart betejën, duhet të zbatohet një taksim i drejtë, politikanët duhet të zbulojnë pasuritë dhe borxhet e tyre dhe së fundmi, qeveria duhet të informojë publikun për përparimin ose mungesën e tij në të gjitha fushat. Për më tepër, qeveria nuk duhet të lejojë që fuqitë e huaja, veçanërisht Turqia, të ndikojnë në reformat shoqërore dhe politike të Kosovës, pasi ambicia e Erdogan është ta nënshtrojë Kosovën në agjendën e tij personale politike dhe Islame.

Në fund, populli duhet të kërkojë që qeveria të jetë mjaft e qartë për politikën e saj ndaj Serbisë dhe të deklarojë publikisht nëse ekziston një rrugë që mund të çojë në normalizimin e marrëdhënieve me Beogradin. Qeveria duhet të angazhohet që të mos fillojë asnjë negociatë nëse Serbia së pari nuk e njeh Kosovën si një shtet të pavarur; vetëm ndryshimet në drejtim të territorit, furnizimit me ujë, tregtisë dhe çështje të tjera në këtë nivel midis dy vendeve për të arritur atë objektiv do të jenë objekt i negociatave. Për më tepër, për sa kohë që SHBA nën udhëheqjen e Biden dhe BE janë të angazhuara për pavarësinë e Kosovës, ato mund të ushtrojnë ndikim më të madh.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat