Kosova, shteti më i ri në Evropë, gjendet përballë një prej momenteve më të errëta të jetës së saj shtetërore. Kjo nuk është një krizë kalimtare politike, as thjesht një ngërç institucional. Kjo është një krizë e përmasave më të thella: një krizë e identitetit politik, e udhëheqjes dhe e vetëdijes kombëtare.
Qeveria e re nuk po formohet jo për shkak të ndonjë vështirësie teknike, por për shkak të një gare të pashpirt mes egove politike. Kosova po bëhet arenë e një dueli personal midis liderëve që shpesh mendojnë më shumë për historinë që duan të shkruajnë për veten, sesa për të ardhmen që duhet të ndërtojnë për qytetarët.
Analisti Qani Shabani,vëren me shqetësim se kjo situatë po kalon në një rrëshqitje të rrezikshme. Ai thekson se: "Në këtë ngërç institucional po humbet jo vetëm koha, por edhe orientimi strategjik i shtetit të Kosovës." Sipas tij, mosgatishmëria për bashkëpunim, mungesa e konsensusit dhe arroganca politike po e çojnë vendin drejt një paralize të thellë institucionale, ku çdo vonesë është humbje kohe për të ardhmen.
Kosova është lodhur nga retorikat. Ajo ka nevojë për veprim. Liderët e saj janë thirrur të jenë shërbëtorë të kombit, jo sundimtarë të partive. Por çfarë kemi sot? Një realitet të dhimbshëm ku përparësitë jetike të qytetarëve janë lënë në harresë – zhvillimi ekonomik, drejtësia funksionale, sundimi i ligjit, integrimi euroatlantik, dialogu me Serbinë, siguria kombëtare.
Albin Kurti, lideri që përfaqësonte shpresën për ndryshim, ndodhet në provën më të madhe të jetës së tij politike. Ai duhet të tregojë se është i aftë të jetë jo vetëm një lider i fortë, por një lider i mençur. Historia nuk i mban mend ata që këmbëngulin në të drejtën e tyre, por ata që bëjnë kompromisin e duhur për hir të interesit të përbashkët. Ai duhet të kalojë nga një qasje përjashtuese, në një qasje përbashkuese.
Nga ana tjetër, LDK-ja, me përvojën e saj dhe trashëgiminë institucionale, nuk mund të rrijë më në pozitat e një aktori pasiv. Qetësia e saj mund të keqkuptohet si mungesë vullneti ose frikë nga përballja. Është momenti për ta ngritur zërin dhe për të treguar se Kosova është mbi çdo interes të brendshëm. Një parti me pjekuri politike nuk duhet të presë, por të propozojë, të veprojë dhe të udhëheqë me maturi.
Nëse vazhdohet me këtë logjikë të përjashtimit dhe përçarjes, rrezikohet jo vetëm funksionaliteti i brendshëm i shtetit, por edhe pozicioni i Kosovës në arenën ndërkombëtare. Aleatët tanë ndërkombëtarë po e ndjekin me shqetësim këtë krizë. Ata duan të shohin stabilitet, jo një shtet që pengon veten për interesa të ngushta.
Në kohën kur Serbia po përpiqet ta shfrytëzojë çdo vakum institucional për të forcuar pozicionin e saj në arenën ndërkombëtare dhe për të dobësuar legjitimitetin e Kosovës, përçarja jonë e brendshme është arma më e rrezikshme që ia japim vetë në dorë. Në vend që të fokusohemi në ndërtimin e një fronte të bashkuar përballë sfidave të dialogut, po lejojmë që lufta për poste t’i errësojë prioritetet kombëtare.
Zgjidhja?
Kosova ka nevojë për një pakt të ri kombëtar. Një marrëveshje e qartë ndërmjet forcave politike që i vendos interesat kombëtare mbi interesat partiake. Një qeveri e bazuar në përgjegjësi, përfshirje dhe profesionalizëm. Një qeveri që nuk mbështetet në pazare të fshehta, por në transparencë dhe meritokraci.
Ky pakt duhet të përfshijë jo vetëm ndarjen e përgjegjësive, por edhe një vizion të përbashkët për zhvillimin ekonomik, integrimin euroatlantik, përmbylljen e dialogut me Serbinë mbi bazën e njohjes së ndërsjellë dhe konsolidimin e shtetit të së drejtës.
Në këtë udhëkryq historik, liderët duhet të zgjedhin: të mbajnë peng të ardhmen për një fitore të vogël personale sot, apo të bëhen arkitektët e një shteti që do të na mbajë të gjithë nesër.
Sepse nuk mjaftojnë më fjalët. Ka ardhur koha për vepra. Ka ardhur koha për vetëdije dhe sakrificë. Dhe kjo fillon duke vënë kombin mbi veten.
